ازوفاژیت یا التهاب مری چیست؟

Esophagitis یا ازوفاژیت یک اصطلاح پزشکی مربوط به مری است. این اصطلاح به معنی التهاب و تورم بافت مری است. مری لوله ای عضلانی است که از دهان تا معده، امتداد دارد و وظیفه اصلی آن انتقال مواد غذایی به دستگاه گوارش تحتانی است. التهاب مری باعث ایجاد مشکلاتی در ناحیه قفسه سینه و دستگاه گوارش می‌شود. از جمله مشکلاتی که در اثر التهاب این لوله گوارشی، ممکن است به وجود بیاید، مشکل در بلع، زخم مری و یا ایجاد زخم معده است.

چه عواملی باعث بروز التهاب مری می شوند؟

التهاب و تورم مری در اثر عوامل تحریک کننده به وجود می‌آید. بافت مری به گونه ای است که در شرایط مساعد و مخصوص به خود توانایی فعالیت و بقا دارد. اگر حالتی یا عاملی در محدوده مری ایجاد شود که بیش از ظرفیت این بافت باشد، به طبع مشکلاتی در آن به وجود خواهد آمد. ازوفاژیت می تواند بر اثر تحریک عوامل زیر به وجود بیاید:

برگشت محتویات معده به داخل مری (GERD). به طور معمول این محتویات، شامل اسید است؛ که برای سلول های مری خطرناک محسوب می‌شود. و حتی ممکن است باعث تغییر شکل سلول های سنگفرشی انتهای مری شود.
استفراغ بیش از حد
برخی از داروهای مصرف شده مانند آسپرین و داروهای ضد التهاب (anti-inflammatories)
ویروس ها، قارچ ها، باکتری ها یا بیماری هایی که سیستم ایمنی را تضعیف می کنند

ازوفاژیت یا التهاب مری چه علایمی دارد؟

علائم التهاب و تورم مری عبارتند از:

مشکل بلع (دیسفاژی)
درد هنگام بلع (اودینوفاژی)
گلو درد
خشونت صدا
سوزش سر دل (تقریبا در بیشتر بیماران مبتلا به تورم و التهاب مری این نشانه وجود دارد)
رفلکس اسید
درد قفسه سینه (با مصرف و بلع غذا بدتری هم می‌شود)
حالت تهوع
استفراغ
درد شکمی ناحیه اپی گاستریک
کاهش اشتها یا حتی بی اشتهایی
سرفه کردن

این مشکل ممکن است در کودکان نیز دیده شود. چنانچه علایمی در کودک شما در حوالی مری و قفسه سینه وجود داشت به پزشک مراجعه کنید. در کودکان معمولا علایم زیر بیشتر دیده می‌شود:

بروز تنگی نفس مخصوصا اگر کودک در حالتی غیر از صرف غذا است.
بروز سردرد، درد عضلانی، یا تب شدید
ادامه دار شدن علایم برای مدت طولانی

چه وقت به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر هر کدام از علائم ذکر شده در بالا را دارید، باید با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود تماس بگیرید.

اقدامات تشخیصی

با مراجعه به پزشک معمولا یک معاینه فیزیکی کامل و شرح حال از بیماران گرفته می شود. پزشک ممکن است برای بررسی های بیشتر درخواست چندین آزمایش و تست را بدهد. برخی از تست‌های تشخیصی عبارتند از:

آندوسکوپی: یک لوله با انعطاف پذیری بالا و حاوی نور سرد که و دوربین که وارد دان و مری شما می شود. آندوسکوپ ها به پزشک متخصص کمک می کند تا تصاویر را بصورت مستقیم برای تشخصی بهتر مشاهده کند.
بیوپسی: یک نمونه کوچک از بافت مری را برمی‌دارند و به آزمایشگاه فرستاده می‌شود تا تحت میکروسکوپ بررسی شود.
بلع باریم: پس از بلع ماده کنتراست باریوم، از مری به واسطه اشعه ایکس تصاویری گرفته می شود تا مشکلات احتمالی آن را شناسای کنند.

ازوفاژیت چگونه درمان می‌شود؟

البته درمان ازوفاژیت بستگی به علت بروز آن دارد. در بسیاری از مواقع برای جلوگیری از بازگشت اسید داروهای آنتی اسید برای بیمار تجویز می‌شود. برای کنترل عفونت احتمالی نیز داروهای ضد عفونت تجویز می‌شوند. بروز التهاب مری به خودی خود خطرناک نیست اما اگر پیشرفت کند و یا نشانه‌ای از بیماری خاصی باشد می‌تواند جدی در نظر گرفته شود.

ازوفاژیت یا التهاب مری چیست؟

برای کاهش علایم آزاردهنده این عارضه می‌توانید دستورالعمل های زیر را در پیش بگیرید:

اجتناب از خوردن غذاهای بسیار تند مانند فلفل، پودر چیلی، کاری و …
اجتناب از غذاهایی که باعث افزایش اسید معده می شوند. از مصرف میوه ها و مواد غذایی مانند گوجه فرنگی، پرتقال، گریپ فروت و آبمیوه ها خودداری کنید. در عوض، نکتارها و نوشیدنی‌های نوشیدنی با ویتامین C بالا را بنوشید.
غذاهای سفت و سخت نخورید. می توانید از غذاهای نرم مثل پوره سیب زمینی، غلات پخته شده و مواد دارای پروتئین بالا مصرف کنید.
مصرف میزان بسیار کمی آب هنگام صرف غذا
افزایش تعداد وعده های غذایی
اجتناب از مصرف الکل و تنباکو.

پیش آگهی (چشم انداز) ابتلا به ازوفاژیت چیست؟

روش های درمانی معمولا برای مقابله با التهاب مری پاسخگو هستند. اما گاهی اوقات لازم است برای درمان برخی علایم مانند ریفلاکس معدی-مری برای یک مدت طولانی تحت درمان قرار بگیرید.

منبع: