ویتامین آ

اطلاعات کلی در مورد ویتامین آ – Vitamin A

اسامی دیگر لاتین: ۳-Dehydroretinol, 3-Déhydrorétinol, Acétate de Rétinol, Antixerophthalmic Vitamin, Axerophtholum, Dehydroretinol, Déhydrorétinol, Fat-Soluble Vitamin, Oleovitamin A, Palmitate de Rétinol, Retinoids, Rétinoïdes, Retinol, Rétinol, Retinol Acetate, Retinol Palmitate, Retinyl Acetate, Rétinyl Acétate, Retinyl Palmitate, Rétinyl Palmitate, Vitamin A Acetate, Vitamin A Palmitate, Vitamin A1, Vitamin A2, Vitamina A, Vitamine A, Vitamine A1, Vitamine A2, Vitamine Liposoluble, Vitaminum A

ویتامین آ در بسیاری از میوه ها، سبزیجات، تخم مرغ، شیر کامل، کره، مارگارین، گوشت و ماهی آب های شور یافت می شود. همچنین در آزمایشگاه نیز ساخته می شود.

برای درمان کمبود ویتامین آ مصرف می شود. همچنین برای کاهش عوارض مالاریا، ایدز، سرخک و اسهال در کودکانی دچار کمبود ویتامین آ.

زنان برای درمان قاعدگی غلیظ، سندروم پیش قاعدگی، عفونت های رحم، برجستگی های سینه و پیشگیری از سرطان پستان از آن استفاده می کنند. زنان مبتلا به ایدز نیز به منظور جلوگیری از انتقال آن به فرزند حین حاملگی، وضع حمل یا شیردهی از آن استفاده می کنند.

مردان برای افزایش اسپرم خود استفاده می کنند.

برخی برای تقویت بینایی و درمان اختلالات چشمی مربوط به کهولت سن مثل زوال عضلانی، آب مروارید و آب سیاه.

همچنین از آن برای بیماری های پوستی مثل آکنه، اگزما، سوریاس، تبخال، زخم، سوختگی، آفتاب سوختگی، سختی پوست، خشکی پوست، لیچن، و پیتیریازوس استفاده می شود.

برای زخم های گوارشی، بیماری کروهن، بیماری های لثه، دیابت، سندروم هرلر، عفونت های سینوسی، تب و عفونت مجاری ادراری.

دیگر موارد استفاده از جمله پیشگیری و درمان سرطان، محافظت از سیستم قلبی عروقی، کند کردن روند پیری و تقویت سیستم ایمنی.

بر روی پوست نیز برای بهبود زخم ها، کاهش چین و چروک و محافظت در برابر یو وی.

ویتامین آ در بدن چگونه عمل می کند

ویتامین آ به منظور بهبود عملکرد در چشم، پوست، سیستم ایمنی و دیگر بخش های بدن مورد استفاده قرار می گیرد.

موارد مصرف و اثرگذاری ویتامین آ

مؤثر بر موارد زیر است

• کمبود ویتامین آ. مصرف خوراکی ویتامین آ در جلوگیری و درمان علایم کمبود ویتامین آ مؤثر است. کمبود ویتامین آ می تواند در نتیجه این بیماری ها باشد: کمبود پروتئین، دیابت، پرکاری تیرویید، تب، بیماری کبد، سنگ کیسه صفرا و یک اختلال ارثی.

احتمال اثرگذاری بر موارد زیر را دارد

• سرطان پستان. زنان در سن قبل از یائسگی با سابقه سرطان پستان در خانواده که ویتامین آ ی زیادی را در وعده های غذایی خود دریافت می کنند خطر ابتلایشان کاهش می یابد. اطلاعات کافی درباره اثرگذاری مصرف آن به صورت مکمل وجود ندارد.
• آب مروارید. دریافت زیاد ویتامین آ در وعده های غذایی می تواند خطر ابتلا را کاهش دهد.
  اسهال مربوط به ایدز. دریافت ویتامین آ همراه با درمان های معمول، خطر مرگ ناشی از اسهال مربوط به ایدز را در کودکان دچار کمبود ویتامین کاهش می دهد.
• مالاریا. مصرف خوراکی ویتامین آ علایم مربوط به مالاریا را در کودکان زبر ۳سال کاهش می دهد.
• سرخک. مصرف خوراکی ویتامین آ خطر ابتلا به سرخک و مرگ ناشی از آن را در کودکان کاهش می دهد.
• زخم های پیش سرطانی در دهان. مصرف ویتامین آ می تواند به درمان آن کمک کند.
• ریکاوری پس از جراحی لیزری چشم. مصرف خوراکی ویتامین آ و ای می تواند مفید باشد.
• عوارض پس از حاملگی. مصرف ویتامین آ خطر بروز اسهال و تب مس از زایمان را در زنان دارای تغذیه نامناسب کاهش می دهد.
• عوارض حین حاملگی. مصرف ویتامین آ می تواند خطر مرگ و شب کوری را در زنان حامله دارای تغذیه نامناسب کاهش دهد.
• آسیب های قرنیه. مصرف ویتامین آ می تواند پیشرفت بیماری های چشمی را که به قرنیه آسیب می رسد کاهش دهد.

