بد شکلی گوش خارجی یا میکروتیا چیست؟

میکروتیا (Microtia) تغییر شکل گوش خارجی است. این ناهنجاری می‌تواند رنجی بین  مشکلات ساختاری خفیف، تا عدم تشکیل گوش خارجی داشته باشد. این بد شکلی گوش خارجی چنانچه همراه با مشکلات و اختلالات مربوط به شنوایی باشد می تواند زندگی مبتلا را، بیشتر از پیش تحت تاثیر خود قرار دهد. این ناهنجاری معمولا بر روی یک گوش تاثیر می‌گذارد اما می‌تواند هر دو گوش را بصورت همزمان با درجات متفاوتی درگیر کند.

چگونه میکروتیا رایج است؟

معمولا از هر ۱۰ هزار نفر ۱ تا ۵ نفر به این بدشکلی گوش خارجی مبتلا می‌شوند. این وضعیت بیشتر در پسران رخ می‌دهد تا دختران. گوش راست بیشتر از گوش چپ به این حالت دچار می‌شود.

عوامل خطر برای میکروتیا چیست؟

معمولا نوزادنی که در مادرانشان دارای خصوصیات زیر هستند، بیشتر از سایر نوزادان در معرض میکروتیا قرار دارند:

• بیش از ۳۵ سال سن دارند
• در دوران بارداری به شدت بیمار شوند
• کربوهیدرات کافی و یا اسید فولیک را در طول بارداری دریافت نکنند
• دیابت داشته باشند
• پیش‌تر یک فرزند با این عارضه به دنیا آورده‌‎اند
• داروهای خاصی مانند ایزوترتینوئین را در دوران حاملگی استفاده می‌کنند

علت ایجاد بدشکلی گوش

علت دقیق ایجاد این عارضه مشخص نیست. پزشکان تنها می‌دانند که در ۳ ماهه اول بارداری این عارضه ظاهر می‌شود.

در برخی موارد، میکروتیا ممکن است ناشی از یک سندرم بزرگ مانند میکروسومیا کرانیوفیشیال (craniofacial microsomia) می‌باشد (یک بیماری که بر گسترش چهره قبل از تولد تاثیر می‌گذارد). برخی از موارد میکروتیا نیز ژنتیکی است.

علائم میکروتیا چیست؟

رایج‌ترین علایم و نشانه‌های این بدشکلی گوش عبارتند از:

• تشکیل غیر طبیعی گوش خارجی
• عدم تشکیل گوش خارجی
• گوش خارجی کوچکتر از سایز گوش نرمال است.

چگونگی تشخیص میکروتیا

در بدو تولد با مشاهده موضع گوش براحتی این بدشکلی گوش تشخیص داده می‌شود. گاهی اوقات پزشک از یک آزمایش تصویربرداری به نام CT اسکن برای دریافت تصویر دقیق از گوش کودک استفاده می‌کند. این آزمایش به پزشک کمک می‌کند تا علاوه بر ساختار گوش خارجی، ناهنجاری‌های استخوان‌های گوش میانی را نیز بررسی کند.

چند سیستم طبقه بندی برای این بدشکلی وجود دارد. میزان و شدت بدشکلی مشخص می کند که کودک به کدام نوع از میکروتیا دچار است:

• نوع ۱: گوش خارجی کوچک‌تر از حد متوسط است، اما در همه قسمتها ناهنجاری‌ هایی جزئی وجود دارد
• نوع ۲: گوش خارجی بسیار کوچک و غیرطبیعی است
• نوع ۳: برخی از ساختارهای گوش را دارا است، اما هیچ شباهتی به گوش ندارد
• نوع ۴: آنوتیا (گوش خارجی بطور کلی تشکلی نشده و وجود ندارد)

آیا هیچ راه درمانی برای این بدشکلی گوش وجود دارد؟

بطور معمول این عارضه نیازی به هیچ درمان خاصی ندارد. تنها زمانی بحث درمان به میان میاید که آسیب به شنوایی وارد شود. هر گونه افت شنوایی در کودکان مبتلا به این بدشکلی می‌تواند زنگ خطری برای والدین آن ها باشد.ارزیابی شنوایی منظم و به موقع چنین کودکانی از اهمیت ویژه ای برخوردار است چرا که از عوارض احتمالی آینده پیشگیری خواهد شد.

