خیلی از افراد بر این باورند که ارتودنسی فقط کار رفع و درمان مشکلات و ناهنجاری های دندان و فک را انجام می دهد. اما باید بدانید یکی از از مواردی که در ارتودنسی استفاده می شود و خیلی قابل توجه و مهم است، انجام ارتودنسی پیشگیرانه می باشد.همانطور که از نام این ارتودنسی پیداست این درمان از به وجود آمدن مشکلات مربوط به دندان و فک تا حد قابل توجهی که در آینده ممکن است رخ دهد پیشگیری میکند.
وقتی یک فرد دچار مشکلات دندانی می شود اولین درمانی که به ذهنش می رسد، انجام درمان ارتودنسی می باشد. این مشکلات عبارت اند از:
باید گفت در شرایطی هم می توان از پیدایش مشکلات این چنینی روی دندان و فک از سن جوانی و بزرگسالی به بعد پیشگیری کرد.به گفته یکی از استادان دانشکده پزشکی کارولینای شمالی که عضو انجمن ارتودنسی آمریکا هم می باشد، پیشنهاد میشود که کودکان باید تا سن هفت سالگی یک ارزیابی ارتودنسی انجام دهند تا از بروز مشکلات دندانی در آینده جلوگیری کنند.بنابراین برای این که اقدام به انجام عمل ارتودنسی پیشگیرانه کنیم ابتدا باید یک ارزیابی ارتودنسی انجام دهیم.
همانطور که گفته شد بهتر است تا ۷ سالگی کودکانتان را برای ارزیابی روند ارتودنسی، نزد پزشک متخصص ارتودنسی ببرید. اگرچه برخی از افراد فکر می کنند این سن خیلی زودتر از حد طبیعی به نظر می رسد؛ اما از نظر فنی و پزشکی، مشکل دندان و فک در کودکان دو ساله هم قابل تشخیص است.از طرف دیگر آن دسته از کودکانی که تا ۱۴ سالگی منتظر میمانند تا ارزیابی را انجام دهند ممکن است قبل از این که ارتودنسی پیشگیرانه انجام دهند مشکلات دندانی شان به وجود آمده باشد.بنابراین از سن کمتر از هفت سالگی هم می توانید چند وقت یک بار به متخصص ارتودنسی مراجعه نمایید و دندان های کودکتان را برای ارزیابی ارتودنسی به دستش بسپارید.
همچنین بخوانید>>آیا کسی که ایمپلنت دارد میتواند ارتودنسی انجام دهد؟
ارتودنسی پیشگیرانه که به آن ارتودنسی رهگیری هم گفته میشود، می تواند از سن ۲ تا ۶ سالگی کودک آغاز شود و بر روی شکل قوس های دندانی و جای از دست دادن دندان های شیری زودرس و از عاداتی مانند مکیدن انگشت شست جلوگیری کند. گاهی اوقات درمان در این مرحله میتواند نیاز به ارتودنسی را در آینده کاهش دهد.
هرچقدر والدین زودتر بتوانند متوجه عادات بدی که در کودکشان وجود دارد آگاه شوند، درمان هایی که در آینده برای کودکشان در نظر گرفته می شود دشواری کمتری دارد و همین باعث می شود تا بزرگسالی یک لبخند زیبا و دندان سالم داشته باشند. یکی از بیشترین مشکلات، مکیدن انگشت شست می باشد.
یکی از دلایل اصلی انجام ارتودنسی پیشگیرانه تشخیص آن است و اینکه پزشک متخصص ارتودنسی بتواند تشخیص دهد که آیا کودک شما به درمان ارتودنسی پیشگیرانه نیاز دارد یا خیر.در برخی موارد هنگامی که اقدامات پیشگیرانه انجام میشود کودک میتواند در آینده از از گذاشتن بریس ها روی دندانش جلوگیری کند، یا برای مدت زمان خیلی کوتاهی به آن نیاز داشته باشد.البته این را هم باید بدانید که ارتودنسی پیشگیرانه همیشه برای هر شرایطی امکان پذیر نیست. اما آگاهی از اوایل نیاز های ارتودنسی کودک، می تواند به آمادگی وی برای درمان هم کمک کند.
برای اینکه از مشکلات مربوط به دندان و درمان ارتودنسی جلوگیری در فرد جلوگیری شود دو نکته اصلی وجود دارد:
ازدحام و فاصله افتادن بین دندان، از زمانی اتفاق می افتد که از بین رفتن دندان های شیری در کودک به صورت زود هنگام به وجود می آید. بر اثر این مشکل، ممکن است فضای مورد نیاز برای جایگزین شدن دندان دائمی با دندان شیری که زودتر از موعد افتاده فراهم نشود.برای حل این مشکل از نگهدارنده های مخصوصی برای از بین بردن فضای قوس دندانی استفاده می شود. این نگهدارنده ها معمولاً از یک باند ارتودنسی ثابت با یک سیم ضدزنگ تشکیل شده است که دندانهای باقیمانده را در موقعیت مناسب خودش نگه می دارد و نمی گذارد دندان از جای خودش حرکت کند.
در نتیجه، اگر دندانهای دائمی فضای کافی برای رویش داشته باشند کاملاً صاف می شوند. همچنین اگر دندانهای دائمی کاملاً مستقیم رویش پیدا کنند پس از برداشتن نگهدارنده ها تمایل آنها به کج شدن دوباره به میزان قابل توجهی کاهش می یابد.نکته بعدی تصحیح رشد فک بود که با اصلاح مشکلات در اسکلت فک در سنین پایین، متخصص ارتودنسی میتواند از درمان های جراحی پرهزینه و دشوار در آینده جلوگیری کند.
شایعترین مشکل رشد فک که متخصصین ارتودنسی آن را در اوایل سنین کودکی اصلاح میکنند، مشکل باریک بودن فک بالا است. این مشکل می تواند به طور طبیعی اتفاق بیفتد و یا ناشی از مکیدن انگشت شست باشد. برای حل این مشکل با استفاده از یک منبسط کننده که به دندان های اصلی متصل می شود، دو نیمه فک بالا را از هم جدا میکنند. همچنین میتوان فک فوقانی را هم با این روش اصلاح کرد.در بزرگسالان برای اینکه این کار را انجام داد نیاز به جراحی فک می باشد به این دلیل است که در سنین کودکی که هنوز رشد فک کامل نشده است، نجام دادن این روش برای حل مشکل فک راحت تر می باشد.
همانطور که گفته شد مهمترین مزایای ارتودنسی پیشگیرانه، برطرف کردن ناهنجاری های فک در آینده می باشد. همچنین لازم است بدانید با این اصلاح، تمام اختلالات گفتاری هم برطرف می شود. به طوری که اگر والدین متوجه شوند فرزندشان در صحبت کردن مشکل دارد باید نظر یک متخصص ارتودنسی را جویا شوند. همچنین اگر مشکلات فکی و دندانی داشته باشند، استفاده از ارتودنسی پیشگیرانه به راحتی می تواند مشکلات گفتاری شان را هم برطرف کند.
از دیگر مزایای ارتودنسی پیشگیری، سلامت و بهداشت دهان است به طوری که وقتی دندان ها مرتب و در کنار هم قرار داشت باشند، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن آن راحت تر شده و از پوسیدگی زودرس دندان ها جلوگیری می شود. همچنین باعث می شود لبخند زیبا و منحصر به فرد کودکتان در آینده گرفته نشود.در کل فواید ارتودنسی پیشگیرانه به صورت موردی عبارتند از: