چقدر طول میکشد تا واکسن کرونا تولید شود؟

مطابق اعلام سازمان جهانی بهداشت، که از هفته پیش اعلام کرد، تا ساخت واکسن کرونا ویروس ممکن است دست کم ۱۸ ماه زمان مورد نیاز باشد. البته این واکسن میتواند خیلی زودتر از این ها ساخته شود، اما پروتکل های علمی اجازه آزمایش روی انسان را نمیدهد. وقتی گفته میشود که ۱۸ ماه طول خواهد کشید تا واکسن ساخته شود منظور، زمانی است که واکسن برای استفاده عموم ساخته شده و در دسترس باشد.

اولین گام ها برای ساخت واکسن کرونا

دولت چین در اواسط ماه ژانویه بود که توالی RNA کروناویروس جدید را به صورت کامل منتشر کرد. این ویروس که تا چند روز پیش با نام کووید-۱۹ شناخته میشد اکنون تغییر نام پیدا کرده و با نام سارس-کوو-۲ یا (SARS-CoV-2) شناخته میشود. انتشار توالی کامل این ویروس تمام موسسات پژوهشی در دنیا را وا داشت که برای ساخت واکسن کرونا قدم های جدی بردارند.

به همین منظور معتبرترین و شناخته شده ترین مراکز پژوهشی شامل دانشگاه کوئینزلند و موسسات معتبر دیگری در آمریکا و در اروپا شبانه روز در تلاش برای یافتن واکسن کرونا هستند.

خواندن مطلب زیر نیز به شما توصیه میشود

علائم کرونا و بررسی میزان مرگ و میر ناشی از آن

استرالیا پیشگام در راه پیدا کردن درمان کرونا

بعد از انتشار اطلاعات و توالی RNA کرونا تقریبا در اواخر ماه ژانویه، در کشور دومی به جز چین اقدام به کشت ویروس شد. این کشور استرالیا است و محل کشت ویروس نیز یک موسسه به نام دوهرتی است که در ملبورن واقع شده است. کشت این ویروس اولین و محکم ترین گام برای پیدا کردن واکسن کرونا است. بعد از اولین کشت ها سایر محققان در کشورهای اروپایی و آمریکا به ویروس  زنده کرونا دست پیدا کردند.

خیلی زود بعد از کشت ویروس، محققان توانستند در آزمایشگاه و با انجام آزمایش روی حیوانات، ویژگی های شاخص ویروس کرونا را شناسایی کنند. دومین گام مهم برای ساخت ویروس کرونا شناسایی ویژگی های آن بود که میتواند کار را در مراحل بعد برای محققان آسان تر کند.

ساخت یک واکسن معمولی ۲ تا ۵ سال طول میکشد

اگر بخواهیم صادق باشیم و به تاریخچه ساخت واکسن های جدید نگاهی بی اندازیم متوجه خواهیم شد که فرآیند ساخت واکسن از لحظه شروع تا مرحله آزمایش انسانی چیزی بین ۲ تا ۵ سال طول میکشد. ولی وضعیت علم در این دهه با دهه های گذشته کمی متفاوت است. پژوهشگران این بار یکدل در تمام دنیا با هم همکاری میکنند و احتمالا میتوانند در مدت کوتاهی و کمتر از آنچه فکرش را میکنیم موفق به ساخت واکسن کرونا شوند.

ساخت واکسن کرونا همکاری جهانی میخواهد

اگر موسسه ای به تنهایی ادعا کند موفق به ساخت واکسن کرونا میشود سخت در اشتباه است. و دست کم همان ۲ تا ۵ سال باید تلاش کند تا بتواند به چنین هدفی دست پیدا کند. از آنجا که تولید واکسن کرونا مراحل مختلفی دارد و بدون همکاری سایر موسسات دیگر چنین چیزی میسر نیمشود، بنابراین هر موسسه ای باید با محققان و کشورهای دیکر همکاری داشته باشد.

خواندن مطلب زیر نیز به شما توصیه میشود

آزمایش کرونا چیست و چگونه انجام میشود؟

مراحل ساخت واکسن کرونا

درک رفتار ویروس

در اولین مرحله باید توالی RNS ویروس در دسترس قرار بگیرد. بعد از این مرحله ما باید بفهمیم که ویروس در بدن میزبان چه اقداماتی انجام میدهد و چه بلایی بر سر آن می آورد. از آنجا که نمیتوان از روی بدن انسان متوجه خرابکاری شد، مجبور خواهیم بود که از بدن سایر حیوانات برای بررسی رفتار ویروس استفاده کنیم.

اثبات ایمن بودن واکسن

بعد از ساختن نمونه اولیه واکسن، اکنون باید ثابت کنیم چیزی که ساخته شده واقعا موثر بوده و هیچ خطری برای انسان ندارد. اگر واکسن ایمن نباشد ممکن است به جای اینکه بخش مدنظر سیستم ایمنی را تحریک کند، اقدام به تحریک جایی کند که نتایج مرگباری به همراه داشته باشد.

آزمایش روی نمونه حیوانی

آزمایش روی حیوانات یک گام پیش تر از آزمایش بالینی روی بیماران مبتلا است. اگر نمونه حیوانی بتواند با کمک واکسن مداوا شود آنگاه نوبت به انسان میرسد تا واکسن کرونا روی او آزمایش شود.

تایید موفقیت واکسن

بر فرض اینکه واکسن ساخته شده بتواند در مرحله حیوانی و انسانی موفق ظاهر شود، آنگاه باید واکسن را با کمک سایر موسسات دیگر در کشورهای مختلف مورد آزمایش قرار دهند.

واکسن کرونا را باید روی چه بیمارانی آزمایش کرد؟

مهمترین چیزی که در فرآیند ساخت واکسن کرونا مد نظر قرار میگیرد این است که واکسن را باید در کجا و بر روی چه مبتلایانی آزمایش کرد؟ محققان معتقدند که اولین کسانی که باید مورد آزمایش قرار بگیرند باید مبتلایانی باشند که در محل شیوع ویروس کرونا آلوده شده اند. یعنی ووهان. بعد از آنکه واکسن بیخطر بود باید مجوزهای لازم جهت توزیع گسترده را دریافت کند.

تولید عمده و دسترسی عمومی

آخرین مرحله ساخت واکسن کرونا تولید عمده اما به قیمت به صرفه یا مقرون به صرفه است.  و البته در نهایت باید بدانید که هر کدام از مراحل ساخت با مشکلاتی مواجه است و اینطور نیست که بدون مشکل تمام مراحل پشت سرگذاشته شده و واکسن تولید شود.

برای ساخت واکسن کرونا چه چالش هایی پیش رو داریم؟

در حوزه مقابله با بیماری های اپیدمیک، ائتلافی جهانی تحت عنوان ائتلاف مبارزه نوآورانه با بیماری های اپیدمیک وجود دارد که تاکنون موفق شده در دو مرحله به خوبی کار خود را پیش ببرد: مرحله اول مشخص کردن خصوصیات ویروس کرونا بوده و قدم دوم نیز انجام آزمایش های پیش بالینی جهت تلید واکسن احتمالی.

اکنون موسسه دوهرتی واقع در مبلورن با همکاری سایر موسسات تحقیقاتی موفق شده ویروس کرونای جدید را جداسازی کند. و وارد مرحله کاشت و تکثیر ویروس در مقادیر بالا شده است. محققان باید به اندازه کافی از این ویروس تولید کنند تا بتوانند در تمام مراحل تحقیق دسترسی کاملی به ویروس داشته باشند.

مهمترین چالشی که در مراحل بعدی با آن روبرو خواهیم شد پیدا کردن یک نمونه حیوانی است که بتوانیم با رفتار و نحوه رشد، تکثیر و خرابکاری های احتمالی ویروس را در بدنش جستجو و رصد کنیم.

تجربه ساخت واکسن برای ویروس سارس

محققان البته با این مرحله چندان بیگانه نیستند زیرا پیش از کرونا با سارس مواجه بوده اند. بنابراین بر اساس تجربه سال های هجوم سارس میتوان سرعت ساخت واکسن کرونا را بیشتر کرد. این ویروس طی سال های ۲۰۰۰۲ تا ۲۰۰۳ در جهان شیوع پیدا کرد و یکی از اپیدمی های مرگبار قرن بوده است. سارس از خانواده کرونا ویروس ها است که منشا حیوانی داشت.

دانشمندان برای شناسایی میزبان اصلی ویروس با استفاده از موش خرما یک مدل بیولوژیکی توسعه دادند. مشخص شد که عامل شیوع سارس خفاش بوده. ما اکنون میدانیم که سارس و کرونا تقریبا چیزی حدود ۹۰ درصد با هم نقطه اشتراک ژنتیکی دارند. محققان برای ساخت واکسن سارس از موش خرما استفاده کردند. آن ها اکنون میتوانند بر اساس مراحلی که برای ریشه کن کردن سارس برداشتند، روی موش خرما آزمایشاتی را جهت نزدیک شدن به درمان کرونا پیدا کنند.

البته به خاطر جهش های جدیدی که در کروناویروس جدید ایجاد شده  شاید برای توسعه بیولوژیکی نیاز باشد که روی حیوانات دیگری هم آزمایش صورت بگیرید.

خواندن مطلب زیر نیز به شما توصیه میشود

چگونه از خودمان در مقابل ویروس کرونا محافظت کنیم؟

جهش ویروس کرونا، قابل توجه ترین عامل در ساخت واکسن

کروناویروس جدید که اکنون با نام SARS-CoV-2 شناخته میشود ممکن است باز هم دچار جهش شود و رفتار خود را تغییر دهد. بله این ویروس قبلا هم دچار جهش هایی شده است و این احتمال وجود دارد که تغییر کند.

پیش تر ویروس های خانواده کرونا به سختی میتوانستند از یک میزبان انسان به میزبان دیگری منتقل شوند. اما الان اوضاع تغییر کرده و همانطور که میبنیم اکنون کرونا به راحتی از انسانی به اناسان دیگر منتقل میشود. هرچقدر ویروس بتواند بین انسان های بیشتری منتقل شود کم کم وضعیت ژنتیکی اش تغییر کرده و ممکن است دچار تغییرات و جهش های بزرگتر و غیرقابل پیش بینی تری تجربه کند.

البته جهش ویروس در همه نقاط جهان نمیتواند مثل هم باشد و برای مثال در یک منطقه که تراکم جمعیت کمتری دارد، ممکن است جهش کمتر و قابل پیش بینی تری به نسبت یک منطقه با تراکم بالا داشته باشد.

ممکن است سویه های بیشتری از کرونا ایجاد شود

ویروس میتواند طوری جهش پیدا کند که بیشترین آسیب را به میزبان بزند. برای مثال درست مانند آنفولانزا این امکان وجود دارد که چندین سویه از ویروس ایجاد شود که هر کدام تاثیرات بدی روی میزبان های مقاوم میگذارند.

بنابراین دانشمندان باید برای ساخت واکسن کرونا به دنبال جدیدترین سویه های کرونا بکه احتمالا قوی تر و مخرب تر هستند باشند و متناسب با رفتار آن ها واکسن تولید کنند تا احتمال درمان بیماری بالاتر باشد. همه آزمایش های لازم در این خصوص با کیفیت بالا و مطابق با استاندارهای جهانی تعیین شده پیش میرود. تا نه محققان و نه مردم در معرض خطر دیگری قرار نگیرند.

چالش بعدی ساخت پروتئین ویروسی

یکی از مهمرتین چالش های پیش رو برای ساخت واکسن کرونا ساخت پروتئین ویروس است. ساختار این پروتئین به این شکل است که میتواند بخشی از سیستم دفاعی بدن را تحرکی کرده تا نسبت به ویروس واکنش نشان دهد. این پروتئین با تحریکات خود باعث میشود سیستم دفاعی در آینده در مقابل ویروس ایمن شود و از بدن محافظت کند.

خوشبختانه محققان به دنبال موفقیت های اخیر توانسته اند به درک درستی از پروتئین های ویروسی دست پیدا کنند. این درک میتوانند به فرآیند ساخت واکسن کرونا کمک زیادی کند.

خواندن مطلب زیر نیز به شما توصیه میشود

مردم در مقابل شیوع کرونا باید چکار کنند؟

کرونا یک شبه درمان نمیشود

ساختن واکسن های موثری برای ویروس های خطرناکی مثل کرونا به هیچ عنوان کار ساده ای نیست و نمیتوان در یک شب و در یک چشم به هم زدن موفق به اینکار شد. اما ما خوشبینیم که اگر همه برنامه های در نظر گرفته شده برای ساخت واکسن به درستی پیش برود، ما به وزدی شاهد ساخت واکسن و درمانی برای مقابله با کرونا خواهیم بود. محققان بر اساس تجربه شیوع سارس درس های زیادی آموخته اند و ما باید علاوه بر رعایت نکات بهداشتی و ایمنی، امیدوار باشیم.