قرنطینه چیست و چه زمانی باید جایی را قرنطینه کرد؟

شاید این روزها علاوه بر خود کلمه کرونا و بیماری آن، نام قرنطینه را نیز شنیده اید.در این مقاله با تعریف تاریخچه و چیزی که طی آن اتفاق می افتد آشنا خواهید شد.

تاریخچه قرنطینه چیست؟

این اصطلاح شاید خیلی قدیمی نباشد اما کاری که در آن انجام میشود قدمتی بسیار زیاد دارد. سال ها پیش به خاطر جلوگیری از شیوع بیماری های عفونی و مسری بین دام و انسان، قوانینی شبیه به قرنطینه اجرا میشد. در تاریخ اولین جایی که به این شرایط اشاره شده مربوط به دوره هخامنشی است که شواهد آن، در کتاب سفر لاویان به چشم میخورد. قرنطینه از آن زمان تاکنون مهمترین روش برای پیشگیری از شیوع بیماری های مسری در جامعه و جهان است.

وجه تسمیه قرنطینه چیست؟

آنچه که ما امروز تحت عنوان قرنطینه میشناسیم در واقع از یک واژه ایتالیایی می آید که معنای آن “چهل روز” است. ونیزی ها برای کشتی هایی که وارد یکی از بنادرشان میشدند به منظور پیشگیری از ورود طاعون قوانینی برای قرنطینه اعمال کردند. آن ها کشتی ها را به مدت ۴۰ روز در اسکله نگاه میداشتند و بعد از اطمینان از عدم شیوع طاعون آن ها را به داخل شهر راه میدادند. بیماری طاعون در بین سال های ۱۳۴۸ تا ۱۳۵۹ میلادی جان حدود یک چهارم ساکنان اروپا را به کام مرگ کشاند.

مدت زمان قرنطینه چقدر است؟

اینکه چه مدت زمانی برای قرنطینه کردن شهر یا کشوری مورد نیاز است به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد. اما به نظر میرسد که دو فاکتور (نوع بیماری عفونی) و (دوره نهفتگی بیماری) بیشترین تاثیر را در تعیین مدت زمان قرنطینه شدن دارند. اگر نمیدانید که دوره نهفتگی چیست باید گفت که معمولا به فاصله زمانی ابتلاء به یک بیماری تا زمانی که علائم آن بیماری ظهور میکند دوره نهفتگی گفته میشود. ما بر اساس این عامل مهم قادر خواهیم بود مشخص کنیم که افراد چند روز یا چند مدت باید در خانه ها بمانند.

این دوره زمانی، در خصوص ابولا حدود ۲۱ روز بود و در خصوص ویروس کرونای جدید دوهفته یا ۱۴ روز عنوان شده است. یعنی برای اینکه بتوان به طور موثر شهر یا کشوری را از وجود کرونا پاک کرد باید دست کم ۱۴ روز در خانه ماند و در این مدت پروتکل های تعیین شده توسط دولت ها را رعایت کرد.

چه تفاوتی بین قرنطینه یا ایزوله کردن وجود دارد؟

برخی ها فکر میکنند که قرنطینه به معنی جدا کردن افراد آلوده و سالم از هم دیگر برای یک مدت معین است. اما این دو، دو مفهوم کاملا جدا هستند. ایزوله یا جدا کردن تنها زمانی اتفاق می افتد که ما بخواهیم بیماران سالم و عفونی را از هم جدا کنیم. برای مثال ایزوله در بخش عفونی بیمارستان به این شکل است که بیماران مبتلا به عفونت های مختلف را از هم جدا میکنند. اما قرنطینه معنا و مفهوم دیگری دارد.

ما در قرنطینه میخواهیم تردد و رفت و آمد را محدود کنیم. به این شکل که، مانع از عبور و مرور افراد سالم به سطح شهرها، اماکن و معابر شویم تا با مبتلایان در تماس نباشند و مشخص شود که ایا مبتلا یا آلوده هستند یا خیر. افرادی که تحت قرنطینه قرار دارند یا کاملا سالمند، یا از آلودگی خود خبر ندارند و یا اینکه علائم به طور مثال کرونا را  ندارند.

سازمان جهانی بهداشت در قبال فرنطینه چه نظری دارد؟ و در برابر آن چطور عمل میکند؟

دو سازمان معتبر بین المللی یعنی سازمان ملل متحد و همچنین سازمان بهداشت جهانی در این خصوص از پروتکل ها و قوانین کنترل اپیدمی و همه گیری تبعیت میکنند. این قوانین از سال ۱۸۵۱ تعیین شده و تا کنون هم در مورد همه گیری ها بر اساس این قوانین به مقابله با بیماری ها پرداخته شده. قوانین سلامت و کنترل همه گیری زمانی شکل گرفت که اروپا در مواجه با همه گیری وبا با شکست مواجه شد چون هیچ قانون خاصی در این خصوص وجود نداشت.

قانون کنترل اپیدمی در مورد چیست؟

بر اساس این قانون، از آنجایی که رفت و آمد و همچنین عبور کالاها از مرز کشورها باعث شیوع بیماری ها و شرایط مسری میشود، کشورهایی که با هر نوع بیماری عفونی یا همه گیری خطرناک مواجه هستند، موظفند وضعیت و موارد شیوع کشور خود را به سازمان های جهانی اعلام کنند تا کشورهای همسایه یا مرتبط با آن ها در خصوص رفت و آمد و سایر مقوله های دیگر ممنوعیت و محدودیت اعمال کنند. این محدودیت ها به منظور کاهش شیوع بیماری و کمک به ریشه کن کردن آن است.

توصیه های سازمان ملل در خصوص قرنطینه کردن

سازمان ملل زمانی با قرنطینه موافق است که وجود آن یا برقرار کردن آن یک ضرورت مطلق باشد و در طی آن به موارد زیر توجه ویژه شود:

• تمام محدودیت هایی که برای افراد تحت قرنطینه گذاشته میشود باید مناسب بوده و تماما در چهارچوب قانون باشد.
• در وضع قوانین و محدویت ها نباید هیچگونه تبعیضی وجود داشته باشد
• در خصوص اعمال تک تک محدودیت ها باید شواهد و پشتوانه علمی قابل قبول و قوی وجود داشته باشد
• در تمام طول قرنطینه باید همه اطلاعات به صورت موسخ در اختیار افراد جامعه قرار بگیرد
• همه افرادی که تحت قرنطینه هستند باید به روشنی وظایف خود را بدانند تا بتوانند نهایت همکاری را داشته باشند.

وظیفه دولت ها در هنگام قرنطینه شهرها و کشور به منظور مواجهه و درمان بیماری های خطرناک چیست؟

دولت هایی که اقدام به قرنطینه کشور و محدوده حکمرانی خود میکنند باید در طول دوره قرنطینه به تعهدات تعیین شده عمل کنند. برخی از مهمترین وظایف دولت ها در این خصوص به شکل زیر است:

• باید به حقوق بیماران رسیدگی شود بنابراین دولت ها باید حواسشان به بیماران باشد تا آزاد و اذیت داده نشوند.
• نیازهای اولیه و اساسی زندگی افراد تحت قرنطینه مانند تامین آب، غذا و دارو و همچنین رسیدگی های پزشکی به خوبی برطرف شود
• برای همه افراد جامعه به یک صورت محدودیت اعمال شود و در این کار هیچ فرقی بین افراد جامعه گذاشته نشود
• بخشی از ضرر مالی که احتمالا بیماران یا افراد تحت قرنطینه متقبل میشوند را جبران کند. (مثلا پرداخت حقوق و …)