همه چیز درباره سیروز کبدی و درمان آن

سیروز کبدی (Cirrhosis) شرایطی را توصیف می کند که در آن بافت اسکار و زخم به تدریج جایگزین سلول های سالم کبد می شود.

این عارضه یک بیماری مترقی است که طی سالیان متمادی به آرامی پیشرفت میکند. در صورت ادامه این بیماری، تشکیل بافت اسکار سرانجام می تواند عملکرد کبد را متوقف کند.

علائم سیروز کبدی

بروز و مشاهده علائم معمولا در مراحل اولیه سیروز چندان شایع نیست. با این حال، با جمع شدن بافت اسکار، توانایی و عملکرد کبد نیز کم کم رو به کاهش می گذارد و علایم زیر در شخص مبتلا ایجاد می شود:

مویرگهای خونی بر روی پوست و در قسمت بالای شکم قابل رویت می شوند.
خستگی
بی خوابی
خارش پوست
از دست دادن اشتها
کاهش وزن بدن
حالت تهوع
درد یا حساسیت در بخس فوقانی شکم
ضعف

علائم و نشانه های زیر ممکن است با پیشرفت سیروز کبدی ظاهر شوند:

افزایش ضربان قلب
تغییرات خلق و خو
خونریزی لثه ها
کاهش توده عضلانی در بازوها
گیجی
سرگیجه
تجمع مایع پاها یا ادم
ریزش مو
کبودی
زردی پوست
سفیدی چشم و زبان
از دست دادن میل جنسی
مشکلات حافظه
تب های مکرر و افزایش خطر عفونت
گرفتگی عضلات
خون دماغ شدن
درد در شانه راست
نفس نفس زدن
مدفوع سیاه
ادرار تیره
استفراغ خون
مشکلات در راه رفتن و تحرک

علل

دلایل عمده سیروزکبدی عبارتند از:

سوء مصرف طولانی مدت الکل
عفونت با هپاتیت B و C
بیماری کبد چرب
قرار گرفتن در معرض فلزات سمی
بیماریهای ژنتیکی
هموکروماتوز
بیماری ویلسون
انسداد مجاری صفراوی
فیبروز کیستیک
کلانژیت اسکلروزان اولیه یا سخت شدن و جای زخم مجاری صفراوی
گالاکتوزمی یا عدم توانایی پردازش قندها در شیر.
شیستوزومیازیس ، انگلی که معمولاً در برخی از کشورهای در حال توسعه وجود دارد
آترزی صفراوی یا مجاری صفراوی بد شکل یافته در نوزادان
بیماری ذخیره سازی گلیکوژن

تشخیص

از آنجا که در بیماری سیروز کبدی در ابتدا به ندرت علائمی وجود دارد، اغلب در هنگامی که بیمار برای ارزیابی سایر بیماری ها و اختلالات اقدام به انجام آزمایش میکند، سیروز تشخیص داده میشود.

هرکسی که علائم زیر را دارد باید سریعاً به پزشک خود مراجعه کند:

تب با لرز
تنگی نفس
استفراغ خونی
مدفوع تیره
خواب آلودگی یا سردرگمی

پزشک بیمار را معاینه می کند و به دنبال شواهدی مبنی بر بزرگ شدن کبد میگردد. پزشک علاوه بر این، از بیمار در مورد تاریخچه پزشکی و شیوه زندگی او سوالاتی می پرسد.

برای تشخیص بهتر ممکن است آزمایش ها و تست های زیر تشخیص داده شود:

آزمایش خون
آزمایشات تصویربرداری
بیوپسی
آندوسکوپی

درمان

اگر سیروز به اندازه کافی زود تشخیص داده شود، می توان با درمان علت اصلی آن، آسیب را به حداقل رساند:

اگر علت سیروز سوء مصرف مواد باشد: در صورتی که سیروز ناشی از مصرف طولانی مدت و منظم الکل باشد، باید از مصرف آن خودداری کرد.
داروها: برای بیمار داروهایی برای کنترل آسیب سلول های کبدی ناشی از هپاتیت B یا C تجویز شود.
کنترل فشار ورید پورت: خون می تواند در رگ پورت که خون کبد را تامین میکند باعث اعمال فشار شود. معمولاً برای کنترل فشار خون داروهایی تجویز میشود.

عوارض

سیروز کبدی می تواند منجر به بروز چندین بیماری دیگر شود که برخی از آنها تهدید کننده زندگی هستند:

آسیت یا ادم: آسیت تجمع مایعات در شکم است و ادم تجمع مایع در پاها است. این مشکلات را می توان با یک رژیم غذایی کم نمک و برخی داروها درمان کرد. در موارد شدید نیز، ممکن است مایع به طور مکررا با جراحی تخلیه شود.
واریس و افزایش فشار خون ورید باب: این بیماری میتواند باعث بزرگ و متورم شدن وریدهای مری و معده شوند.
انسفالوپاتی کبدی: این وضعیت به مقادیر زیاد سموم در خون اشاره دارد که کبد دیگر نمیتواند با موفقیت آنها را فیلتر کند.
کارسینوم هپاتوسلولار: این بیماری شایعترین نوع سرطان کبد و سومین عامل مرگ و میر ناشی از سرطان در سراسر جهان است.
سندرم کبدی ریوی یا هپاتوپولمونر (HPS): پزشکان HPS را ترکیبی از بیماری کبدی، رگهای خونی گشاد شده در ریه ها و ناهنجاری در تبادل گازها می دانند. این امر با افزایش میزان مرگ و میر افرادی که منتظر پیوند کبد هستند مرتبط است.
اختلالات انعقادی: سیروز می تواند در لخته شدن خون مشکل ایجاد کند و منجر به خونریزی و لخته خون بالقوه کشنده شود.

پیشگیری

برای جلوگیری از بروز بیماری سیروز کبدی ،بهتر است مصرف نوشیدنی های الکلی را محدود کرده یا قطع کنید. افرادی که به این بیماری مبتلا هستند، واقعا درخطرند زیرا الکل پیشرفت بیماری را تسریع می کند.

برای جلوگیری از ابتلا به هپاتیت B و C ، موارد احتیاطی زیر را در نظر بگیرید:

هنگام برقراری رابطه جنسی از کاندوم استفاده کنید.
هنگام تزریق دارو سوزن را به اشتراک نگذارید.
افرادی که در معرض خطر ابتلا به هپاتیت B هستند ، مانند کارمندان مراقبت های بهداشتی، کارمندان مراقبت های اجتماعی و پرسنل پلیس، می توانند واکسینه شوند.