آسم و آلرژی

آسم و آلرژی رابطه تنگاتنگی دارند. آسم یک بیماری مجاری تنفسی (نای) است. این مجاری تنفسی وظیفه انتقال هوا به درون شش ها و خروج آن را بر عهده دارد. آسم، انواع متفاوتی دارد.

آسم بر اثر حساسیت، نوعی از آسم است که به دلیل حساسیت به مواد گوناگون (به طور مثال ذرات گرد و غبار یا هاگ های کپک) به وجود می آید. بنا بر آمار انجمن حساسیت، آسم و ایمنی شناسی ایالات متحده بیش از نیمی از بیست میلیون نفر مبتلا به آسم در آمریکا، درگیر این نوع از آسم هستند.

به طور معمول، هوا از طریق بینی به نای و از آنجا به شش‌ها انتقال می‌یابد. در انتهای مجاری تنفسی، کیسه‌های هوایی کوچکی قرار گرفته‌اند که آلوئول نامیده می‌شوند و هوای تازه (اکسیژن) را به خون می‌رسانند. کیسه‌های هوایی هم‌چنین هوای آلوده (دی اکسید کربن) را از بدن خارج می‌کند. در هنگام تنفس طبیعی، تارهای عضلانی پوشاننده مجاری تنفسی در حالت آرام قرار دارند و هوا به راحتی جابجا می‌شود.

اما سه عامل مهم باعث می‌شود تا در زمان حملات آسم، جریان آزاد هوا در مجاری تنفسی با مشکل روبرو شود:

• تارهای عضلانی پوشاننده مجاری تنفسی منقبض می‌شود، در نتیجه مجاری تنفسی تنگ می‌شوند که به آن «برونشوسپاسم» می‌گویند.
• لایه‌های مجاری هوایی ملتهب می‌شوند.
• سلول‌های مجاری هوایی مخاط بیش‌تری ترشح می‌کنند، در نتیجه تجمع این مخاط‌ها توده‌ای ضخیم را ایجاد می‌کند.

هنگامی که مجاری تنفسی پهنای کمی داشته باشند، جریان هوا به درون و بیرون شش‌ها با مشکل روبرو می‌شودو در نتیجه، افراد مبتلا به آسم احساس می‌کنند که نمی‌توانند به اندازه کافی اکسیژن دریافت کنند. تمامی این تغییرات، مشکلات عدیده‌ای در تنفس به وجود می‌آورد.

شایع‌ ترین علائم آسم چیست؟

علائم و نشانه‌های آسم هنگامی ظهور می‌یابند که یکی از سه وضعیت بالا رخ دهد. برخی از افراد در فواصل طولانی مدت این نشانه‌ها را تجربه می‌کنند و برخی دیگر جدالی هر روزه با این علائم دارند. معمول‌ترین علائم آسم عبارتند از:

• سرفه‌های مزمن به خصوص در شب
• تنگی نفس
• خس‌خس سینه
• احساس سنگینی، درد یا فشار در قفسه سینه

تمامی مبتلایان به آسم تجارب مشابهی از این بیماری ندارند. ممکن است شما تمام این علائم را نداشته باشید یا در دوره‌های مختلف، علائم گوناگونی داشته باشید. احتمال آن وجود دارد که علائم شما در این با دوره‌های قبل متفاوت باشد. ممکن است علائم در یک دوره خفیف و در دوره بعد شدید باشد.

آسم‌های خفیف شایع‌ ترند. در این نوع از آسم، مجاری هوایی در عرض چند دقیقه تا چند ساعت باز می‌شوند. با آنکه آسم‌های حاد کمتر شایع است اما مدت زمان بیش‌تری باقی می‌مانند و نیاز به مراقبت‌های پزشکی فوری دارند. باید علائم این بیماری را هر چند اندک جدی بگیریم، آنها را شناسایی و درمان کنیم. با این کار از پیشرفت این بیماری جلوگیری می‌کنیم و آن را تحت کنترل خود در می‌آوریم.

اگر شما مبتلا به آسم هستید و حساسیت هم دارید، بهتر است بدانید که واکنش آلرژیک به عوامل حساسیت‌زا، علائم آن را تشدید می‌کنند.

