آزمایش ویتامین B12

آزمایش ویتامین B12 ، میزان ویتامین B12 را در خون اندازه گیری می کند. کودکان به ویتامین B12 برای خون سازی و سلامت سیستم عصبی نیاز دارند.

ویتامین B12 در محصولات حیوانی مثل گوشت، ماهی، شیر، پنیر و تخم مرغ وجود دارد. بیشتر افرادی که محصولات حیوانی مصرف می کنند، معمولا به کمبود ویتامین B12 دچار نمی شوند، مگر این که بدن آن ها این ویتامین را از غذا جذب نکند.

افرادی که گیاه خوار هستند و محصولات حیوانی را مصرف نمی کنند، شانس ابتلا به کم خونی در آن ها زیاد است و باید مکمل های ویتامین B12 مصرف کنند.

این ویتامین در کبد برای یک سال و یا بیشتر ذخیره می شود که شانس ابتلا به کم خونی را کاهش می دهد.

ویتامین B12 معمولا هم زمان با اسید فولیک اندازه گیری می شود،  چون کمبود هر دوی آن ها باعث ایجاد کم خونی به نام کم خونی مگالوبلاستیک می شود.

کمبود ویتامین B12 بر روی سیستم عصبی نیز تاثیر می گذارد.

علت انجام آزمایش ویتامین B12 چیست؟

آزمایش اندازه گیری ویتامین B12 به دلایل زیر انجام می شود:

برای بررسی کم خونی ناشی از کمبود ویتامین B12. عوامل خطر زیادی برای ابتلا به این بیماری وجود دارد مثل جراحی روده و یا  معده، مشکلات روده ای و یا کسانی که در بستگان خود سابقه این بیماری را دارند.

تشخیص نوع کم خونی مثل آنمی مگالوبلاستیک.

کمک به تشخیص زوال عقلی و یا سایر مشکلات سیستم عصبی. مثل سوزن سوزن شدن دست و پاها ( نوروپاتی محیطی )

اگر فردی کمبود ویتامین B12 دارد، احتمالا کمبود فاکتور داخلی معده هم دارد.

آمادگی لازم برای انجام این آزمایش چیست؟

۱۰ تا ۱۲ ساعت قبل از انجام آزمایش ناشتا باشید.

آزمایش ویتامین B12 چگونه انجام می شود؟

1. بستن یک نوار کشسان (گارو) بالای بازو که جریان خون را متوقف می کند . این کار رگ زیر نوار را بزرگ تر می کند، در نتیجه سوزن در رگ راحت تر فرو می رود.
2. تمیز کردن محل فرو رفتن سوزن
3. فرو بردن سوزن در داخل رگ. ممکن است بیش از یک بار سوزن زدن لازم باشد.
4. وصل کردن لوله به سوزن تا از خون پر شود.
5. باز کردن نوار از بازو، وقتی که خون کافی جمع آوری شده باشد.
6. قرار دادن باند یا پنبه در محل سوزن بعد از در آوردن سوزن
7. فشار دادن جای سوزن و بانداژ کردن محل

بیمار در حین آزمایش چه احساسی دارد؟

نمونه خون از رگ بازو گرفته می شود. یک نواری که حالت کشسانی دارد، به بالای بازو بسته می شود ٬ که ممکن است احساس کنید کمی سفت است. شما ممکن است احساس درد ناشی از فرو بردن سوزن نداشته باشید و یا ممکن است احساس سوزش داشته باشید.

ممکن است کمی کبودی در محل خون گیری بوجود بیاید. اگر بعد از خون گیری چند دقیقه محل را فشار دهید، احتمال کمی وجود دارد  که محل نمونه گیری کبود شود.

در موارد نادری٬ ممکن است بعد از گرفتن نمونه خون، رگ متورم شود. که به این حالت فلبیت می گویند. انجام کمپرس گرم چند بار در روز  می تواند به بهبودی این وضعیت کمک کند.

خون گیری می تواند برای افرادی که بیماری انعقادی دارند ٬ مشکل ایجاد کند. آسپیرین ٬ وارفارین و سایر داروهای رقیق کننده خون می توانند باعث افزایش خونریزی شوند. اگر شما مشکل انعقاد خون و یا خونریزی دارید و یا اگر داروی رقیق کننده خون مصرف می کنید، باید قبل از خون دادن به پزشک اطلاع دهید.

