اگر به مولتیپل اسکلروزیس یا ام اس (MS) مبتلا هستید، پزشک ممکن است داروهای کورتیکواستروئید را برای کنترل تشدید بیماری شما تجویز کرده باشد. (تشدید یعنی ظاهر شدن علایم جدید، حملات، شعله ور شدن و عود مجدد بیماری)
پزشکان معتقدند که استروئیدها حمله ها و تشدید بیماری را را کوتاهتر و کمتر می کنند تا بدن بیماران زودتر به وضعیت بهتری برسد.
لزوما برای درمان همه عودهای ام اس از استروئید استفاده نمی شود. و معمولاً برای عودهای شدید که در عملکرد بیمار اختلال ایجاد می کند (مانند ضعف شدید، مشکلات تعادل یا اختلال در بینایی) تجویز می شوند.
درمان های استروئیدی قوی هستند و می توانند عوارض جانبی ایجاد کنند، که این عوارض در افراد مختلف متفاوت است.
به نوع استروئیدهای مورد استفاده در MS، گلوکوکورتیکوئید گفته می شود. سازوکار این داروها به گونه ای است از اثر هورمون هایی که بدن شما بطور طبیعی تولید می کند را تقلید می کنند.
آنها با بستن سد معبر خون و مغز ، تاثیر خود را میگذارند. که با اینکار به جلوگیری از انتقال سلول های التهابی به سیستم عصبی مرکزی کمک میکنند. این وضعیت به سرکوب التهاب و سهولت علائم MS کمک می کند.
استروئیدهای با دوز بالا به مدت سه تا پنج روز و معمولاً یک بار در روز تزریق می شوند. این کار باید در کلینیک یا بیمارستان انجام شود و معمولاً به صورت سرپایی است.
در ادامه با رایج ترین داروهای استروئیدی که در درمان ام اس مورد استفاده قرار می گیرند بیشتر آشنا خواهید شد:
سولو مدرول، استروئیدی است که بیشتر برای درمان MS استفاده می شود. و یک نام تجاری برای متیل پردنیزولون است. این دارو بسیار قوی و اغلب برای عودهای شدید استفاده می شود.
دوز معمول آن از ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ میلی گرم در روز متغیر است. سولو مدرول به صورت داخل وریدی در یک مرکز تزریق یا بیمارستان تجویز می شود. هر تزریق حدود یک ساعت طول می کشد. در طی تزریق، شما ممکن است متوجه احساس یک طعم فلزی در دهان شوید که موقتی است.
بسته به نوع پاسخ شما، ممکن است از سه تا هفت روز، و هر روز یک بار؛ از این دارو تزریق کنید.
پردنیزون خوراکی تحت نام های تجاری مانند Deltasone ، Intensol ، Rayos و Sterapred در دسترس است. این دارو به خصوص اگر شما یک عود خفیف تا متوسط داشته باشید. می تواند به جای استروئیدهای وریدی IV استفاده شود.
پردنیزون همچنین به شما کمک می کند تا بعد از دریافت استروئیدهای وریدی IV ، معمولاً به مدت یک یا دو هفته از کاهش استروئید جلوگیری کنید.
Decadron یک نام تجاری برای دگزامتازون خوراکی است. دوز روزانه آن ۳۰ میلی گرم به مدت یک هفته است که می تواند برای درمان ام اس مورد استفاده قرار بگیرد. این دارو ممکن است به مدت ۱ ماه تجویز شود. میزان مصرف روزانه آن ۴ تا ۱۲ میلی گرم در روز است.
شواهدی وجود دارد که نشان می دهد این داروها می توانند به شما در بهبود سریع تر عود و تشدید بیماری کمک کنند. اما احساس بهبود علائم پس از مصرف دارو برای بیماری ام اس ممکن است چند روز طول بکشد.
دقیقاً همانطور که MS از فردی تا فرد دیگر متفاوت است، تاثیرات درمان استروئیدی نیز در میان همه یکسان نیست. بنابراین نمی توان پیش بینی کرد که این داروها چقدر به شما در بهبودی کمک می کند و یا اینکه اثر آن ها چه مدت طول خواهد کشید.
استفاده گاه به گاه از کورتیکواستروئیدها در دوز بالا معمولاً به خوبی تحمل می شود. اما در این حالت آن ها می توانند عوارض جانبی روی بدن شما بر جا بگذارند که فوراً احساس خواهید کرد.
هنگام مصرف استروئیدها، ممکن است با موارد زیر روبرو شوید:
این علائم به طور کلی موقتی هستند و همزمان با کاهش مصرف و اثر دارو، بهبود می یابند.
سایر عوارض جانبی احتمالی عبارتند از:
درمان طولانی مدت با استروئید به طور بالقوه می تواند منجر به عوارض جانبی دیگری مانند: موارد زیر شود:
در کاهش دوز و میزان مصرف استروئیدها باید به دستورالعمل های پزشک خود توجه کنید. اگر به صورت ناگهانی یا خیلی زود مصرف آن ها را قطع کنید، ممکن است دچار علائم ترک شوید.
پردنیزون می تواند بر تولید هورمون کورتیزول شما تأثیر بگذارد، خصوصاً اگر آن را بیش از چند هفته به طور همزمان مصرف کنید. علائمی که ممکن است در اثر قطع ناگهانی یا زودهنگام پردنیزون تجربه کنید عبارتند از:
توقف ناگهانی دکادرون یا دگزامتازون می تواند منجر بروز به موارد زیر شود:
از کورتیکواستروئیدها برای درمان علائم شدید و کوتاه کردن طول عود بیماری ام اس استفاده می شود. اما آنها خود بیماری را درمان نمی کنند. به جز در صورت از بین رفتن بینایی، درمان عود بیماری ام اس ضروری نیست. اما در صورت لزوم باید هرچه سریعتر شروع شود. و پزشک بر اساس شرایط کلی شما از استروئیدهایی استفاده می کند که کمترین عوارض جانبی را برایتان به دنبال داشته باشد.