به این دلایل مراقب افزایش سطح ویتامین D بدن خود باشید!

هیپرویتامینوز D یا (Hypervitaminosis D) یک بیماری نادر و بالقوه جدی است که به معنی افزایش سطح ویتامین D در بدن است. این بیماری زمانی اتفاق می‌افتد که مصرف ویتامین دی چه به صور مکمل چه در مواد غذایی افزایش پیدا می کند. اما معمولا نتیجه مصرف بی رویه و توصیه نشده ویتامین دی است.

مصرف بیش از حد این ویتامین میتواند باعث ایجاد تغییراتی در سطح کلسیم خون شود. در این شرایط معمولا سطح کسیم خون بیش از اندازه بالا می رود، و مشکلات دیگری نیز برای شخص مبتلا ایجاد می شود. برای مثال نتیجه این تغییرات بر استخوان ها، بافت ها و سایر اندام تاثیر می‌گذارد.

این بیماری در صورت درمان نشدن می تواند منجر به افزایش فشار خون، از دست دادن توده استخوانی و سست شدن استخوان ها و در نهایت آسیب های کبدی شود.

علل

بدن ما به راحتی از راه های معمولی ویتامین D مورد نیاز خود را تامین می‌کند. برای مثال مصرف غذاهای حاوی این ویتامین یا قرار گرفتن در زیر نور خورشید، میزان مورد نیاز ویتامین دی را به بدن می رساند. و بسیار نادر است که از طریق آفتاب گرفتن یا خوردن غذا سطح این ویتامین در خون افزایش پیدا کند. بنابراین مصرف مکمل ها خطر افزایش این ویتامین را بالا می برد.

اگر مولتی ویتامین مصرف می‌کنید، بهتر است که قبل از تهیه هرگونه مولتی ویتامین حتما در برچسپ اطلاعاتی آن میزان و مقدار ویتامین D را بخوانید. اگر به اندازه کافی ویتامین دی در اختیار دارید و نیازی به تامین مکمل آن ندارید حتما مصرف مواد غذایی حاوی آن به همراه کلسیم را کاهش دهید.

برخی از داروهای تجویزی که برای درمان فشار خون بالا (دیورتیک های تیازید) و بیماری های قلبی (دیگوکسین) استفاده می شود، می‌توانند موجب افزایش ویتامین D در خون شوند.

علاوه بر این، استروژن درمانی، مصرف طولانی مدت آنتی اسیدها و ایزونیازید، یک دارو ضدتوبرکولوز نیز می‌تواند باعث افزایش سطح ویتامین D شود.

اگر شما از مکمل های ویتامین D استفاده می کنید و با بیماری هایی نیز درگیر هستنید احتمال دارد بیشتر از سایرین با هیپرویتامینوز دی مواجه شوید. برخی از مشکلاتی که میتوانند در پیدایش افزایش سطح ویتامین دی نقش داشته باشند عبارتند از:

• بیماری کلیوی
• بیماری کبد
• بیماری سل
• هیپرپاراتیروئیدیسم
• سارکوئیدوز
• هیستوپلاسموز

علائم هایپر ویتامینوز D

مقدار بیش از حد ویتامین D در بدن باعث افزایش سطح کلسیم خون می شود. این وضعیت می تواند منجر به یک بیماری به نام هیپرکلسمی یا (hypercalcemia). برخی از علایم این بیماری عبارتند از:

• خستگی
• از دست دادن اشتها
• کاهش وزن
• تشنگی بیش از حد
• ادرار بیش از حد
• کم آبی بدن
• یبوست
• افزایش تحریک پذیری
• بروز نگرانی
• شنیدن صدای وز وز در گوش ها
• ضعف عضلانی
• تهوع
• استفراغ
• سرگیجه
• سردرگمی
• بی توجهی یا کاهش توجه
• فشار خون بالا
• آریتمی قلبی

اگر هیپرویتامینوز دی درمان نشود، در طولانی مدت مشکلات زیر به وجود خواهند آمد:

• سنگ کلیه
• آسیب به بافت کلیه
• نارسایی کلیه
• کاهش بافت استخوانی و سستی استخوان
• کلسیفیکاسیون (انباشت کلسیم در شریان ها یا بافت های دیگر)

علاوه بر این، افزایش کلسیم خون می تواند ریتم های غیر طبیعی قلب یا آریتمی را ایجاد کند.

تشخیص

پزشک در ابتدا سوابق پزشکی و خانوادگی شما را بررسی خواهد کرد، و ممکن است در مورد هر نوع داروهای نسخه ای یا داروهای بدون نسخه و مکمل هایی که مصرف می‌کنید از شما سوالاتی بپرسید.

پزشک شما همچنین ممکن است یک معاینه فیزیکی را انجام دهد و در مورد علائم از شما سوال کند. اگر دکتر به هیپر ویتامینوز D مشکوک باشد برای اطمینان بیشتر آزمایش های زیر را درخواست خواهد کرد:

• آزمایش خون: برای بررسی سطوح ویتامین D، کلسیم و فسفر (برای تعیین اینکه آیا آسیب کلیه وجود دارد یا خیر)
• آزمایش ادرار: برای بررسی وجود یا عدم وجود مقدار بیش از حد کلسیم در ادرار
• اشعه ایکس استخوان: برای اینکه تشخیص بدهند بافت استخوان دچار تغییراتی شده است یا خیر.

درمان

پزشک پس از تشخیص خود، به شما توصیه خواهد کرد که مصرف مکمل های ویتامینی را قطع کنید. او همچنین ممکن است به شما توصیه کند که برای یک مدت کوتاه مصرف مواد حاوی کلسیم را کاهش دهید یا قطع کنید (چون به اندازه کافی و حتی بیشتر کلسیم در خون ما وجود دارد).

در بعضی موارد، مصرف دارهای کورتیکواستروئید (corticosteroids) یا بیسفوسفونات‌ها (bisphosphonates) ممکن است باعث سرکوب آزاد شدن کلسیم از استخوان شوند. پس به احتمال زیاد برای شما تجویز خواهند شد. پزشک از شما میخواهد تا زمانی که به حالت طبیعی خود بازنگردید، میزان ویتامین D خود را کنترل کنید.

جلوگیری

قطع یا کاهش مصرف مکمل‌های ویتامین D، باعث جلوگیری از هیپرویتامینوز دی می‌شود. حد قابل تحمل یا حداکثر میزان مصرف روزانه ویتامین D که بعید به نظر می رسد در معرض خطرات بهداشتی باشد، ۴۰۰۰ IU در روز است. در کسانی که حدود ۱۰۰۰۰ هزار IU در طول روز دریافت می کنند عوارض جانبی دیده می شود.

یک رژیم غذایی متناسب و متعادل داشته باشید و مراقب مصرف ویتامین دی و کلسیم خود باشید. برای دریافت میزان توصیه شده هر ماده ضروری بهتر است که از مواد غذایی طبیعی مصرف کنید. برای دریافت ویتامین‌ دی از مواد زیر مصرف کنید:

• روغن جگر ماهی کاد
• ماهی های چرب مانند ماهی آزاد
• جگر گاو
• پنیر
• زرده تخم مرغ
• برخی از انواع قارچ‌ها

شما همچنین می‌توانید غذاهای غنی شده با ویتامین D، از جمله شیر، آب پرتقال، و ماست را تهیه کنید. قرار گرفتن در معرض نور خورشید یکی دیگر از منابع طبیعی دریافت این ویتامین است.

ترجمه شده از وبسایت: medicalnewstoday.com