آزمایش آنتی ژن سرطانی ( کارسینومی ) ۱۲۵ ( CA-125 )

آنتی ژن سرطان ۱۲۵ ( CA-125) پروتئینی است که در سطح بسیاری از سلول های سرطانی تخمدان یافت می شود. همچنین ممکن است در سایر سرطان ها هم یافت شود و در بعضی از سلول های طبیعی نیز ممکن است وجود داشته باشد. آزمایش آنتی ژن سرطانی CA-125 میزان این پروتئین را در خون اندازه گیری می کند.

CA-125 یک نشانگر توموری است که  نتیجه ی بررسی آن می تواند در نشان دادن وجود انواعی از سرطان ها کمک کننده باشد. اغلب آزمایش CA-125 برای بررسی چگونگی روند درمانی سرطان تخمدان و یا عود مجدد سرطان تخمدان به کار می رود.

علت انجام آزمایش آنتی ژن سرطانی ( کارسینومی ) ۱۲۵ (CA-125) چیست؟

آزمایش آنتی ژن سرطانی ۱۲۵ (CA-125) در موارد زیر انجام می شود:

• برای بررسی عملکرد درمانی در سرطان تخمدان. اگر میزان CA-125 کاهش یابد، معمولا به معنی موثر بودن روند  درمانی است.
• بررسی عود سرطان تخمدان
• بررسی منشا سرطان در خانم ها. اگر پزشک تشخیص دهد که سرطان به سایر نقاط بدن پخش شده است، ( متاستاز داده است ) ممکن است آزمایش CA-125 را برای بررسی منشا سرطان انجام دهد.
• افزایش میزان CA-125 نشان دهنده ی وجود سرطان در تخمدان است اما سایر سرطان ها هم می توانند باعث افزایش میزان CA-125 شوند.
• آزمایش CA-125 معمولا به صورت روتین برای غربالگری استفاده نمی شود، چون اغلب نتیجه  ی کاذب می دهد. اما انجام این آزمایش به همراه سونوگرافی ممکن است برای فردی که شانس زیادی برای ابتلا به سرطان تخمدان دارد، مورد استفاده قرار گیرد. از جمله زنانی که شانس زیادی برای ابتلا به سرطان تخمدان دارند،  وجود سابقه  ی خانوادگی ابتلا به سرطان تخمدان  و یا جهش ژنتیکی در DNA ( BRCA1  یا BRCA2 ) می باشد.

آمادگی های لازم برای انجام این آزمایش چیست؟

آمادگی خاصی برای انجام این آزمایش لازم نیست.

آزمایش آنتی ژن سرطانی چگونه انجام می شود؟

• بستن یک نوار کشسان (گارو) بالای بازو که جریان خون را متوقف می کند . این کار رگ زیر نوار را بزرگ تر می کند، در نتیجه سوزن در رگ راحت تر فرو می رود.
• تمیز کردن محل فرو رفتن سوزن
• فرو بردن سوزن در داخل رگ. ممکن است بیش از یک بار سوزن زدن لازم باشد.
• وصل کردن لوله به سوزن تا از خون پر شود.
• باز کردن نوار از بازو، وقتی که خون کافی جمع آوری شده باشد.
• قرار دادن باند یا پنبه در محل سوزن بعد از در آوردن سوزن
• فشار دادن جای سوزن و بانداژ کردن محل

بیمار در حین آزمایش چه احساسی دارد؟

نمونه خون از رگ بازو گرفته می شود. یک نواری که حالت کشسانی دارد، به بالای بازو بسته می شود ٬ که ممکن است احساس کنید کمی سفت است. شما ممکن است احساس درد ناشی از فرو بردن سوزن نداشته باشید و یا ممکن است احساس سوزش داشته باشید.

خطرات

ممکن است کمی کبودی در محل خون گیری بوجود بیاید. اگر بعد از خون گیری چند دقیقه محل را فشار دهید، احتمال کمی وجود دارد  که محل نمونه گیری کبود شود.

در موارد نادری٬ ممکن است بعد از گرفتن نمونه خون، رگ متورم شود. که به این حالت فلبیت می گویند. انجام کمپرس گرم چند بار در روز  می تواند به بهبودی این وضعیت کمک کند.

خون گیری می تواند برای افرادی که بیماری انعقادی دارند ٬ مشکل ایجاد کند. آسپیرین ٬ وارفارین و سایر داروهای رقیق کننده خون می توانند باعث افزایش خونریزی شوند. اگر شما مشکل انعقاد خون و یا خونریزی دارید و یا اگر داروی رقیق کننده خون مصرف می کنید، باید قبل از خون دادن به پزشک اطلاع دهید.

نتیجه آزمایش آنتی ژن سرطانی ( کارسینومی ) ۱۲۵ (CA-125)

آزمایش اندازه گیری CA-125 میزان این پروتئین را در خون اندازه گیری می کند.

میزان طبیعی CA-125

میزان طبیعی  CA-125در جدول زیر ذکر شده است که مقادیر مرجع نامیده می شود و فقط برای راهنمایی است. این مقادیر از یک آزمایشگاه با آزمایشگاه دیگر متفاوت است٬ و آزمایشگاهی که شما مراجعه می کنید ممکن است میزان مقادیر نرمال آن با مقادیر این جدول متفاوت باشد. جواب آزمایش باید میزان نرمالی را که  آن آزمایشگاه استفاده می کند، داشته باشد. همچنین ٬ پزشک نتایج را بر اساس سلامتی و یا عوامل دیگر ارزیابی می کند. این به این معنا است که اگر جواب آزمایش خارج از میزان نرمال بود، ممکن است برای شما یا برای آن آزمایشگاه این میزان نرمال باشد.

سطوح طبیعی آنتی ژن سرطانی ۱۲۵

حد طبیعی: کمتر از ۳۵   واحد در میلی لیتر / کمتر از  ۳۵ کیلو واحد بر لیتر

افزایش میزان CA-125

شرایطی که باعث افزایش میزان CA-125 می شود، عبارتند از:

• التهاب لگنی (PID)
• اندومتریوزیس
• فیبروئید رحم
• بیماری کبدی ( مثل هپاتیت و سیروز )
• التهاب پانکراس
• سه ماهه اول بارداری
• زمان هایی خاص در چرخه قاعدگی
• لوپوس

در بعضی از سرطان ها، میزان CA-125 بالا می رود، مثل:

• سرطان تخمدان و یا سرطان لوله های فالوپ و یا اندومتر رحمی.
• سرطان پانکراس، معده، مری، کبد، پستان، کولون و ریه.
• سرطانی که به دیواره ی شکم پخش شود. از جمله لنفوم. این نوع سرطان معمولا با افزایش مایع در شکم همراه است.

چه عواملی بر روی نتیجه ی آزمایش موثر می باشد؟

نتیجه ی آزمایش CA-125 تحت تاثیر عوامل زیر است:

• مصرف داروهای موثر در درمان سرطان
• انجام آزمایش رادیو اکتیو اخیر، مثل اسکن استخوانی
• جراحی شکم. میزان CA-125 تا سه هفته بعد از جراحی بالا  باقی می ماند.

بررسی ها و تفکرات

• آزمایش اندازه گیری CA-125 نمی تواند تفاوتی بین توده های خوش خیم و بد خیم تخمدانی قائل شود.
• آزمایش CA-125 ممکن است بر روی مایعات بدن انجام شود که از ناحیه ی معده و یا پستان گرفته می شود.
• افزایش میزان CA-125 در خانم هایی که تحت درمان سرطان تخمدان هستند، نشان دهنده ی عود بیماری است. اغلب میزان CA-125 چند ماه قبل از عود سرطان بالا می رود.
• مطالعاتی بر روی این مسئله که آزمایش CA-125 برای غربالگری سرطان تخمدان انجام شود، در حال انجام است. تاکنون اطلاعات کافی به اثبات نرسیده  است که این آزمایش برای تشخیص زود هنگام سرطان تخمدان  موثر باشد.

ترجمه شده از وبسایت: www.webmd.com