اطلاعات کلی در مورد گاما هیدروکسی بوتیرات (GHB)
اسامی لاتین: ۴-Hydroxybutanoate, 4-Hydroxy Butyrate, 4-hydroxybutyric acid, Acide 4-hydroxybutanoïque, Acide Gamma-Hydroxybutyrique, Acide Gamma-Hydroxy-Butyrique, Ecstasy Liquide, Gamma Hydrate, Gamma-Hydroxybutyrate, Gamma-Hydroxy-Butyrate, Gamma Hydroxy-Butyrate de Sodium, Gamma Hydroxybutyrate Sodium, Gamma Hydroxybutyric Acid, Gamma-Hidroxibutirato, Gamma-OH, Oxybate de Sodium, Oxybutyrate de Sodium, Sodium 4-hydroxybutyrate, Sodium gamma-hydroxybutyrate, Sodium Oxybate, Sodium Oxybutyrate.
گاما هیدروکسی بوتیرات یک ماده ی شیمیایی است که در مغز و نواحی دیگر بدن یافت می شود. این ماده در آزمایشگاه نیز ساخته می شود.
در گذشته، گاما هیدروکسی بوتیرات به عنوان یک مکمل غذایی در ایالات متحده آمریکا در دسترس مردم می بود. ولی این ماده در سال ۱۹۹۰ به دلیل نگرانی هایی که درباره ایمنی و سلامت این مکمل وجود داشت، از تمام بازارها جمع آوری شد. در مورد استفاده از گاما هیدورکسی بوتیرات و دو ماده مشابه، gamma butyrolactone (GBL) و butanediol (BD) سه مورد مرگ و ۱۲۲ مورد عوارض جانبی جدی گزارش شد. با این حال، تولید و فروش مخفیانه ی این ماده از طریق اینترنت ادامه داشت. علاقه ای که مردم به مصرف گاما هیدروکسی بوتیرات داشتند ممکن است ناشی از شهرت این ماده به عنوان داروی “date rape” بوده باشد. در سال ۲۰۰۰ سختگیری ها برای ممنوعیت استفاده از گاما هیدروکسی بوتیرات بیشتر شد. گاما هیدروکسی بوتیرات در تقسیم بندی، به عنوان ماده ای مشابه هروئین تقسیم بندی شد. در حال حاضر تولید، فروش و مصرف این ماده در موارد غیر پزشکی در آمریکا غیر قانونی می باشد. فرم تجویزی گاماهیدروکسی بوتیرات همچنان در دسترس می باشد و تجویز آن تنها در موارد درمانی زیر نظر پزشکان و مشاوران پزشکی که مجوز تجویز (عضو نظام پزشکی) دارند صورت می پذیرد.
گاما هیدروکسی بوتیراتGHB برای کاهش وزن، ساختن ماهیچه های بدن، کاهش بعضی از علائم بیماری فیبرومیالژیا مثل درد، خستگی و بی حالی و مشکلات خواب استفاده می شود. این ماده همچنین به عنوان جایگزینی برای مکمل غذایی ال-تریپتوفان که به عنوان خواب آور و آرام بخش مصرف می شود، کاربرد دارد. افرادی که اعتیاد به مواد مخدر و الکل دارند، از GHB برای مدیریت و کاهش علائم ترک استفاده می کنند. این ماده همچنین برای تحریک جنسی استفاده می شود.
فرم تجویزی گاما هیدروکسی بوتیراتGHB توسط ایالت متحده آمریکا تایید شده است. سازمان غذا و دارو، این ماده را برای درمان نارکولپسی که اختلال خوابی است که ناشی از عدم توانایی مغز برای تنظیم چرخه خواب و بیداری می باشد، توصیه کرده است. افرادی که دارای بیماری نارکولپسی هستند حملات خواب را در طول روز تجربه می کنند. آنها همچنین توهم و فلج و سستی ماهیچه ها و مشکلات کنترل ماهیچه ای را تجربه می کنند. گاما هیدروکسی بوتیرات با نام عمومی سدیم اگزیبات (sodium oxybate) و نام تجاری اگزایرم (Xyrem) برای درمان فلج و سستی ناشی از نارکولپسی در دسترس می باشد. تجویز این دارو نیاز به یک سری پیگیری های اداری و پزشکی دارد و در مصرف این ماده یک سری مسائل ایمنی باید رعایت شود. مشاوران پزشکی، تزریق داخل وریدی گاما هیدروکسی بوتیرات را برای بی حس کردن درد و کاهش فشار داخل سر بعد از جراحت های سر استفاده می کنند.
عملکرد طبیعی گاما هیدروکسی بوتیراتGHB در بدن کم کردن فعالیت های مغز در طول خواب می باشد. گاما هیدروکسی بوتیراتGHB بر روی چند مسیر عصبی مثل مسیر کاهنده ی درد (مسیر اپیوئیدی) در مغز اثر می گذارد و باعث افزایش سطح هورمون رشد در مغز می شود.
احتمالا گاما هیدروکسی بوتیرات در موارد زیر موثر می باشد.
شواهد کافی برای اثربخشی گاما هیدروکسی بوتیرات در موارد زیر دیده نشده است:
برای اثبات اثربخشی گاما هیدروکسی بوتیرات در موارد بالا شواهد و مدارک بیشتری مورد نیاز می باشد.
تجویز دارویی گاماهیدروکسی بوتیرات (sodium oxybate)، برای بزرگسالانی که تحت نظارت پزشکی این ماده را برای درمان بیماری نارکولپسی مصرف می نمایند، احتمالا بی خطر و بدون عوارض جانبی می باشد.
مصرف گاماهیدروکسی بوتیرات به عنوان مکمل غذایی خطرناک و غیرقانونی می باشد. در مورد استفاده از گاما هیدورکسی بوتیرات و دو ماده مشابه، gamma butyrolactone (GBL) و butanediol (BD)، سه مورد مرگ و ۱۲۲ مورد عوارض جانبی جدی گزارش شده است. مصرف گاما هیدروکسی بوتیراتGHB باعث ایجاد عوارض جانبی جدی مثل سردرد، توهم، سرگیجه، گیجی، تهوع، استفراغ، خواب آلودگی، اضطراب، اسهال، تحریک جنسی، بی حسی پاها، مشکلات بینایی، تنگی قفسه سینه، تغییرات ذهنی و روحی، رفتار تهاجمی، کاهش حافظه، مشکلات جدی قلبی تنفسی، تشنج، کما و مرگ می شود. گاما هیدروکسی بوتیرات GHB می تواند اعتیاد آور باشد. اعتیاد حاصل از مصرف طولانی مدت گاما هیدروکسی بوتیرات، ممکن است نیاز به بستری برای ترک مصرف این ماده داشته باشد.
گاماهیدروکسی بوتیرات GHB به شدت تداخلات دارویی با داروهای تجویزی ایجاد می کند.
ملاحظات و هشدارها
بارداری و شیردهی: مصرف گاما هیدروکسی بوتیرات GHB در این دوران خطرناک می باشد. بنابراین از مصرف این ماده در دوران بارداری پرهیز نمایید.
کم بودن ضربان قلب (برادیکاردی): از مصرف گاما هیدروکسی بوتیرات GHB خودداری فرمایید چون این ماده ممکن است باعث کاهش ضربان قلب (برادی کاردی) شود.
صرع: مصرف گاما هیدروکسی بوتیرات GHB ممکن است باعث ایجاد تشنج در افرادی که صرع دارند شود. از مصرف آن خودداری فرمایید.
فشار خون بالا: گاما هیدروکسی بوتیرات GHB فشار خون را بالا می برد از مصرف آن خودداری فرمایید.
جراحی: گاما هیدروکسی بوتیرات GHB می تواند روی سیستم عصبی مرکزی اثر بگذارد. یک سری نگرانی هایی وجود دارد که مصرف گاما هیدروکسی بوتیرات GHB همراه با داروهای بیهوشی و بی حسی که در حین یا بعد از جراحی مصرف می شود ممکن است باعث ایجاد خواب آلودگی شدید در افراد شود. حداقل دو هفته قبل از زمان جراحی خود از مصرف این ماده خودداری فرمایید.
الکل می تواند باعث گیجی و خواب آلودگی شود. مصرف گاما هیدروکسی بوتیرات GHB همراه با الکل ممکن است باعث افزایش خواب آلودگی و گیجی ناشی از الکل شود. مصرف همزمان این دو ماده با هم ممکن است باعث عوارض جانبی جدی شود. اگر الکل مصرف کرده اید از مصرف گاما هیدروکسی بوتیرات GHB پرهیز نمایید.
آمفیتامین دارویی است که سرعت سیستم عصبی را افزایش می دهد. گاماهیدروکسی بوتیرات GHB می تواند سرعت سیستم عصبی را کاهش دهد. مصرف این دو ماده هم زمان با هم منجر به عوارض جانبی شدیدی می شود.
گاماهیدروکسی بوتیرات GHB می تواند روی مغز اثر بگذارد. داروهای آنتی سایکوتیک هم روی مغز اثر دارند. مصرف گاما هیدروکسی بوتیرات GHB همراه با این داروها منجر به عوارض جانبی جدی می شود. اگر داروهای آنتی سایکوتیک مصرف می کنید از مصرف گاما هیدروکسی بوتیرات GHB خودداری کنید.
بعضی از این داروها عبارتند از: فلوفنازین (Permitil, Prolixin), هالوپریدول (Haldol), کلرپرومازین (Thorazine), پروکلرپرازین (Compazine), تیوریدازین (Mellaril), تریفلوپرازین (Stelazine), و … .
داروهای ضد تشنج روی مواد شیمیایی مغز اثر می گذارد. گاما هیدروکسی بوتیرات GHB در مغز تبدیل به یک ماده ی شیمیایی به نام گابا می شود. مصرف گاما هیدروکسی بوتیرات GHB همراه با داروهای ضد تشنج ممکن است باعث کاهش اثر گذاری گاما هیدروکسی بوتیرات GHB شود.
بعضی از داروهای ضد تشنج عبارتند از: فنوباربیتال، پیریمیدون (Mysoline)، والپریک اسید (Depakene)، گاباپنتین (Neurontin)، کربامازپین (Tegretol)، فنی توئین (Dilantin) و … .
شل کننده های عضلات باعث خواب آلودگی می شوند. گاما هیدروکسی بوتیرات GHB نیز همین اثر را دارد. مصرف همزمان این دو ماده با هم، باعث گیجی شدید و عوارض جانبی جدی شود. اگر از شل کننده های عضلات استفاده می کنید از مصرف گاما هیدروکسی بوتیرات GHB جدا خودداری فرمایید.
بعضی از شل کننده های عضلات عبارتند از: carisoprodol (Soma)، pipecuronium (Arduan)، orphenadrine (Banflex, Disipal)، cyclobenzaprine، gallamine (Flaxedil)، atracurium (Tracrium)، pancuronium (Pavulon)، succinylcholine (Anectine)و …. .
(Benzodiazepines) روی مغز اثر می گذارد. مصرف نالوکسن همراه با گاماهیدروکسی بوتیرات GHB ممکن است باعث شود اثر گاما هیدروکسی بوتیرات GHB در مغز را کاهش دهد.
ریتوناویر و اسکویناویر (Fortovase, Invirase) عموما با هم برای درمان بیماری ایدز استفاده می شوند. مصرف هر دوی این داروها همر اه با GHB ممکن است باعث شود تا بدن دیرتر بتواند از GHB رهایی یابد. بنابراین ممکن است عوارض جدی به همراه داشته باشد.
مصرف گاماهیدروکسی بوتیرات GHB ممکن است باعث خواب آلودگی و گیجی شود. داروهایی که باعث خواب آلودگی و گیجی می شوند، داروهای آرام بخش نامیده می شوند. مصرف همزمان داروهای آرام بخش همراه با گاما هیدروکسی بوتیرات GHB ممکن است عوارض جانبی جدی به همراه داشته باشد. بنابراین اگر داروهای آرام بخش را استفاده می کنید از مصرف گاما هیدروکسی بوتیرات GHB خودداری فرمایید.
بعضی داروهای آرام بخش عبارتند از: کلونازپام (Klonopin)، دیازپام (Valium)، لورازپام (Ativan) و … .
مصرف گاما هیدروکسی بوتیرات GHB ممکن است باعث خواب آلودگی و گیجی شود. داروهایی که باعث خواب آلودگی می شوند، داروهای آرام بخش نامیده می شوند. مصرف همزمان داروهای آرام بخش همراه با گاما هیدروکسی بوتیرات GHB ممکن است عوارض جانبی جدی به همراه داشته باشد. بنابراین اگر داروهای آرام بخش را استفاده می کنید از مصرف گاما هیدروکسی بوتیرات GHB خودداری فرمایید.
بعضی داروهای آرام بخش عبارتند از: کلونازپام (Klonopin)، لورازپام (Ativan)، فنوباربیتال (Donnatal)، زولپیدم (Ambien) و … .
بعضی از داروهای ضد درد ممکن است باعث خواب آلودگی و گیجی شود. مصرف گاما هیدروکسی بوتیرات GHB هم می تواند باعث خواب آلودگی و گیجی شود. مصرف گاما هیدروکسی بوتیرات GHB همراه با داروهای ضد درد ممکن است عوارض جانبی شدیدی به همراه داشته باشد. بنابراین اگر داروهای ضددرد را استفاده می کنید از مصرف گاما هیدروکسی بوتیرات GHB خودداری فرمایید. بعضی از داروهای ضد درد عبارتند از: مپریدین (Demerol)، هیدروکودون، مورفین، اگزیکانتین (OxyContin) و … .
دوزهایی که در پایین آمده است نتیجه تحقیقات علمی می باشد.
ترجمه شده از وبسایت: www.webmd.com