چنانچه خانواده کودک تصمیم به درمان میکروتیا بگیرند گزینه های متعددی پیش روی آن ها قرار خواهد گرفت. برای مثال یکی از را‌ه‌های درمان این بدشکلی گوش استفاده از پروتز است. پروتز‌هایی که ظاهر بسیار طبیعی و مناسبی دارند. و می‌توانند جایگزین مناسبی برای لاله گوشی که هرگز وجود نداشته باشند. استفاده از پروتز بهترین درمان برای سما زیادی از کودکان مبتلا است. لازم به ذکر است که نگهداری و مراقبت از این ایمپلنت های مصنوعی در کودک بای در دراز مدت توسط والدین انجام شود.

سایر گزینه‌های درمان شامل پروسیجرهای جراحی خواهد بود. کودکانی که به سن ۶ تا ۹ سالگی رسیده‌اند، برای چند نوبت تحت عمل جراحی ترمیم گوش قرار خواهند گرفت. جراح پلاستیک یا گوش و حلق و بینی طی دو تا ۴ مرحله اقدام به بازسازی لاله گوشت با کمک انباشت غضروف و یا سایر مواد انسانی می‌کنند تا یک حالت طبیعی برای گوش ساخته شود.

عوارض ناشی از میکروتیا چیست؟

افرادی که دارای این بد شکلی گوش هستند ممکن است ممکن است  دچار اختلالات شنوایی شوند. شایعترین عارضه همراه میکروتیا از دست دادن شنوایی است. گذشته از اختلالات شنوایی بسیاری از افراد مبتلا به این عارضه بخاطر ظاهر بد شکل و نامناسب گوش خود از حظور در اجتماع هراس دارند و اعتماد بنفس پایینی دارند.

آیا می‌توان از بد شکلی گوش جلوگیری کرد؟

زنان باردار باید بکوشند برای اینکه فرزند سالمی به دنیا بیاورند خصوصا برای پیشگیری از به دنیا آمدن فرزند دچار میکروتیا، اقدامات زیر را انجام دهند:

• اجتناب مصرف از داروهای خاص در دوران بارداری
• دریافت تغذیه مناسب و داشتن یک رژیم غذایی متناسب با شرایط عمومی بدن خود و جنینش

پیش آگهی (چشم انداز) برای افراد مبتلا به میکروتیا چیست؟

بسیاری از کودکان مبتلا به بدشکلی گوش خارجی میکروتیا معمولا مانند سایر کودکان رشد می‌کنند و زندگی سالمی دارد. به مرور زمان و با بهره گیری از ابزارها و روش‌های دیگر شنوایی این افراد بهتر می‌شود و تا حد زیادی بهبود پیدا می‌کند.

چه وقت باید با پزشک ملاقات کنید؟

همه زنانی که باردار هستند باید برای بررسی سلامت جنین خود و همه راه هایی که باعث می شود نوزاد سالم به دنیا بیاید صحبت کنند. زنانی که پیش از این دارای فرزند مبتلا مبتلا به میکروتیا بوده اند، امکان دارد در حاملگی های بعدی خود نیز کودک دچار میکروتیا به دنیا بیاورند.

چه سوالاتی باید از پزشک و متخصص خود بپرسید؟

چنانچه فرزند شما دچار این بدشکلی گوش است می توانید از پزشک معالج او سوالات زیر را بپرسید:

• بهترین درمان برای کودک من چیست؟
• چگونه متوجه شوم که شنوایی کودک من نرمال است یا پیشرفت کرده؟
• چه زمانی فرزند من می‌تواند به فعالیتهای طبیعی باز گردد؟

عمل جراحی ترمیم بدشکلی میکروتیا تنها زمانی توصیه می شود که:

• کودک برای ادامه زندگی دچار مشکلاتی باشد
• یا برای انجام کارهای معمولی خود محدودیت هایی داشته باشد
• و یا نتواند با بدشکلی گوش خود کنار بیاید.

ریکاوری و دوران بازیابی کودک بستگی به شیوه درمان این بدشکلی دارد، پزشک معمولا تا هنگامی که کودک به فعالیت های نرمال و روزمره خود بازگردد او را معاینه کرده و زیر نظر دارد.

منبع: my.clevelandclinic.org