اگر عفونت هلیکوباکتر پیلوری دارید حتما این مقاله را بخوانید

هلیکوباکتر پیلوری یا (Helicobacter pylori)، که معمولاً H. pylori خوانده می شود، نوعی باکتری است که معده و روده کوچک را آلوده می کند. عفونت با این باکتری در سال ۱۹۸۲ توسط دو محقق استرالیایی کشف شد که دریافتند این عفونت باعث ایجاد بیماری زخم معده می شود.

زخم های گوارشی زخم های بازی در آستر و لایه داخلی معده یا قسمت بالای روده کوچک هستند. و  معمولا به آن ها “اولسر” یا “زخم معده” نیز گفته می شود. هیکوباکتر  پیلوری همچنین خطر ابتلا به سرطان معده، گاستریت و اولسرها را افزایش می دهد.

در این مقاله توضیح خواهیم داد که H. pylori چیست، چگونه شما را بیمار می کند و چگونه باعث ایجاد زخم معده می شود.

هلیکوباکتر و زخم معده

سال ها بود که متخصصان پزشکی بر این باور بودند که زخم های گوارشی در اثر استرس یا مصرف غذاهای خاصی ایجاد می شوند. با این حال، پس از کشف H. پیلوری، این نظریه که عفونت این باکتری موجب بروز مشکلات التهابی در معده و روده می شود، به طور گسترده مورد بحث قرار گرفت. مطالعه ای در مورد بیماری های گوارشی و کبد نشان می دهد که ۶۰ تا تقریبا ۱۰۰ درصد زخم های گوارشی با عفونت این باکتری همراه هستند.

زخم ها تنها مشکلات مرتبط با H. pylori نیستند. محققان دریافتند که H. پیلوری باعث ایجاد گاستریت نیز می شود. (نوعی بیماری که شامل التهاب آستر و لایه داخلی معده است.) عفونت با این باکتری همچنین با سرطان معده مرتبط است. با این حال، انجمن سرطان آمریکا اظهار داشت که بیشتر مبتلایان به H. pylori در معده خود هرگز به سرطان معده مبتلا نمی شوند.

معده دارای لایه ای از مخاط است که برای محافظت از آن در برابر اسید معده طراحی شده است. هلیکو به این پوشش مخاطی حمله می کند و بخشی از معده را در معرض اسید قرار می دهد. درنتیجه باکتری ها و اسید با هم می توانند معده را تحریک کرده و باعث ایجاد زخم، گاستریت یا سرطان معده شوند.

با این حال، بسیاری از افرادی که در معده خود هلیکوباکتر دارند ، زخم یا هر گونه مشکلات مرتبط با آن را تجربه نمیکنند. در حقیقت، طبق اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) ، دو سوم از جمعیت جهان دارای H. pylori هستند. اما به دلایلی که هنوز درک نشده است، برخی از افراد از عفونت هلیکوباکتر پیلوری زخم، گاستریت یا سرطان معده می گیرند.

افراد مختلف چگونه هلیکوباکتر میگیرند؟

هیچ کس با اطمینان نمی داند که چگونه افراد مختلف به این باکتری مبتلا میشوند. در برخی موارد، ممکن است غذای آلوده یا آب مقصر اصلی ورود این باکتری به بدن باشد. این بیماری در بزاق انسان نیز وجود دارد، بنابراین کارشناسان فکر می کنند ممکن است این بیماری از فردی به فرد دیگر و از طریق بزاق دهان منتقل شود.

هیچ روش شناخته شده ای برای جلوگیری از عفونت این باکتری وجود ندارد، اما متخصصان توصیه می کنند: برای پیشگیری از عفونت این باکتری موارد زیر را رعایت کنید:

• دست های خود را قبل و بعد از غذا و بعد از دستشویی رفتن بشویید
• از مصرف غذاهای آماده اجتناب کنید
• تنها از منابع آب آشامیدنی تمیز و بیخطر آب بنوشید

نکته: عفونت های هلیکوباکتر پیلوری در کشورهای در حال توسعه که در آن افراد ممکن است به مواد غذایی و آب تمیز و بی خطر دسترسی نداشته باشند شایع تر است.

علائم عفونت

بسیاری از افراد مبتلا به عفونت هلیکو باکتر هیچ علامت یا علایم قابل توجهی ندارند. اما در در برخی موارد ممکن است علایم متنوعی در اشخاص مبتلا دیده شود. اگر این باکتری باعث بروز مشکلاتی مثل زخم معده و گاستریت شده باشند، علایم میتواند به صورت زیر باشد:

• علائم زخم معده ممکن است شامل درد شدید یا سوزش در ناحیه شکم فوقانی باشد.
• علائم گاستریت اغلب شامل درد بخش فوقانی شکم، تهوع و استفراغ است.

علائم احتمالی سرطان معده شامل موارد زیر است:

• درد شکم یا تورم آن
• از دست دادن اشتها
• حالت تهوع یا سوء هاضمه
• احساس پربودن بدون اینکه غذای زیادی خورده شده باشد
• استفراغ

عوارض احتمالی زخم معده

در صورت عدم درمان زخم معده، شخص مبتلا علائم زیر را تجربه خواهد کرد:

• خونریزی داخلی که می تواند تهدید کننده زندگی شود.
• سوراخ شدن معده که می تواند منجر به عفونت شود.
• ایجاد بافت اسکار و زخمی که می تواند معده یا روده را مسدود کند و از تخلیه آن جلوگیری کند.

علایم هشدار دهنده که نشان می دهد شخص مبتلا نیازمند کمک اورژانسی است عبارتند از:

• درد شدید معده
• مدفوع مشکی یا تیره
• مدفوع با خون قرمز روشن
• استفراغ با خون قرمز روشن
• استفراغ که به نظر می رسد مانند قهوه است
• احساس ضعف یا تنگی نفس
• احساس سرگیجه
• تب و لرز

آزمایش و درمان هلیکوباکتر پیلوری

افرادی که علائم زخم معده، گاستریت یا سایر مشکلات مربوط به معده دارند، ممکن است از وجود یا عدم وجود هلیکوباکتر پیلوری یا سایر مشکلات مورد آزمایش قرار بگیرند.  وجود یا عدم وجود این باکتری از طریق گرفتن آزمایش خون، تنفس یا مدفوع قابل تشخیص است.

زخم معده ، گاستریت و سرطان معده معمولاً با ترکیبی از آزمایشهای زیر تشخیص داده می شوند:

• گرفتن شرح حال و تاریخچه پزشکی: برای بررسی وجود یا عدم وجود مشکلات و علائم پزشکی گذشته که مربوط به سیستم گوارش، معده یا روده باشند.
• معاینه فیزیکی: مخصوصا سمع شکم
• انجام اشعه ایکس ویژه ای که داخل معده را نشان می دهد.
• آندوسکوپی: در حالی که بیمار آرام می گیرد و به خواب می رود پزشکان داخل معده را با یک وسیله خاص مشاهده می کنند

در صورت یافتن زخم معده، ممکن است بیماران با داروهای مختلفی از جمله موارد زیر درمان شود:

• آنتی بیوتیک ها برای از بین بردن هلیکوباکتر پیلوری
• داروهایی که تولید و میزان اسید معده را کاهش میدهند
• داروهایی که زخم معده را پوشانده و به بهبودی آن کمک می کنند.

گاهی اوقات، یک زخم معده پس از درمان می تواند دوباره عود کرده، بازگردد و برود. برای جلوگیری از این امر، متخصصین پزشکی توصیه میکنند موارد زیر را رعایت کنید:

• مصرف داروها را متوقف کنید یا دوز بسیار کمتری از آن ها را مصرف کنید.
• NSAID ها را فقط با داروهای خاصی که از معده محافظت می کنند مصرف کنید.
• از مصرف الکل خودداری کنید.
• سیگار نکشید

مقاومت آنتی بیوتیکی

بیشتر عفونت های ناشی از هلیکوباکتر هنوز هم می توانند با کمک آنتی بیوتیک ها با موفقیت درمان شوند. با این حال، تحقیقات نشان می دهد که برخی از عفونت های H. پیلوری در برابر برخی آنتی بیوتیک ها مقاوم می شوند. این بدان معنی است که این باکتری ها قادر به زنده ماندن در درمان با  آنتی بیوتیک ها هستند. و ممکن است بیمار برای از بین بردن باکتری ها به داروی دیگری احتیاج داشته باشد.

متخصصان توصیه می کنند برای کاهش مقاومت باکتری ها در برابر آنتی بیوتیک ها حتما موارد زیر را رعایت کنید:

• از آنتی بیوتیک ها فقط در صورت تجویز پزشک استفاده کنید.
• هرگز از آنتی بیوتیک ها برای سرماخوردگی و آنفولانزا استفاده نکنید. ( زیرا عامل این شرایط ویروس ها هستند و آنتی بیوتیک ها در برابر این بیماری ها مؤثر نیستند.)
• در صورت تجویز این داروها، تا پایان دوره درمان حتما از آن ها مصرف کنید
• هرگز خودسرانه آنتی بیوتیک ها را به افراد دیگر ندهید
• هرگز از آنتی بیوتیک های قدیمی یا باقی مانده استفاده نکنید.