خون

خون مایعی است که در بدن در جریان است و شامل مواد مغزی، اکسیژن و مواد دفعی و زائد است. خون به صورت مایع است، و تعداد زیادی سلول و پروتئین دارد. میزان متوسط خون در یک فرد حدود ۵ لیتر است.

بخش مایع خون پلاسما نامیده می شود که در حدود نیمی از کل حجم خون را شامل می شود. پلاسما شامل پروتئین هایی است که در لخته شدن خون، جابجایی مواد در جریان خون و سایر عملکرد های بدن نقش دارند. پلاسمای خون گلوکز و دیگر ریزمغذی های محلول را هم شامل می شود.

حدود نیمی از حجم خون را سلول های خونی تشکیل می دهد، شامل:

• گلبول های قرمز خون، که در جابجایی اکسیژن به بافت های بدن نقش دارد.
• گلبول های سفید خون، که در مبارزه با عوامل عفونی نقش ایفا می کند.
• پلاکتها، که سلول های کوچکتری هستند، و به لخته شدن خون کمک می کنند.

خون در رگ های بدن شامل ورید و شریان در جریان است.

اختلالات خونی

• خونریزی: نشت خون از رگ های خونی ممکن است واضح باشد، مثلا به صورت زخم ایجاد  شده در پوست. خونریزی داخلی مثلا از روده ها و یا بعد از تصادفات اتومبیل، ممکن است خونریزی فوری واضحی ندهد.
• هماتوم: تجمع خون درون بافت های بدن. خونریزی داخلی اغلب عامل ایجاد هماتوم است.
• لوکمی: فرمی از سرطان خون است، که گلبول های سفید غیر عادی هستند و در جریان خون در گردش هستند. این گلبول های سفید در مبارزه با عفونت ها، ضعیف هستند.
• مالتیپل میلوما: فرمی از سرطان خون است، که گلبول های سفید خون درون گره های لنفاوی و دیگر بافت ها به صورت غیر عادی تکثیر می یابند.
• آنمی: کاهش غیر عادی تعداد گلبول های قرمز خون است. ممکن است ضعف و خستگی و تنگی نفس ایجاد شود، اگر چه کم خونی اغلب علامت مشخصی نمی دهد.
• آنمی همولیتیک: در این حالت شمار زیادی از گلبول های قرمز فورا از بین می روند که به آن همولیز می گویند. اختلال دستگاه ایمنی یکی از علل آن است.
• هموکروماتوز: مقدار آهن در خون زیاد می شود. آهن در کبد، پانکراس و دیگر اندام ها تجمع می کند و مشکلات کبدی و دیابت می دهد.
• بیماری کم خونی داسی شکل: یک اختلال ژنتیکی که گلبول های قرمز به صورت دوره ای شکل صحیح خود را از دست می دهند.
• باکتریمی: عفونت باکتریایی خون است. عفونت خون، جدی است و اغلب نیاز به بستری در بیمارستان و انفوزیون آنتی بیوتیکی مداوم وریدی دارد.
• مالاریا: عفونت گلبول های قرمز با عامل پلاسمودیوم است. در این بیماری تب دوره ای، لرز و آسیب اندام ایجاد می شود.
• ترومبوسیتوپنی: کاهش غیر عادی تعداد پلاکت ها در جریان خون است. نوع شدید آن ممکن است خونریزی ایجاد کند.
• لوکوپنی: کاهش غیر عادی تعداد گلبول های سفید خون است. ممکن است اختلال در دفاع در برابر عفونت ها ایجاد کند.
• انعقاد داخل عروقی منتشر (DIC): روند غیر قابل کنترل خونریزی خودبخودی و لخته شدن خون در رگ های بسیار کوچک می باشد. این اختلال معمولا در اثر عفونت های شدید و یا سرطان ایجاد می شود.
• هموفیلی: یک نقص ارثی ( ژنتیکی) در پروتئین های خاص موثر در انعقاد خون می باشد. خونریزی های مکرر یا غیر قابل کنترل ممکن است در اثر هموفیلی ایجاد شود.
• وضعیت بیش انعقادی: وضعیت های متعددی ممکن است بیش انعقادی بدهد. حمله ی قلبی، سکته ی مغزی، و یا شکل گیری لخته ی خون در پاها و یا ریه ها ایجاد می شود.
• پلی سیتمی: شمار زیاد و غیر عادی گلبول های قرمز در خون وجود دارد.  این اختلال در اثر سطح کم اکسیژن خون ایجاد می شود و یا ممکن است به صورت وضعیت شبه سرطان ایجاد شود.
• ترومبوز وریدی عمقی (DVT): شکل گیری لخته ی خون در ورید های عمقی، معمولا در پاها. این بیماری به علت احتمال حرکت لخته به ریه ها و ایجاد امبولی ریوی، خطرناک است.
• انفارکتوس میوکارد (سکته ی قلبی) (MI): به آن حمله ی قلبی هم گفته می شود.

تست های خونی

• شمارش کامل سلول های خونی: بررسی غلظت گلبول های قرمز خون، گلبول های سفید و پلاکت ها.
• اسمیر خون: قطرات خون که بر روی اسمیر توسط میکروسکوپ بررسی می شود. با این روش، لوکمی، آنمی، مالاریا و شماری از مشکلات خونی دیگر بررسی می شود.
• گروه خونی: این تست قبل از انتقال خون باید انجام شود. گروه های خونی اصلی شامل A,B,O,AB توسط آنتی ژن های سطح گلبول های قرمز مشخص می شود.
• تست کومبس: در این تست آنتی بادی هایی که متصل می شوند و گلبول های قرمز را تخریب می کنند، بررسی می شود. برای زنان باردار و افراد دچار آنمی ممکن است این تست انجام شود.
• کشت خون: از این روش برای بررسی عفونت خون استفاده می شود.
• بیوپسی مغز استخوان

درمان های خونی

• شیمی درمانی: داروهایی که سلول های سرطانی را از بین می برند.
• انتقال خون
• انتقال پلاکت
• پلاسمای تازه منجمد شده: ممکن است به بهبود وضعیت انتقال خون و پیشگیری و یا توقف خونریزی در اثر مشکلات انعقادی کمک کند.

• کرایوپرسیپیتیت: پروتئین های خاصی که از جریان خون جدا می شود و در حجم کم مایع فریز می شود.

• ضد انعقاد: داروهای رقیق کننده ی خون در افراد با احتمال  بالای شکل گیری لخته ی خون استفاده می شود. از جمله این داروها عبارتند از، هپارین، انوکساپارین و وارفارین
• داروهای ضد پلاکت: آسپرین و کلوپیدوگرل ( پلاویکس) با عملکرد پلاکت ها تداخل دارد و به پیشگیری از تشکیل لخته ی خون کمک می کند، شامل موارد منجر به حملات قلبی و سکته ی مغزی
• آنتی بیوتیک ها: داروهایی که برای کشتن باکتری و انگل استفاده می شود.
• اریتروپویتین: هورمونی که توسط کلیه تولید می شود و محرک تولید گلبول های قرمز است. فرم ساختگی آن برای بهبود علائم آنمی تجویز می شود.

ترجمه شده از وبسایت: www.webmd.com