استاد محمدرضا شجریان ملقب به “خسرو آواز ایران” از معروفترین و نامدارترین موسیقیدانان، نوازندگان و خوشنویسان ایرانی است. استاد شجریان در اول پاییز سال ۱۳۱۹ در خراسان و شهر مشهد دیده به جهان گشودند. صدای ایشان برای بسیاری از دوستداران موسیقی ملی و سنتی ایرانی آشنا و آرامشبخش است. خصوصا در ماه رمضان و نزدیک افطار که “ربنا”ی گوشنواز ایشان در تمامی خانهها طنین انداز میشود. متاسفانه حال و روز این هنرمند محبوب کشورمان مدت مدیدی است که خوب نیست. ایشان بیش از ۱۵ سال است که به بیماری و کسالت دچار هستند. بیماری استاد شجریان سرطان کلیه است. برای آشنایی با آخرین وضعیت بیماری استاد شجریان و اطلاعاتی درباره این بیماری ادامه مقاله را مطالعه بفرمایید.
با وجود اینکه سالها پیش استاد شجریان مبتلا به بیماری شده، اما در سال ۱۳۹۵ زمانی که برای دوستداران شان به مناسبت آغاز سال نو، یک پیام ویدیویی منتشر کردند، خبر از مهمانی داد که قریب به ۱۵ سال بود در بدنش با او همراه است. قسمتی از متن کامل پیام ویدئویی اینگونه بود:
“خود من هم با یک میهمان ۱۵ سالهای سالهاست که آشنا هستم و دوست شدیم با همدیگر. و الآن هم، من به خاطر همان اینجا ایستادهام و طبق دستور ایشان موهای سرم را هم کوتاه کردم و بچهٔ حرف گوش کنی شدم و چند وقت دیگر هم در اینجا هستم، چون آرامش خوبی دارم و خیلی راحتم اینجا، برای اینکه با این میهمان بتوانیم به تفاهم برسیم انشاءالله. به تفاهم که رسیدیم، راه میافتم میآیم به سراغ شما هم میهنان عزیزم و کارهای هنریام را دنبال خواهم کرد”
هرچند که بطور واضح بیماری خود را به زبان نیاوردند اما بعدها مشخص شد که بیماری که او را برای ۱۵ سال همراهی میکند سرطان کلیه است.
خانم کتایون خوانساری، همسر استاد در مصاحبه با روزنامه شرق توضیحاتی از نحوه شروع و وضعیت بیماری ایشان دادند. خانم خوانساری میگوید که حدود ۱۵ سال پیش به صورت خیلی ناگهانی استاد دچار درد کلیه شدند. با ارزیابی پزشکان و مشاهده نتیجه آزمایشات مشخص شد، که در یکی از دو کلیه استاد تومور کلیوی وجود دارد و ایشان به سرطان کلیه مبتلا شدهاند. بعد از مدتی استاد شجریان زیر تیغ جراحی میروند تا با انجام عمل جراحی مانع از پیشرفت بیماری و متاستاز سرطان به سایر بخشهای بدن شوند.
استاد در سال ۸۶ برای مشکل ریوی خود تحت عمل جراحی قرار گرفت . پس از این عمل وضعیتش به حالت نرمال و مطلوب رسید. اما شهریور سال ۹۴ خبر ناراحت کننده و ناگهانی شنیده شد که ایشان در بیمارستان کسرا بستری شدهاند و احتمال این می رفت که دچار بیماری سرطان ریه شده باشند. مسئولین بیمارستان کسری اعلام کردند که شایعه سرطان ریه استاد درست نیست و هیچ نوع توده یا سرطانی متوجه ریه ایشان نیست.
سرطان کلیه شایع نیست و برعکس حتی نادر است. این بیماری معمولا افرادی که در سنین ۵۰ سالکی به بالا قرار دارند را درگیر میکند. روش جراحی و چند روش دیگر برای حذف تومور یا مدیریت وضعیت بیمار وجود دارد. روش های نوین نیز برای مبارزه با این سرطان استفاده میشود که موسوم به تارگتتراپی است. در این روش سلولهای سرطانی با کمک دارویی به اسم سوتنت مورد هجوم قرار می گیرند.
روش های نوین درمان سرطان کلیه در ایران نیز وجود دارند. اما برعکس عمل جراحی برای حذف قطعی توده، امکان از بین بردن سرطان کلیه به کمک تارگت تراپی وجود ندارد. این روشهای درمانی صرفا برای جلوگیری از پیشرفت بیماری است تا زندگی بیمار مدیریت شود تا وضعیت بیشتر از این وخیم تر نشود.
برعکس شیمی درمانی که یکی از علایم آن کوتاه شدن و افتادن مو است، شیوه های نوین این علایم را ندارد. احتمالا پزشکان برای کنترل و درمان بیماری استاد شجریان از شیوه هایی غیر از شیمی درمانی استفاده رده باشند.
استاد یک بار برای درمان عارضه مغزی در بیمارستان بستر شده است. با توجه به ماهیت کلیه و عملکرد این ارگان بدن، امکان متاستاز تومور و سرطان کلیه از طریق خون به مغز نیز وجود دارد. این سرطان می تواند از طریق خون به هر جایی از بدن منتقل شود.
ایشان هم در آمریکا و هم در ایران تحت مداوا و زیر نظر پزشکان و جراحان مجرب بوده اند. برای مدتی در آمریکا پروسه درمانی ادامه داشت تا اینکه به درخواست و توصیه آنها استاد به ایران منتقل شدند و تحت نظر پزشکان ایرانی قرار گرفتند. در حال حاظر هر دو تیم پزشکی آمریکایی و ایرانی با همکاری و هماهنگی هم برای درمان و مدیریت بیماری استاد شجریان تلاش می کنند.
مژگان دختر استاد شجریان پس از اینکه جایزه ویژه “خداوندگار موسیقی” را به نمایندگی از پدر، از بنیاد آقاخان دریافت کرد در مصاحبهای درباره وضعیت بیماری استاد شجریان گفت که “متاسفانه پدرم کماکان در بستر بیماری هستند و بهطور منظم زیر نظر پزشکان است. شرایط بیماری ایشان را بسیار آزرده و خسته کرده و امیدوارم حالشان کمی بهبود پیدا کند. “