آنیزوکوریا یا عدم تقارن مردمک های چشم

آنیزوکوریا یا (Anisocoria) شرایطی است که در آن مردمک یک چشم از نظر اندازه با مردمک چشم دیگر تفاوت دارد. مردمک ها حلقه‌های سیاهی در مرکز چشم شما هستند که در واکنش به نور بزرگ و کوچک می شوند. مردمک ها به طور معمول و در یک شخص سالم دقیقا به یک اندازه و متقارن هستند. اما در این وضعیت یکی بزرگ و یکی کوچکتر است.

آنیزوکوریا می تواند ناشی از چندین شرایط و اختلال مختلف باشد. در برخی موارد افراد هنگام تولد با چنین عارضه ای متولد می شوند (مادرزادی) و در بیشتر موارد بعدها در بزرگسالی ممکن است در افراد مختلف دیده شود.

ممکن است آن را به صورت مداوم یا فقط به طور موقت تجربه کنید. در بعضی موارد، پزشک شما ممکن است یک بیماری پزشکی اساسی یا علت دیگری برای آنیزوکوریا را تشخیص دهد.

علایم شایع عدم تقارن مردمک های چشم؟

بسته به علت اصلی عدم تقارن مردمک ها ممکن است علایم زیر را نیز تجربه کنید:

• تاری دید
• دو بینی
• از بین رفتن بینایی
• سردرد
• تب
• حالت تهوع
• گرفتگی گردن

چه عواملی باعث بروز چنین حالتی می شود؟

عدم تقان مردمک ها می تواند ناشی از انواع مختلفی از مشکلات باشد. به عنوان مثال مشکلات زیر می توانند هر کدام به نوعی باعث بروز چنین حالتی شوند:

• آسیب مستقیم به چشم
• ضربه مغزی
• خونریزی در جمجمه
• التهاب عصب بینایی
• تومور مغزی
• آنوریسم
• مننژیت
• تصرف

پزشکان چگونه علت اصلی آنیزوکوریا را تشخیص می دهند؟

اگر متوجه تفاوت اندازه در بین مردمک های خود شدید، سریعاً با پزشک خود تماس بگیرید. طی یک جلسه ویزیت، پزشک، چشم شما را معاینه می کند و علائم حیاتی شما را با دقت می گیرد. شما باید طی این جلسه درباره تمام علایمی که تجربه می کنید با پزشک صحبت کنید و با دقت به تمام سوالات او پاسخ دهید. به عنوان مثال، اگر اخیراً موارد زیر و موارد مشابه آن را تجربه کرده اید حتما با پزشک در میان بگذارید:

• بروز تغییرات غیر طبیعی در بینایی و کیفیت دید
• حساسیت به نور
• درد در یک یا هر دو چشم
• سردرد
• تب
• گرفتگی گردن

بسته به علائم و سابقه پزشکی شما، پزشک ممکن است یک یا چند آزمایش و تست برای کمک به تشخیص علت اصلی آنیزوکوریای شما درخواست دهد. این آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• آزمون سنجش بینایی
• افتالموسکوپی
• آزمایش خون شمارش کامل سلول های خونی یا CBC
• پانچر کمر
• سی تی اسکن
• MRI
• اشعه ایکس

اگر قبل از تغییر اندازه مردمک های خود دچار آسیب دیدگی در ناحیه سر شده اید، با اورژانس تماس بگیرید یا سریعاً به بیمارستان بروید. زیرا ممکن است شما یک آسیب جدی در چشم، مغز یا گردن داشته باشید که به درمان اضطراری نیاز داشته باشد.

درمان

برنامه درمانی توصیه شده توسط پزشک، به علت اصلی آنزوکوریای شما بستگی دارد. به عنوان مثال، اگر علت اصلی عدم تقارن مردمک ها عفونت باشد ، پزشک ممکن است قطره چشم آنتی بیوتیک یا آنتی ویروسی تجویز کند.

اگر احیانا با رشد غیرطبیعی بافت یا توده ای مثل تومور مغزی مواجه باشید ، پزشک ممکن است برای از بین بردن آن عمل جراحی را توصیه کند. گزینه های اضافی دیگر برای درمان تومورهای مغزی شامل پرتودرمانی و شیمی درمانی به منظور کوچک کردن اندازه و کاهش رشد تومور است.

نکته: در برخی موارد عدم تقارن مردمک موقتی است که میتواند طبیعی و بدون ایراد باشد. این حالت نگران کننده نیست و بدون درمان برطرف می شود.

آیا راهی برای پیشگیری از عدم تقارن مردمک ها وجود دارد؟

در بعضی موارد، شما قادر به پیش بینی یا جلوگیری از انیزوکوریا نیستید. با این حال، شما می توانید برای کاهش خطر ابتلا به چنین وضعیتی به نکات زیر توجه کنید:

• همیشه از چشم های خود مراقبت کنید و هر بار که کوچکترین تغیراتی در بینایی داشتید با پزشک تماس بگیرید.
• در هنگام ورزش کردن (ورزش های سنگینی مثل دوچرخه سواری یا اسب سواری) از کلاه ایمنی بپوشید.
• هنگام کار با ماشین آلات سنگین، از وسایل محافظ استفاده کنید.
• در هنگام رانندگی کمربند ایمنی خود را با هر بار سوار شدن ببندید

اگر متوجه تفاوت در اندازه مردمک های خود شده اید، فوراً به دنبال مراقبت پزشکی باشید. پزشک شما می تواند به شناسایی و درمان علت اصلی بیماری شما کمک کند.

پیروی از برنامه درمانی توصیه شده توسط پزشک نیز ممکن است به بهبود چشم انداز بلند مدت شما و جلوگیری از بدتر شدن وضعیتتان کمک کند.