نتیجه آزمایش ویتامین B12

آزمایش ویتامین B12 میزان این ویتامین را در خون اندازه گیری می کند.

میزان طبیعی ویتامین  B12در جدول زیر ذکر شده است که مقادیر مرجع نامیده می شود و فقط برای راهنمایی است. این مقادیر از یک آزمایشگاه با آزمایشگاه دیگر متفاوت است٬ و آزمایشگاهی که شما مراجعه می کنید ممکن است میزان مقادیر نرمال آن با مقادیر این جدول متفاوت باشد. جواب آزمایش باید میزان نرمالی را که  آن آزمایشگاه استفاده می کند، داشته باشد. همچنین ٬ پزشک نتایج را بر اساس سلامتی و یا عوامل دیگر ارزیابی می کند. این به این معنا است که اگر جواب آزمایش خارج از میزان نرمال بود، ممکن است برای شما یا برای آن آزمایشگاه این میزان نرمال باشد

میزان طبیعی ویتامین بی ۱۲: ۱۱۰–۱۵۰۰ پیکوگرم در میلی لیتر (pg/mL) یا ۸۱–۱۱۰۷ پیکومول در لیتر  (pmol/L) (SI units)

افزایش میزان ویتامین B12

• افزایش میزان ویتامین B12 در بیماری های کبدی اتفاق می افتد ( مثل سیروز و یا هپاتیت) و بعضی از انواع لوسمی ها. اما آزمایش ویتامین B12 معمولا برای تشخیص این مشکلات به کار نمی رود.
• در موارد نادری افزایش میزان ویتامین B12 در افراد دیابتی و یا افراد چاق هم دیده می شود.

کاهش میزان ویتامین B12

• کاهش میزان ویتامین B12 به منظور این است که شما کم خونی کمبود ویتامین B12 دارید که ممکن است به دلیل مشکلات جذب ویتامین باشد ( مثل آنمی پرنیشیوز)
• کاهش میزان آن ممکن است به دنبال برداشت قسمتی از معده و یا روده باشد.
• کاهش ویتامین B12 ممکن است به دنبال عفونت انگلی باشد.
• در موارد نادری ممکن است در مواد غذایی که فرد مصرف می کند به انداره کافی ویتامین B12 وجود ندارد.
• کمبود آن ممکن است به پرکاری غده تیروئید و یا کم خونی ناشی از کمبود اسید فولیک مرتبط باشد.
• افزایش میزان پروتئین در خون مثل مولتیپل مایلوما می تواند باعث کاهش کاذب میزان ویتامین B12 شود.

چه عواملی بر نتیجه آزمایش تاثیر می گذارد؟

عللی که شما ممکن است نتوانید این آزمایش را انجام دهید و  اینکه نتایج آزمایش ممکن است مفید نباشد، عبارتند از:

• مصرف دارو که ممکن است بر نتیجه آزمایش تاثیر بگذارد. هر دارویی که مصرف می کنید به پزشک خود اطلاع دهید.
• بارداری و شیر دهی
• مصرف زیاد ویتامین C
• مصرف زیاد الکل
• انجام آزمایشی مثل سی تی اسکن که در آن از مواد رنگ دار استفاده شده باشد.
• مبتلا بودن به آنمی پرنیشیوز که در این بیماری فاکتور داخلی معده برای جذب ویتامین B12 وجود ندارد.

بررسی و تفکرات

اسید فولیک نیز می تواند همراه با ویتامین B12 کاهش یابد. آزمایش اندازه گیری میزان اسید فولیک هم با این آزمایش اغلب انجام می شود.

متیل مالونیک اسید (MMA) ماده ای است در خون که وقتی میزان ویتامین B12 کاهش می یابد، مقدار آن افزایش می یابد. آزمایش اندازه گیری MMA ممکن است برای کمک به تشخیص میزان ویتامین B12 انجام شود.

تغییر در میزان هموسیستئین ممکن است باعث تغییر در میزان ویتامین B12 شود، چون باعث تغییر در متابولیسم می شود.

ترجمه شده از وبسایت: www.webmd.com