نشانه‌های اولیه آسم چیست؟

نشانه‌های اولیه پیش از علائم اصلی آشکار می‌شوند و نشانگر این است که آسم فرد رو به وخامت است.  اولین نشانه‌های هشداردهنده آسم عبارتند از:

• سرفه‌های مزمن به خصوص در شب
• از نفس افتادن یا تنگی نفس
• خستگی و ضعف، خس‌خس سینه، سرفه یا تنگی نفس به هنگام فعالیت بدنی
• کاهش یا تغییر در حداکثر جریان بازدمی؛ این مقیاس، سرعت خروج هوا از شش‌ها به صورت ارادی را اندازه‌گیری می‌کند.
• نشانه‌های سرماخوردگی یا دیگر بیماری‌های تنفسی عفونی یا حساسیت
• مشکلات خوابیدن

اگر هر کدام از مشکلات بالا را مشاهده کردید، بلافاصله به مراکز درمانی مراجعه کنید تا از وخامت بیماری خود جلوگیری کنید.

چه کسانی به آسم مبتلا می‌شوند؟

همه افراد در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند، با این حال احتمال ابتلا افراد با سابقه خانوادگی بیش‌تر است. حدود بیست میلیون نفر اعم از کودک و بالغ در ایالات متحده آمریکا به آسم مبتلا هستند و تعداد مبتلایان به این بیماری رو به افزایش است.

علل ابتلا به آسم چیست؟

آسم یک مشکل مجاری تنفسی است که علل گوناگونی دارد. مجاری تنفس شخص مبتلا به آسم بسیار حساس است و به عوامل گوناگونی واکنش نشان می‌دهد. در صورت تماس با یکی از این عوامل که به اصطلاح «محرک» نامیده می‌شوند، علائم بیماری تشدید می‌شود. محرک‌های آسم انواع گوناگونی دارند. واکنش‌های هر فرد بسته به نوع محرک‌ها و زمان متفاوت است. برخی از افراد محرک‌های بسیاری دارند در حالی محرک‌های برخی دیگر از افراد ناشناخته است. یکی از مهم‌ترین راه‌های پیشگیری از علائم حملات آسم، پرهیز از این محرک‌ها تا حد امکان است.

محرک‌های معمول آسم عبارتند از:

• عفونت‌ها: سرماخوردگی، آنفولانزا و عفونت‌های سینوسی
• فعالیت بدنی: این امر در کودکان بسیار شایع است.
• هوا: هوای سرد یا تغییرات دمایی
• کشیدن سیگار و هوای آلوده
• مواد حساسیت‌ زا: موادی که سبب واکنش‌های آلرژیک در ریه‌ها می‌شوند شامل ذرات ریز گرد و غبار، گرده‌ها، حیوانات خانگی، هاگ‌های کپک، مواد غذایی و سوسک‌ها
  خاک و وسایلی که خاک تولید می‌ کنند
• بوهای قوی از محصولات شیمیایی
• احساسات شدید: اضطراب، گریه، فریاد یا خنده بلند و طولانی
• داروها: آسپرین، ایبوبروفن، داروهای مسدود‌کننده بتا که برای درمان فشار خون بالا، میگرن و آب سیاه به کار می‌ روند.

نکته: اگرچه فعالیت‌های بدنی یکی از عوامل محرک آسم به شمار می‌روند، اما نباید از آن پرهیز کرد. با یک برنامه درمانی مناسب، کودکان و بزرگسالان می‌توانند به اندازه دلخواه ورزش کنند. اگرچه نباید در دوران حملات آسم ورزش کرد.

نحوه تشخیص آسم چگونه است؟

پزشکان با کمک آزمایش می‌توانند آسم را تشخیص دهند. در ابتدا، پزشک علائم شما را بررسی می‌کند و یک آزمایش فیزیکی از شما می‌گیرد. در مرحله بعد و برای تشخیص وضعیت عمومی شش‌ها آزمایش‌های دیگری را برای شما تجویز می‌کند. این آزمایش‌ها عبارتند از:

• آزمایش اشعه X از قفسه سینه که از ریه‌های شما عکس‌برداری می‌شود.
• آزمایش عملکرد ریه‌ها (اسپیرومتری): چگونگی دم و بازدم را بررسی می‌کند (عملکرد ریه‌ها). بیمار در یک لوله که میان لب‌های وی قرار گرفته می‌دمد.
• آزمایش حداکثر جریان بازدمی: یک آزمایش است که حداکثر جریان بازدمی را اندازه‌گیری می‌کند. بیمار در یک وسیله دستی با نام اندازه‌گیر حداکثر جریان می‌دمد.
• آزمایش مقاومت در برابر متاکولین: یک آزمایش است که مقاومت مجاری تنفسی در برابر متاکولین را اندازه‌گیری می‌کند. متاکولین یک ماده محرک است که باعث انقباض مجاری تنفسی می‌گردد.
• آزمایش‌های دیگر مانند آزمایش حساسیت، آزمایش خون، عکس‌برداری با پرتو X از سینوس‌ها و دیگر آزمایش‌های عکس‌برداری و آزمایش PH اسفاژیل (گلو) ممکن است برای شما تجویز شود. این آزمایش‌ها به پزشکان کمک می‌کنند تا عوامل تاثیر‌گذار بر وضعیت شما را شناسایی کنند.

درمان آسم چیست؟

با اجتناب از محرک‌های آسم، دارودرمانی و نظارت دقیق روزانه بر علائم آسم می‌توان از حملات اسم جلوگیری کرد و یا آنها را به حداقل رساند. استفاده مناسب از داروها، اساس نظارت صحیح برای درمان اسم است. داروهای مناسب برای درمان آسم عبارتند از برونکولیداتورها، داروهای ضد التهاب و داروهای تعدیل‌کننده لکوترین.

استفاده از برونکولیداتورها برای درمان آسم

این داروها با آرام‌کردن تارهای عضلانی منقبض در مجاری تنفسی آسم را درمان می‌کنند. آنها به سرعت مجاری تنفسی را باز می کنند و باعث می‌شوند تا جریان هوای بیش‌تری به ریه‌ها وارد شود یا از آن خارج شود. بدین گونه تنفس بهبود می‌یابد.

برونکولیداتورها همچنین شش‌ها را از مخاط پاک می‌کنند. هنگامی که مجاری تنفسی باز باشد، مخاط به راحتی جابجا می‌شود و می‌تواند با سرفه از قفسه سینه خارج شوند. برونکولیداتورها در کوتاه مدت باعث قطع یا کاهش علائم آسم می‌شوند و به هنگام حملات آسم بسیار مفیدند. سه دسته اصلی از برونکولیداتورها عبارتند از  آگونیست بتا ۲،آنتی کلینرژیکس و تئوفیلین.

توجه: برای کنترل اسم نباید به درمان های کوتاه مدت از برونکولیداتورها اکتفا کرد، چرا که استفاده بیش از حد از این نوع داروها در طولانی مدت، اثربخشی آنها را کاهش می‌دهد.

داروهای ضد التهاب برای درمان آسم

این داروهای آسم که شامل کورتیکواستروئیدهای استشمامی چون آسمانکس، آرنوئیتی الیپتا، پولمیکورت، آزماکورت، فلوونت، آلوسکو و کیووار هستند، التهاب مجاری تنفسی و تولید مخاط در آنها را کاهش می‌دهند، در نتیجه مجاری تنفسی کمتر و کمتر به محرک ها واکنش نشان می‌دهند. برای کنترل آسم باید داروهای ضد التهاب را به مدت چند هفته به صورت دراز مدت مصرف کنید. این داروهای آسم، علائم را کاهش می‌دهند، مجاری تنفسی را باز می‌کنند، از حساسیت آنها می‌کاهند، صدمات وارده به مجاری را کمتر می‌کنند و دوره‌های حملات آسم را نیز کاهش می‌دهند. اگر به صورت روزانه مصرف شوند، می‌توانند علائم را کاهش و یا حتی قطع کنند.

نوعی دیگر از داروهای ضد التهاب آسم، کرومولین سدیم است. این دارو یک تثبیت‌کننده ماست‌سل است؛ بدین معنی که از تولید مواد شیمیایی تولید ماست‌سل ها جلوگیری می‌کند. این مواد شیمیایی منجر به آسم می‌شوند. اینتال دارویی است که اغلب برای درمان آسم کودکان و آسم‌های بر اثر فعالیت به کار می‌رود.

استفاده از داروهای تعدیل‌کننده لکوترین برای درمان آسم

داروهای تعدیل‌کننده لکوترین که برای درمان آسم به کار می‌روند شامل داروهای آکولات، سینگیولیر و زیفلو هستند. لکوترین یک نوع ماده شیمیایی است که به صورت طبیعی در بدن ما ترشح می‌شود و باعث انقباض عضلات مجاری تنفسی و تولید مخاط و مایعات می‌گردد.  داروهای تعدیل‌کننده لکوترین این واکنش‌ها را محدودتر می‌کنند و بدین صورت مجاری تنفسی را بهبود می‌بخشند و علائم آسم را کاهش می‌دهند. مصرف این دارو به صورت قرص (یا دانه‌های خوراکی مخلوط در غذا) یک تا دو بار در روز شما را از دارودرمانی برای آسم بی‌نیاز می‌کند. شایع‌ترین عارضه جانبی سردرد و احساس تهوع است. داروهای تعدیل‌کننده لکوترین ممکن است با دیگر داروها نظیر کومادین و تئوفیلین تداخل داشته باشد. پیش از مصرف این دارو پزشکتان را مطلع سازید.

پادتن‌های مونوکلونال و آسم

داروی زولیر یک پادتن است که تولید پادتن های ای را مسدود می‌کند. با این کار، محرک‌های حملات آسم متوقف می شوند. زولیر به صورت تزریقی استفاده می‌شود. برای استفاده از این نوع درمان، فرد باید مبتلا به حساسیت و سطح پادتن ای وی بالا باشد. حساسیت وی با آزمایش‌های خون یا پوست تایید می شود.

نحوه مصرف داروهای آسم چگونه است؟

بسیاری از داروهای آسم با استفاده از اسپری‌ها مصرف می‌شوند. اسپری‌ها، قوطی‌های با محافظ پلاستیکی هستند که درون آن‌ها دارو به صورت گاز موجود است و هنگامی که آن‌ها را فشار دهید این گاز آزاد می‌شود.

داروهای اسم دیگری نیز وجود دارند که به صورت پودری و از طریق دهان استشمام می‌شوند. این کار نیاز به اسپری‌های پودری مخصوص دارد. داروهای آسم به اشکال بخور، قرص، شربت و آمپول نیز عرضه می‌شوند.

برای کنترل اسم چه کارهای دیگری باید انجام دهم؟

برای کنترل آسم، بسیار مهم است که نحوه عملکرد ریه‌ها را پیگیری کنیم. می‌توان با استفاده از اندازه‌گیر حداکثر جریان بازدم بر علائم آسم نظارت کرد. اندازه‌گیر حداکثر جریان، یک دستگاه است که حداکثر سرعت هوای خروجی از ریه‌ها را اندازه‌گیری می‌کند. این مقیاس حداکثر جریان بازدم نامیده می‌شود و با لیتر بر ثانیه محاسبه می‌شود.

این اندازه‌گیر می‌تواند شما را از تغییرات در مجاری تنفسی مطلع سازد. این تغییرات نشانه هایی از وخامت اوضاع شما است حتی پیش از آنکه علائم آسم را مشاهده کنید. با آگاهی از حداکثر جریان بازدمی خود به صورت روزانه داروها را به صورت مناسب مصرف می کنید و بدین گونه آسم خود را تحت نظارت خواهید داشت. پزشکتان نیز از این اطلاعات استفاده می‌کند تا برنامه درمان شما را بهتر تنظیم کند.

آیا آسم درمان می‌شود؟

هیچ درمان دائمی برای آسم وجود ندارد اما می‌توان آن را به صورت موقت مداوا کرد و تحت نظارت داشت. در بیش‌تر موارد، افراد مبتلا به آسم با دنبال کردن برنامه درمانی خود می‌توانند از علائم این بیماری جلوگیری کنند.

ترجمه شده از وبسایت: www.webmd.com