کشت خون

آزمایش کشت خون آزمایشی است که عفونت خون را مورد بررسی قرار می دهد. در حالت طبیعی خون عاری از هرگونه باکتری و یا قارچ است. کشت خون می تواند نشان دهد که چه نوع باکتری و یا قارچی در خون وجود دارد.

• عفونت باکتریایی در خون، باکتریمی نامیده می شود و بسیار اهمیت دارد، چون خون در سر تا سر بدن پخش است.
• عفونت خون اغلب همراه با سایر عفونت های جدی اتفاق می افتد، مثل آن هایی که ریه، کلیه ها، روده، کیسه صفرا و قلب را تحت تاثیر قرار می دهند.
• عفونت خون ممکن است زمانی که سیستم ایمنی ضعیف می شود، اتفاق بیفتد.
• ممکن است در بالغین و یا نوزاد اتفاق بیفتد و بیماری هایی مثل سرطان ،HIV و یا مصرف کورتیکواستروئیدها و انجام شیمی درمانی که سیستم ایمنی بدن را ضعیف می کنند، نیز می توانند باعث ایجاد باکتریمی شوند.
• برای انجام آزمایش تعیین عفونت خون، مقداری خون در یک ظرف که ماده مخصوصی برای رشد باکتری ها و قارچ ها در آن قرار دارد، جمع آوری می شود.
• نوع باکتری و قارچی که در این محیط کشت رشد می کند، با انجام آزمایشات شیمیایی و بررسی زیر میکروسکوپ تشخیص داده می شود.
• معمولا ۲ تا ۳ نمونه خون از ورید های مختلف گرفته می شود تا تمام باکتری و یا قارچی ها بررسی شوند. اگر باکتری و یا قارچی در محیط کشت رشد نکرد، نتیجه آزمایش کشت خون منفی است.
• کشت خون اغلب زمانی انجام می شود که بیمار تب داشته باشد، چون زمانی است که باکتری و یا قارچ در بدن گسترش پیدا کرده است.

علت انجام آزمایش کشت خون چیست؟

آزمایش کشت خون به دلایل زیر انجام می شود:

• بررسی عفونت خون. مثل مننژیت، استئوماتیت، پنومونی، عفونت کلیه و یا سپسیس.
• کشت همچنین می تواند نوع میکروبی را که باعث عفونت شده است را تعیین کند.
• بررسی عفونت قارچی.
• بررسی اندوکاردیت ( عفونت دریچه های قلب)
• تعیین بهترین آنتی بیوتیک برای از بین بردن باکتری ها و قارچ ها. به این روش آزمایش تعیین حساسیت گفته می شود.
• بررسی عامل زمینه ای تب با  علت  نامشخص و شوک.

آمادگی های لازم برای انجام این آزمایش چیست؟

آمادگی خاصی برای انجام این آزمایش لازم نیست. اگر اخیرا آنتی بیوتیک مصرف کرده اید به مسئولین آزمایشگاه اطلاع دهید.

این آزمایش چگونه انجام می شود؟

1. بستن یک نوار کشسان (گارو) بالای بازو که جریان خون را متوقف می کند . این کار رگ زیر نوار را بزرگ تر می کند، در نتیجه سوزن در رگ راحت تر فرو می رود.
2. تمیز کردن محل فرو رفتن سوزن
3. فرو بردن سوزن در داخل رگ. ممکن است بیش از یک بار سوزن زدن لازم باشد.
4. وصل کردن لوله به سوزن تا از خون پر شود.
5. باز کردن نوار از بازو، وقتی که خون کافی جمع آوری شده باشد.
6. قرار دادن باند یا پنبه در محل سوزن بعد از در آوردن سوزن
7. فشار دادن جای سوزن و بانداژ کردن محل

نمونه خون از دو یا سه قسمت مختلف از بدن جمع آوری می شود. و یا اینکه ممکن است در دو زمان مختلف نمونه برداری انجام شود.

بعضی از افراد ممکن است به دلایل مختلف مثل شیمی درمانی کاتتر مدت طولانی در وریدشان باشد، برای این افراد نمونه خون از کاتتر گرفته می شود.

بیمار در حین آزمایش چه احساسی دارد؟

نمونه خون از رگ بازو گرفته می شود. یک نواری که حالت کشسانی دارد، به بالای بازو بسته می شود ٬ که ممکن است احساس کنید کمی سفت است. شما ممکن است احساس درد ناشی از فرو بردن سوزن نداشته باشید و یا ممکن است احساس سوزش داشته باشید.

خطرات آزمایش

ممکن است کمی کبودی در محل خون گیری بوجود بیاید. اگر بعد از خون گیری چند دقیقه محل را فشار دهید، احتمال کمی وجود دارد  که محل نمونه گیری کبود شود.

در موارد نادری٬ ممکن است بعد از گرفتن نمونه خون، رگ متورم شود. که به این حالت فلبیت می گویند. انجام کمپرس گرم چند بار در روز  می تواند به بهبودی این وضعیت کمک کند.

خون گیری می تواند برای افرادی که بیماری انعقادی دارند ٬ مشکل ایجاد کند. آسپیرین ٬ وارفارین و سایر داروهای رقیق کننده خون می توانند باعث افزایش خونریزی شوند. اگر شما مشکل انعقاد خون و یا خونریزی دارید و یا اگر داروی رقیق کننده خون مصرف می کنید، باید قبل از خون دادن به پزشک اطلاع دهید.

نتیجه آزمایش کشت خون

کشت خون آزمایشی است که عفونت خون را تشخیص می دهد. بیشتر باکتری ها معمولا بعد از ۲ تا ۳ روز در محیط کشت دیده می شوند، اما بعضی از انواع آن ها ۱۰ روز زمان برای رشد نیاز دارند. قارچ ها معمولا ۳۰ روز زمان برای رشد در این محیط کشت نیاز دارند.

کشت خون طبیعی

هیچ باکتری و یا قارچی یافت نمی شود. نتایج کشت های طبیعی منفی تلقی می  شود.

کشت خون غیر طبیعی

باکتری و یا قارچ در کشت رشد می کند.  نتایج کشت های غیر طبیعی مثبت تلقی می شود.

اگر باکتری در محیط کشت یافت شود، سایر آزمایشات برای تعیین مناسب ترین آنتی بیوتیک ها انجام می شود. این آزمایش، آزمایش تعیین حساسیت نام دارد.

انجام آزمایش تعیین حساسیت برای درمان عفونت خون بسیار اهمیت دارد. همچنین به عدم ایجاد مقاومت بدن به آنتی بیوتیک ها کمک می کند.

چه عواملی بر روی نتایج آزمایش تاثیر می گذارد؟

عللی که شما ممکن است نتوانید این آزمایش را انجام دهید و  این که نتایج آزمایش ممکن است مفید نباشد، عبارتند از:

• اگر اخیرا آنتی بیوتیک مصرف کرده اید. مصرف آنتی بیوتیک ممکن است رشد باکتری ها را در محیط کشت متوقف کند.
• اگر نمونه خون گرفته شده با پوست آلوده به باکتری و یا قارچ تماس پیدا کند.
• اگر آزمایش خون در موقعی که باکتری در خون است انجام نشود، آزمایش کشت خون در زمان های مختلف انجام می شود.
• اگر نمونه خون به درستی جمع آوری نشود، ممکن است نتیجه آزمایش مثبت و یا منفی کاذب شود.

بررسی ها و تفکرات

• بعضی از انواع باکتری ها در عفونت سایر قسمت های بدن مثل کلیه ها، گلو، ریه ها و … باعث عفونی شدن خون می شوند.
• در حدود ۵ درصد موارد، محیط کشت به باکتری های نرمال سطح پوست آلوده می شود. بنابراین گاهی تشخیص این که باکتری که رشد کرده عامل عفونت خون است یا باکتری سطح پوست است، دشوار است. به همین دلیل بیش از یک نمونه گرفته می شود.
• وقتی که در چند آزمایش پی در پی یک نوع باکتری در محیط کشت رشد کند، نشان دهنده ی این است که این باکتری عامل عفونت خون است.
• وقتی باکتری استاف ( باکتری طبیعی سطح پوست) در محیط کشت در کمتر از ۴۸ ساعت رشد کند، می تواند نشان دهنده  ی عفونت خون باشد.
• کشتی که هیچ باکتری در آن رشد نکند، همیشه به معنی عدم وجود عفونت نیست. میزان خونی که گرفته می شود، نوع انجام کشت و مصرف آنتی بیوتیک می تواند بر نتیجه آزمایش تاثیر بگذارد.

ترجمه شده از وبسایت: www.webmd.com