متخصص رادیولوژی بالینی کیست و چه کاری برای بیمار انجام می‌دهد؟

رادیولوژیست بالینی (Clinical radiologists) پزشکی است که اقدام به تصویربرداری پزشکی و رادیولوژیکی می‌کند، تا از آن ها برای تشخیص، درمان و مدیریت بیماری ها و شرایط مختلف پزشکی استفاده کند.

رادیولوژیست های بالینی به عنوان بخشی از یک تیم رادیوگرافی کار می ‌کنند. آنها همچنین با سایر پزشکان و کارکنان از طیف گسترده ای از تخصص های پزشکی همکاری می‌کنند. و در بیشتر مواقع راهنمای معتبری برای سایر پزشکان هستند. علاوه بر این به سایر تخصص های دیگر در تفسیر نتایج تصویربرداری کمک می کنند.

وبسایت نسخه سعی دارد در این مقاله اطلاعات مفیدی درباره ماهیت کار، روش های معمول مداخله، زیرمجموعه ها و سایر نقش هایی که یک متخصص رادیولوژی بالینی ممکن است داشته باشد را توضیح خواهد داد.

ماهیت کار یک متخصص رادیولوژی

تصویربرداری قلب تپنده پزشکی مدرن و بخش بسیار مهمی از روند بیشتر درمان های امروزی است. رادیولوژیست بالینی نقش مهمی در تشخیص سریع و دقیق بسیاری از بیماری ها دارد. متخصص رادیولوژی با بررسی آناتومی، آسیب شناسی، تاریخچه بالینی و نتایج تصویر برداری قبلی بیمار کمک بسیار زیادی در روند درمان او می کند.

این متخصص در انتخاب روش های مناسب برای تشخیص و به حداقل رساندن تابش و اشعه های مضر مانند ایکس نقش مهمی دارد. او به نوعی علاوه بر کمک به تشخیص و روند درمان بیماران به سلامتی و امنیت آن ها نیز توجه می کند.

جلسات تیم درمانی مراقبت از بیماران تعداد زیادی پزشک و متخصص دارد که رادیولوژیست یکی از مهمترین افراد این گروه ها است. نظر کارشناسانه این متخصص در تمام محیط بالینی و درمانی بسیار ارزشمند است و محترم شمرده میشود.

رادیولوژیست های بالینی از تکنیک های مختلف تصویربرداری استفاده می کنند که در این مقاله به رایج ترین آن ها اشاره خواهیم کرد:

اشعه ایکس (x-ray)
سونوگرافی (ultrasound)
توموگرافی کامپیوتری (CT)
تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
توموگرافی انتشار پوزیترون همراه با CT یا MRI
فلوروسکوپی – با استفاده از تصویربرداری اشعه ایکس در لحظه، برای نشان دادن ساختارهای داخلی بدن
تصویربرداری مولکولی
تکنیک های پزشکی هسته ای

متخصص رادیولوژی از چه روش های مداخله ای در روند تشخیص و درمان بیماران استفاده می‌کنند

رادیولوژی بالینی در خط مقدم تکنیک های حداقل تهاجم (با کمترین تهاجم) قرار گرفته است. اشعه ایکس، اولتراسوند، MRI و CT برای شناسایی طیف گسترده ای از مشکلات و بیماری ها به کار برده می شود. این تکنیک های کم تهاجم با کمترین آسیب موجب تشخیص زودهنگام و تسهیل درمان بیماران می شوند. برخی از این تکنیک ها در یک مرکز تصویر برداری و با همکاری کارشناسان پرتودرمانی صورت می گیرد. اما برخی دیگر در مکان های خاصی مانند اتاق های اتاق عمل تحت نظر جراح صورت می گیرد.

شاخه های تخصص رادیولوژی بالینی

تکنیک های مداخله ای زیادی وجود دارد. اما رایج‌ترین آن ها که توسط این متخصصین به کار گرفته می شود در ادامه ذکر شده است:

استنت مری (oesophageal stents): یک لوله انعطاف پذیر کوچک به داخل مری وارد می شود، با استفاده از تصویر برداری تنگی ها و انسداد مری را مشخص میکنند. این تکنیک برای درمان انسداد مری به کار میرود.
آنژیوپلاستی (angioplasty): قرار دادن یک بالون یا استنت برای باز کردن یک شریان تنگ یا مسدود شده و کمک به حفظ و بهوبد جریان خون در آن شریان.
آنژیوگرافی (angiography): استفاده از اشعه ایکس برای تشخیص انسداد و سایر مشکلات شریان ها.
استنت گذاری برای تخلیه یا درناژ صفرا (biliary drainage and stenting): قرار دادن یک استنت برای باز کردن مجاری مسدود شده. این روش کمک می کند تا صفرا را کبد خارج شود.
بیوپسی سوزن (needle biopsy)
درمان خونریزی داخلی با تزریق یک ماده لخته کننده (injecting a clotting substance)

شاخه های تخصص رادیولوژی بالینی

برخی از متخصصین رادیولوژیست به صورت تخصصی در بخش های دیگر این شاخه پزشکی آموزش دیده و مشغول به کار می شوند. آن ها بر روی تصویر برداری یک ارگان یا بخش خاصی از بدن متمرکز می شوند. برخی از زیرمجموعه هایی که یک متخصص رادیولوژی می تواند به صورت تخصصی به آن ها بپردازد عبارتند از: