علایم، تشخیص و درمان سرطان طحال

سرطان طحال (Spleen cancer) معمولاً وقتی سرطان در قسمت دیگری از بدن شکل گرفته و به طحال متاستاز داده ایجاد می شود. طحال در زیر قفسه سینه و در سمت چپ بدن قرار دارد. این ارگان بخشی از سیستم لنفاوی است و به بدن در مقابله با بیماری ها کمک می کند. این نقش، بدان معنی است که طحال می تواند بخشی از سیستم ایمنی بدن نیز محسوب شود.

عملکردهای طحال

• تصفیه خون
• از بین بردن سلول های خونی پیر، غیر طبیعی یا آسیب دیده
• ذخیره سلولهای خونی
• مبارزه با عفونت ها
• ارسال خون به کبد

طحال اگرچه ارگان بسیار مهمی است اما زندگی بدون این ارگان نیز همچنان ممکن امکان پذیر است. پزشکان ممکن است این بافت را به دلیل وارد شدن صدمه یا بیماری خاصی از جمله سرطان از بین ببرند. هنگامی که این اتفاق می افتد، زندگی فرد به طور اساسی تغییر نمی کند، اما فرد ممکن است مستعد ابتلا به عفونت شود.

چه عواملی باعث ایجاد سرطان طحال می شود؟

سرطانی که برای اولین بار از خود این ارگان شروع شود معمولا بسیار نادر است. و همانطور که گفته شد، سرطان در طحال نتیجه متاستاز سایر سرطان ها به این بخش از بدن است.

محققان معتقدند که این بیماری در کمتر از ۲ درصد کل لنفوم ها و ۱ درصد همه لنفومای غیر هوچکین اتفاق می افتد.

از آنجا که بیشتر سرطان های موثر بر طحال سرطان هایی هستند که از مکانی دیگر پخش می شوند، درک علل ابتلا به سرطان طحال به معنای یافتن مکان اصلی سرطان اولیه و یا بیماری موثر بر آن است.

علائم

افراد مبتلا به سرطان طحال ممکن است در برخی موارد علائم مختلفی داشته باشند یا اصلاً هیچ علائمی تجربه نکنند.

شایع ترین علائم سرطان طحال عبارتند از:

• بزرگتر شدن طحال یا اسپلنومگالی (معمولا ۲ برابر حالت عادی میشه)
• درد شکم ( معمولاً در گوشه فوقانی سمت چپ)
• ضعف
• کاهش وزن غیر قابل توضیح
• خستگی
• تب
• تعریق شبانه
• افزایش تعداد و سطح بالای لنفوسیت ها خون

نکته: به یاد داشته باشید که بزرگ شدن طحال لزوماً به معنای ابتلا به سرطان طحال نیست.

علائم این سرطان ممکن است مشکلاتی در بدن ایجاد کند

سرطان طحال اغلب به دلیل لنفوما و لنفومای غیر هوچکین ایجاد می شود، بنابراین آگاهی از علائم این بیماری برای درک این سرطان بسیار مفید است.

علائم این دو وضعیت عبارتند از:

• متورم شدن گره های لنفاوی در زیر بغل، کشاله ران و طرفین گردن
• احساس خستگی
• تب و لرز مزمن
• کبودی
• عفونت های مکرر
• درد و تورم شکم
• کاهش اشتها
• احساس پر شدن شکم حتی با خوردن غذای کم
• کاهش وزن

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید

افراد دارای هر یک از علائم ذکر شده در بالا، باید جهت معاینه و معالجه به پزشک متخصص مراجعه کنند.

نکته: به خاطر داشته باشید که موارد بسیاری غیر از سرطان نیز، باعث این علائم می شوند. به عنوان مثال، یک عفونت می تواند منجر به تورم غدد لنفاوی شود.

از آنجا که آزمایش غربالگری خاصی برای سرطان طحال وجود ندارد و ممکن است بیماری بدون علائم اولیه ایجاد شود، بهتر است همیشه به صورت منظم به پزشک مراجعه کنیم تا تحت ارزیابی قرار بگیریم.

تشخیص

پزشکان از ابزارهای مختلفی برای تشخیص سرطان طحال استفاده می کنند. مستقیم ترین و قطعی ترین روش، برداشتن جراحی و آزمایش نمونه ای از بافت طحال است. این روش تهاجمی ترین تشخیص ممکن در خصوص بیماری های طحال است. بنابراین پزشکان ترجیح می دهند قبل از نمونه برداری از آزمایش های دیگری جهت تشخیص شراط استفاده کنند.

سایر موارد دیگر که به تشخیص دقیق تر کمک می کنند عبارتند از:

• گرفتن تاریخچه جامع پزشکی شخص و خانوادگی فرد
• تصویربرداری رادیولوژیک مثل توموگرافی
• درخواست تست خون
• درخواست آنالیز مغز استخوان

موارد زیر می تواند به پزشک کمک کند تشخیص بهتری داشته باشد:

• داشتن سابقه هپاتیت مزمن C یا B
• تاریخچه بیماری های خود ایمنی
• درمان با داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی
• بزرگ شدن طحال

درمان

درمانهای متداول سرطان طحال عبارتند از:

• جراحی به نام اسپلنکتومی که بخشی از یا کل طحال را برمیدارند.
• پرتو درمانی
• شیمی درمانی

از نظر تاریخی ، اسپلنکتومی اغلب اولین درمانی بوده که برای سرطان طحال مورد استفاده قرار گرفته، و مطالعات نشان داده است که بیشتر افرادی  که این عمل جراحی را انجام داده اند، دست کم به مدت ۵ سال به درمان دیگری نیازی ندارند.

با این حال، درمان با آنتی بادی هایی به نام ریتوکسیماب (توسط انسان به صورت مصنوعی ساخته میشوند) تقریباً به اندازه عمل جراحی، در کاهش علائم در افراد مبتلا این سرطان مفید هستند.

بیشتر بخوانید: طحال چیست؟

پیشگیری

پزشکان عفونتهای مزمن هپاتیت C را به سرطان طحال و سایر اشکال لنفوم غیر هوچکین مرتبط می دانند. بنابراین ، پیشگیری از ابتلا به هپاتیت C می تواند به افراد در کاهش خطر ابتلا به سرطان طحال کمک کند.

هپاتیت C میتواند از طریق خون و سایر مایعات بدن منتقل شود، بنابراین برای پیشگیری از ابتلاء به آن موارد زیر را رعایت کنید:

• اگر قصد تتو کردن پوست خود را دارید از وسایل تمییز و ضدعفونی شده استفاده کنید.
• در صورت داشتن رابطه جنسی با شخصی که آزمایش هپاتیت C و سایر بیماریهای مقاربتی نداده است، از کاندوم استفاده کنید.
• سوزن ها و وسائل نوک تیز مراکز بهداشتی و درمانی را با دقت دفع کنید.
• هرگز از سوزن استفاده شده دوباره استفاده نکنید.

خوردن غذاهای پرچرب و در نتیجه افزایش وزن بیش از حد، هر دو با خطر بیشتر ابتلا به لنفوما غیر هوچکین مرتبط هستند. انتخاب یک رژیم غذایی سالم، کم چرب همراه با حفظ وزن در محدوده سالم از اقدامات مثبت مراقبت از خود می باشد که می تواند خطر ابتلا به بیماریهای جدی و مزمن دیگر را نیز کاهش دهد.