احتمالا بی تاثیر بودن در موارد زیر است

• مشکلات تنفسی نوزادان. تزریق ویتامین آ خطر ابتلا به مشکلات تنفسی را در نوزادان تازه متولد شده با وزن کم کاهش نمی دهد.
  عوارض گوارشی شیمی درمانی. مصرف خوراکی ویتامین آ تاثیری نخواهد داشت.
• مرگ نوزادان. مصرف مکمل ویتامین آ قبل، حین و پس از حاملگی خطر تولد نوزاد مرده را کاهش نمی دهد. هرچند مصرف ویتامین آ در برخی نوزادان خطر مرگ را کاهش می دهد.
• نوعی سرطان پوست به نام ملانوم. مصرف ویتامین آ احتمال بقا را افزایش نمی دهد.
• سقط جنین. مصرف خوراکی ویتامین آ به تنهایی یا به همراه دیگر ویتامین ها قبل یا در مراحل اولیه بارداری خطر سقط جنین را کاهش نمی دهد.
• ورم مفاصل. مصرف ترکیب سلنیوم، ویتامین آ،سی، ای ورم مفاصل را بهبود نمی بخشد. همچنین مصرف اضافه ویتامین آ نیز درد را در این افراد کاهش نمی دهد.
• سل. مقدار ویتامین آ در مبتلایان به سل کم است. هرچند مصرف ویتامین آ علایم و مرگ ناشی از آن را کاهش نمی دهد.

احتمال زیاد بی تاثیر بر موارد زیر است

• سرطان سر و گردن. مصرف خوراکی ویتامین آ خطر بروز تومورهای جدید را کاهش نداده و  بهبود افراد مبتلا را نیز باعث نمی شود.
• انتقال ایدز. مصرف خوراکی ویتامین آ خطر انتقال ایدز به جنین هنگام حاملگی، نوزاد در بدو تولد و یا هنگام شیردهی را کاهش نمی دهد. در واقع حتی مصرف مکمل ویتامین آ می تواند خطر انتقال را هنگام شیردهی افزایش دهد.
• عفونت قسمت تحتانی دستگاه تنفسی. مصرف خوراکی ویتامین آ نه تنها در کودکان مفید نیست بلکه می تواند خطر را نیز افزایش دهد.
• ذات الریه. مصرف خوراکی ویتامین آ اثری در کودکان کشورهای در حال توسعه ندارد.

شواهد کافی برای اثر در موارد زیر موجود نیست

• کبد چرب الکلی. مصرف ویتامین آ همراه با آنزیم، دیگر ویتامین ها و مواد معدنی تاثیری نخواهد داشت.
• کم خونی. مصرف ویتامین آ مقدار پروتئین هایی را که دارای آهن هستند افزایش می دهد که می تواند خط کم خونی را در کودکان و زنان حامله کاهش دهد. هرچند، در کشورهای در حال توسعه که کم خونی شایع است، مصرف ویتامین آ به همراه آهن و اسید فولیک، کم خونی را در زنان حامله بهبود نمی بخشد در مقایسه با مصرف اسید فولیک و آهن.
• سرطان رحم. افزایش سطح ویتامین آ در خون یا دریافت بالای آن خطر ایتلا را کاهش می دهد. هر چند این اتفاق زمانی رخ می دهد که هر دو فرم ویتامین آ، رتینول و کاروتن، در نظر گرفته شود. مصرف رتینول به تنهایی مفید نخواهد بود.
• رشد کودکان. مصرف ویتامین آ تاثیری در روند رشد کودکان دارای تغذیه مناسب نخواهد داشت. هرچند، استفاده از آن در کودکان دارای کمبود ویتامین آ رشد را تقویت می کند. .
• سرطان مغز استخوان. مصرف یک فرآورده خاص ویتامین آ همراه با درمان بوسولفان تاثیری در مورد لوسمی مزمن نخواهد داشت. مصرف همزمان ویتامین آ با درمان بوسولفان می تواند منجر به مسمومیت نیز بشود.
• آسیب روده ای ناشی از پرتودرمانی. مصرف ویتامین آ می تواند از علایم آن بکاهد.
• سرطان روده. مصرف ویتامین آ به تنهایی یا به همراه بتاکاروتن نمی تواند از این سرطان پیشگیری کند.
• سرطان مری. برخی مطالعات وسیع نشان دادند مصرف زیاد بتاکاروتن و ویتامین آ می تواند خطر ابتلا را کاهش دهد. هرچند دیگر مطالعات با کیفیت تر آن را نفی کردند.
• ایدز. مصرف ویتامین آ حین بارداری خطر مرگ مادر یا نوزاد را کاهش نمی دهد. همچنین، مصرف مکمل های ویتامین آ نیز حین بارداری از پیشرفت ایدز جلوگیری نمی کند. هرچند مصرف ویتامین آ در نوزادان مبتلا می تواند خطر مرگ را کاهش دهد.
• سرطان ریه. تحقیقات اولیه نشان داد مصرف ویتامین آ می تواند احتمال بقا را افزایش و بروز تومورهای جدید را کاهش دهد. هرچند دیگر تحقیقات آن را نفی کردند. همچنین، مصرف ویتامین آ خطر ابتلا به
• سرطان ریه را در افراد سیگاری افزایش می دهد.
• سرطان تخمدان. مصرف ویتامین آ خطر ابتلا را کاهش نمی دهد.
• مرگ. مصرف ویتامین آ در کودکان بین ۶ماه تا ۵سال خطر مرگ را بخصوص در صورت کمبود ویتامین آ کاهش می دهد. هرچند، این موضوع در مورد بزرگسالان سالم صادق نیست.
• سرطان پانکراس. مصرف ویتامین آ همراه با بتاکاروتن تاثیری در پیشگیری ندارد.
• سرطان پروستات. دریافت ویتامین آ در وعده های غذایی با کاهش خطر ابتلا مرتبط نیست.
• سرطان معده. مصرف ویتامین آ به تنهایی یا به همراه بتاکاروتن تاثیری در پیشگیری ندارد.
• بهبود بینایی
• زوال عضلانی مربوط به کهولت سن
• آب سیاه
• پیشگیری و تسریع در ریکاوی از عفونت
• تقویت سیستم ایمنی
• التیام زخم
• تسکین علایم تب یونجه

عوارض جانبی و ایمنی ویتامین آ

ویتامین عمدتاً در بزرگسالان بی خطر است اگر به صورت خوراکی مصرف شود و یا تزریق به عضلات با حجم کمتر از ۱۰۰۰۰ واحد در روز.

مصرف خوراکی دوز بالایی از آن خطرناک است و می تواند خطر ورم مفاصل و شکستگی لگن را بخصوص در کهنسال ها افزایش دهد. بزرگسالانی که لبنیات کم چرب غنی شده با ویتامین آ و میو و سبزیجات فراوان مصرف می کنند نیاز به مکمل های ویتامین آ ندارند.

استفاده بلندمدت مقادیر زیاد ویتامین آ عوارض جانبی شدیدی را به همراه خواهد داشت از جمله خستگی مفرط، تحریک پذیری، تغییرات ذهنی، بی اشتهایی، ناراحتی های معده، تهوع، استفراغ، تب و تعریق بیش از حد. در زنان یاءسه استفاده زیاد ویتامین آ می تواند خطر ورم مفاصل و شکستگی لگن را کاهش دهد.

نگرانی روز افزونی درباره معایب بیشتر مصرف دوز بالایی از مکمل های آنتی اکسیدانی مثل ویتامین آ نسبت به مزایای آن وجود دارد. برخی تحقیقات نشان داد که مصرف زیاد مکمل های ویتامین آ حتی می تواند مرگ را به همراه داشته باشد.

ویتامین آ برای کودکان بی خطر است اگر با دوز مناسب مصرف شود.

• کمتر از ۲۰۰۰ واحد در روز برای کودکان تا ۳سال.
• کمتر از ۳۰۰۰ واحد بین ۴تا۸سال
• کمتر از ۵۷۰۰ واحد بین ۹تا۱۳ سال
• کمتر از ۹۳۰۰ واحد بین ۱۴تا۱۸ سال

مصرف خوراکی دوز بالای آن در کودکان خطرناک است. مصرف بیش از حد می تواند باعث تحریک پذیری، خواب آلودگی، اسهال، استفراغ، از دست دادن هوشیاری، سردرد، مشکلات بینایی، پوست پوست شدن و ذات الریه.

ملاحظات و هشدارها

حاملگی و شیردهی: مصرف کمتر از ۱۰۰۰۰ واحد آن در روز بی خطر است. مقدار بیش از آن می تواند خطرناک باشد. ویتامین آ می تواند باعث ناهنجاری های مادرزادی شود. کنترل میزان دریافت ویتامین آ در اشکال مختلف آن در سه ماهه نخست بارداری ضروری است. فرم های مختلف ویتامین آ در این مواد یافت می شود: فرآورده های حیوانی، جگر، برخی سریال های صبحانه غنی شده و مکمل های غذایی.

مصرف زیاد الکل: مصرف الکل می تواند آسیب احتمالی ویتامین A به کبد را افزایش دهد.

اختلال عدم جذب مناسب چربی: افراد مبتلا به این بیماری ها از جمله سلیاک، بیماری روده کوچک، یرقان، سنگ کیسه صفرا، بیماری پانکراس و سیروز کبدی ویتامین آ را نمی توانند به خوبی جذب کنند. برای بهبود آن، افراد می بایست از ویتامین A محلول در آب استفاده کنند.

کلسترول بالا: مسمومیت ویتامین A را افزایش می دهد.

عفونت های روده ای: از جمله کرم قلابدار میزان جذب ویتامین  را کاهش می دهد.

بیماری های کبد: مصرف زیاد ویتامین A می تواند بیماری کبد را وخیم کند.

سوء تغذیه: در افراد دارای مقدار بسیار کم پروتئین، مصرف ویتامین آ می تواند مقدار آن در بدن را به شدت افزایش دهد.

کمبود روی: می تواند باعث شود علایم کمبود ویتامین A بروز کند. مصرف ترکیبی ویتامین A و روی ضروری است.

تداخلات دارویی ویتامین آ

تداخل شدید: به هیچ عنوان همراه با موارد زیر مصرف نشود

• داروهای پوستی: برخی داروهای پوستی اثرات ویتامین A را دارند. مصرف همزمان آنها با قرص های ویتامین A مقدار ویتامین A را به شدت افزایش داده باعث عوارض جانبی می شود.

تداخل متوسط: مراقب استفاده همزمان باشید

• آنتی بیوتیک: مصرف مقدار زیادی ویتامین A همراه با برخی آنتی بیوتیک ها خطر بروز هایپرتنشن جمجه را به همراه خواهد داشت. اما مصرف نرمال ویتامین A با تتراسیکلین خطری نخواهد داشت. برخی آنتی بیوتیک ها عبارت اند از دمکلوسیکلین، مینوسیکلین، و تتراسیکلین

• داروهای آسیب رسان کبد : مصرف زیاد ویتامین A به کبد آسیب می زند. مصرف بالای آن به همراه داروهای آسیب رسان برای کبد خطرناک خواهد بود. برخی از این داروها عبارت اند از آستامینوفن، آمیودارون، کاربامازپین، ایزونیازید، متوترکسات، متیلدوپا، فلوکنازول، ایتراکونازول، اریترومایسین، فنیتون، لواستاتین، پراواستاتین، سیمواستاتین.

• وارفارین: وارفارین ضد انعقاد خون است. مصرف بالای ویتامین A نیز همین اثر را دارد. مصرف توامان آنها خطر خونریزی و کبودی را افزایش می دهد.

دوز مصرفی ویتامین آ

دریافت کافی برای نوزادان تا ۶ ماه ۱۳۰۰ واحد، ۷ تا ۱۲ ماه ۱۷۰۰ واحد.

مقدار توصیه شده برای کودکان ۱ تا ۳ سال ۱۰۰ واحد، ۴ تا ۸ سال ۱۳۰۰ واحد، ۹ تا ۱۳ سال ۲۰۰۰ واحد، پسران بیشتر از ۱۴ سال ۳۰۰۰ واحد، دختران بیش از ۱۴ سال ۲۳۰۰ واحد، زنان حامله۱۴ تا ۱۸ سال ۲۵۰۰ واحد، ۱۹ سال و بیشتر ۲۶۰۰ واحد. زنان شیرده ۱۴ تا ۱۸ سال ۴۰۰۰ واحد، ۱۹ سال و بیشتر ۴۳۰۰ واحد. حداکثر میزان مصرف رتینول برای نوزادان و کودکان تا ۳ سال ۲۰۰۰ واحد، ۴ تا ۸ سال ۳۰۰۰ واحد، ۹ تا ۱۳ سال ۶۰۰۰ واحد، ۱۴ تا ۱۸ سال ۹۰۰۰ واحد، بیش از ۱۹ سال (از جمله حامله و شیرده) ۱۰۰۰۰ واحد.

مصرف ۵ وعده میوه و سبزیجات در روز ۵۰ تا ۶۵% مقدار توصیه شده ویتامین A را تامین می کند.

ترجمه شده از وبسایت: www.webmd.com