چه وقت باید مصرف داروی متفورمین را قطع کرد؟

متداول ترین دارو در سراسر جهان برای درمان بیماری دیابت متفورمین یا (Metformin) است. این دارو می تواند به کنترل قند خون بالا در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ کمک کند. داروی متفورمین به صورت قرص یا یک مایع شفاف که میان وعده های غذایی بصورت خوراکی مصرف میشود در دسترس است.

اگر برای درمان دیابت نوع ۲ از متفورمین استفاده می کنید، ممکن است در یک دوره زمانی مصرف آن را متوقف کنید. ممکن است با ایجاد برخی تغییرات اساسی در سبک زندگی مثلا حفظ محدوده وزنی سالم و ورزش کردن بتوانید خودتان آگاهانه بیماری دیابت خود را مدیریت کنید و نیازی به مصرف این دارو نباشید. شما باید قبل از قطع مصرف متفورمین، با پزشک خود مشورت کنید تا ببینید آیا این قطع مصرف اقدامی صحیح در جهت مدیریت دیابت شما است یا خیر؟

متفورمین چگونه کار می کند؟

این دارو نمیتواند خود بیماری دیابت را هدف قرار دهد. هدف اصلی ساخت این دارو مدیریت بهتر بیماری است. متفورمین با کاهش میزان قند خون یا گلوکز، علائم مربوط به دیابت را با روش های زیر درمان میکند:

کاهش تولید گلوکز توسط کبد
کاهش جذب گلوکز از روده
بهبود حساسیت به انسولین در بافتهای محیطی، افزایش جذب گلوکوز در بافت ها و سلول های بدن

متفورمین علاوه بر بهبود قند خون به بهبود موارد دیگری نیز کمک می کند:

کاهش لیپیدها و در نتیجه کاهش سطح تری گلیسیرید خون
کاهش کلسترول بد خون یا LDL
افزایش کلسترول خوب خون یا HDL
احتمالاً اشتهای افراد را کاهش می دهد، که منجر به کاهش وزن محدود در آن ها میشود

عوارض جانبی و خطرات متفورمین

به دلیل خطرات احتمالی و عوارض جانبی آن، متفورمین برای همه افراد بی خطر نیست. مصرف این دارو در افرادی که سابقه مشکلات زیر را دارند توصیه نمی‌شود:

اختلال سوءمصرف مواد
بیماری کبدی
مشکلات شدید کلیوی
مشکلات قلبی خاص

اگر در حال حاضر متفورمین مصرف می کنید و عوارض جانبی ناخوشایندی را تجربه کرده اید، ممکن است به دنبال گزینه های درمانی جایگزین این دارو باشید.

بیشترین عوارض جانبی

شایع ترین عوارض جانبی مصرف این دارو، سردرد و مشکلات گوارشی است که ممکن است شامل موارد زیر باشد:

اسهال
استفراغ
حالت تهوع
سوزنش سر دل
گرفتگی شکم
تولید گاز
تغییر مزه دهان
از دست دادن اشتها

عوارض جانبی دیگر

در برخی موارد، مصرف متفورمین می تواند منجر به کاهش جذب ویتامین B-12 میشود. این شرایط می تواند به کمبود ویتامین B-12 در بدن منجر شود، اگرچه این عارضه تنها پس از مصرف طولانی مدت دارو رخ می دهد. بنابراین به عنوان احتیاط، پزشک شما میزان مصرف B12 شما را همزمان با مصرف این دارو ارزیابی میکند.

مصرف متفورمین همچنین ممکن است به کاهش اشتها منجر شود. که نهایت میتواند باعث کاهش وزن جزئی شود. همچنین عوارض جانبی دیگری از جمله هیپوگلیسمی و اسیدوز لاکتیک نیز وجود دارد که ممکن است با مصرف این دارو با آنها روبرو شوید.

هیپوگلیسمی

از آنجایی که متفورمین میتواند قند خون را کاهش دهد، در نتیجه آن هیپوگلیسمی یا قند خون پایین ممکن است رخ دهد. کسی که از این دارو استفاده میکند باید به طور مرتب قند خون خود را کنترل کند. علاوه بر این پزشک شما باید دوز مصرفی متناسب با شرایط شما را برایتان تنظیم کند.

نکته

هیپوگلیسمی ناشی از متفورمین یک عارضه جانبی نادر است.

اسیدوز لاکتیک

متفورمین می تواند یک وضعیت تهدید کننده زندگی به نام اسیدوز لاکتیک ایجاد کند. این وضعیت بسیار خطرناک و اغلب کشنده است. اما خبر خوب این است که اسیدوز لاکتیک تقریبا یک عارضه جانبی نادر است و از هر ۱۰۰ هزار نفری که این دارو را مصرف میکنند تنها یک نفر به این عارضه مبتلا می شود. اسیدوز لاکتیک بیشتر در افراد مبتلا به بیماری کلیوی بروز می کند. اگر تا به حال مشکلات کلیوی داشته اید باید به پزشک خود بگویید.

بهترین زمان برای قطع مصرف این متفورمین

این دارو می‌تواند بخش مهمی از یک برنامه درمانی موثر برای دیابت باشد. اما در صورتیکه دیابت تحت کنترل باشد، کاهش دوز متفورمین یا متوقف کردن آن به طور کلی در بعضی موارد بی‌خطر است.

اگر می‌خواهید مصرف داروهای دیابت را متوقف کنید، با پزشک یا ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود در مورد اقداماتی که برای قطع مصرف انجام داده اید یا قصد انجام دارید صحبت کنید.

کاهش وزن، بهتر غذا خوردن و ورزش کردن بهترین راهها برای کاهش قند خون هستند. اگر بتوانید این موارد را از طریق تغییر در شیوه زندگی مدیریت کنید، ممکن است بتوانید بدون دغدغه مصرف متفورمین یا سایر داروهای دیابت را کاهش داده یا متوقف کنید.

طبق گفته متخصصان انجمن دیابت آمریکا ، قبل از قطع مصرف داروهای دیابت ، معمولاً باید معیارهای زیر را رعایت کنید:

نتیجه آزمایش آزمایش هموگلوبین ای وان سی یا (A1C) شما کمتر از ۷ درصد باشد.
قندخون صبح شما در حالت ناشتا زیر ۱۳۰ میلی گرم در هر میلی باشد.
سطح قند خون شما به طور تصادفی یا بعد از غذا کمتر از ۱۸۰ میلی گرم در دسی لیتر باشد.

اگر این معیارها را رعایت نکنید، متوقف کردن مصرف متفورمین میتواند برای شما خطرناک باشد. به خاطر داشته باشید که این معیارها می توانند بر اساس سن شما، سلامت کلی و سایر عوامل دیگر تغییر کنند. بنابراین، مهم است که قبل از متوقف کردن مصرف داروی متفورمین با پزشک خود صحبت کنید.

نکات پایانی از وبسایت نسخه

متفورمین ممکن است به جلوگیری از عوارض طولانی مدت بیماری دیابت نوع ۲ کمک کند. اما اگر پزشک فکر کند شما می توانید قند خون خود را بدون مصرف آن حفظ کنید، ممکن است به شما اجازه دهد که مصرف دارو را قطع کنید. شما ممکن است با ایجاد تغییر در شیوه زندگی خود و رعایت برخی موارد زیر میتوانید دیابت خود را بهتر کنترل کنید: