متاپلازی روده ، بیماری که شما را به دره سرطان می فرستد

متاپلازی روده (Intestinal metaplasia) هنگامی رخ می دهد که سلول های بافتی دستگاه گوارش فوقانی (غالباً در معده یا مری) تغییر کرده و بیشتر شبیه سلول های روده شوند. برخی از پزشکان متاپلازی روده را یک بیماری پیش سرطانی می دانند.

متاپلازی روده در افرادی که ریفلاکس اسید مزمن یا بیماری ریفلاکس معده (GERD) دارند، بیشتر دیده می شود.

برخی پزشکان فکر می کنند باکتری هایی به نام هلیکوباکترپیلوری باعث بروز تغییر در دستگاه گوارش می شوند. تعامل بین باکتری ها و مواد غذایی در دستگاه گوارش ممکن است مواد شیمیایی خاصی تولید کند که باعث تغییر سلول ها می شود.

طیف وسیعی از عوامل خطر وجود دارد که ممکن است منجر به بروز متاپلازی روده ای شود. تغییر در رژیم غذایی و سایر روش های درمانی نیز ممکن است به جلوگیری از تشدید یا گسترش علائم کمک کند.

علائم

بیشتر افراد، اغلب علائم قابل توجهی ندارند. با این حال ممکن است در برخی از افراد علائمی ایجاد شود، که می توانند توسط سایر مشکلات دستگاه گوارش مانند ریفلاکس اسید یا GERD ایجاد شوند. عفونت زمینه ای هلیکوباکترپیلوری همچنین ممکن است علائم قابل توجهی را ایجاد کند.

علل و عوارض

علت دقیق متاپلازی روده هنوز مشخص نیست. برخی از متخصصان مراقبت های بهداشتی معتقدند که یک عفونت هلیکوباکتر پیلوری می تواند باعث متاپلازی روده شود. اما طیف وسیعی از عوامل خطر نیز وجود دارد که ممکن است خطر ابتلا به آن را افزایش دهد.

شاید بزرگترین نگرانی برای مبتلایان به متاپلازی روده این باشد که ممکن است بزودی به سرطان مبتلا شوند.

غیرطبیعی شدن سلول ها در دستگاه گوارش ممکن است در صورت عدم درمان، مرحله ای به نام دیسپلازی را طی کنند. این سلولهای غیر طبیعی با گذار از مرحله دیسپلازی ممکن است به سلولهای سرطانی تبدیل شوند یا نشوند.

کاهش یا از بین بردن عوامل خطر ممکن است احتمال پیشرفت این سلول ها و سرطانی شدنشان را کاهش دهد.

عفونت هلیکوباکترپیلوری

حضور باکتری H. پیلوری در دستگاه گوارش شایع است، اما ممکن است تعادل باکتری ها در سستم گوارش از کنترل خارج شود و بیماری و عفونت ایجاد شود.

طبق بررسی منظم در مجله Gastroenterology ، بیش از ۵۰ درصد از جمعیت جهان به H. پیلوری آلوده هستند.

هلیکوباکتر پیلوری ممکن است در بسیاری از افراد علائم ایجاد نکند، اما ممکن است در بعضی از افراد دیگر، اختلالات گوارشی مانند زخم معده، گاستریت و GERD ایجاد شود.

این باکتری ها به معده حمله میکنند، به همین دلیل برخی پزشکان معتقدند که آنها یک عامل خطر مستقیم برای متاپلازی روده هستند. در یک مطالعه در تحقیقات و عملکردهای گوارش آمده است که ۶/۳۸ درصد از افراد مبتلا به متاپلازی روده نیز دارای عفونت H. پیلوری بودند.

ژن ها

ژنتیک همچنین ممکن است یکی از علل و مسئولان ایجاد متاپلازی روده باشد. افرادی که سابقه خانوادگی  مشکلات معده و یا حتی سرطان معده دارند، ممکن است به احتمال زیاد شرایط مشابهی را تجربه کنند.

سیگار کشیدن

استعمال دخانیات یک انتخاب آگاهانه در شیوه زندگی است که ممکن است بر پیشرفت متاپلازی روده تأثیر بگذارد. سیگار کشیدن ممکن است به مری آسیب برساند، که این امر می تواند خطر شکل گیری متاپلازی‎‌روده در مری را افزایش دهد. (نام دیگر این عارضه در بافت مری سندروم مری بارت است).

یک مطالعه در مجله Gastroenterol European United ، نشان داد افرادی که مشکلات ریفلاکس اسید دارند و سیگار می کشند، سه برابر بیشتر از افراد غیر سیگاری، مری بارت را تجربه می کنند.

ترک سیگار ممکن است خطر ابتلا به برخی از انواع متاپلازی های روده یا سرطان را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. عوامل دیگر  شکل گیری متاپلازی روده عبارتند از:

• سموم محیطی مانند دود یا مواد شیمیایی
• مصرف زیاد نمک
• مصرف الکل
• ریفلاکس مزمن اسید

تشخیص

پزشکانی که بافت سلولی روده را در معده یا مری کشف می کنند، ممکن است مناطق دیگر دستگاه گوارش را نیز بررسی کنند تا ببینند که آیا حاوی سلول های غیر طبیعی هستند یا خیر. (یعنی تشخیص معمولا با اندوسکوپی انجام میشه )

درمان

برای درمان صحیح این اختلال، پزشک ابتدا باید تصویر بهتری از پیشرفت متاپلازی روده در دستگاه گوارش به دست آورد.

برای انجام این کار، پزشک متخصص گوارش پروسه آندوسکوپی بخش فوقانی لوله گوارش را انجام می دهد، که شامل هدایت یک لوله نور و دوربین دار طولانی از طریق دهان به داخل مری و معده است. پزشک متخصص گوارش به کمک یک سوزن در انتهای آندوسکوپ نمونه هایی از بافت غیرطبیعی مری یا معده را برداشته و تحت ارزیابی قرار می دهد. او پس از اطمینان از تشخیص روند درمان را شروع خواهد کرد.

اگر پزشکان گمان کنند که عفونت هلیکوباکتر پیلوری باعث متاپلازی روده می شود، در این صورت ممکن است به بیماران، مصرف دوره ای از آنتی بیوتیک ها را توصیه کنند. برخی از آنتی بیوتیک های مناسب برای درمان این وضعیت عبارتند از:

• آموکسی سیلین
• مترونیدازول
• کلاریترومایسین
• تتراسایکلین

درمان آنتی بیوتیکی معمولاً حدود ۲ هفته طول می کشد.

پزشکان همچنین برای کاهش ریفلاکس اسید از معده به مری داروهای ضد اسیدی تجویز می کنند. این داروها شامل داروهای بدون نسخه (OTC) از قبیل بیسموت ساب سالیسیلات (پپتو بیسمول) یا داروهای تجویزی مانند امپرازول (Prilosec) باشد.

نقش رژیم غذایی در متاپلازی‌‌روده ای

محققان هنوز در حال بررسی تأثیر رژیم غذایی بر متاپلازی روده هستند. مشخص شده که اعمال برخی از تغییرات در رژیم غذایی ممکن است به جلوگیری این وضعیت یا حتی یا معالجه آن کمک کند.

• بیماران باید به طور کلی برای کنترل شرایط خود به خوردن یک رژیم غذایی کامل و حاوی غذاهای طبیعی مانند سبزیجات، میوه ها، آجیل و غلات کامل رو بیاورند.
• این مواد غذایی حاوی مواد مغذی و آنتی اکسیدان بیشتری نسبت به غذاهای فرآوری شده هستند، که ممکن است خود یکی از عوامل خطرنا ابتلا به متاپلازی روده ای است.
• افرادی که به بیماری های گوارشی مانند GERD مبتلا هستند، باید از خوردن غذاهای سرخ شده، چرب یا تند خودداری کنند. قطع مصرف این مواد غذایی ممکن است به کاهش التهاباتی که باعث آسیب به معده می شود کمک کند.
• غذاهای شور نیز ممکن است یکی دیگر از مقصران متاپلازی روده‌ای باشد. کاهش مصرف نمک ممکن است به داشتن یک رژیم غذایی بهتر منجر شود،که خطر ابتلا به انواع متاپلازی را کاهش میدهد.