ویتامین C از جمله مواد مغذی ضروری بدن است که برای پیشگیری از کمبود آن باید به طور مرتب مواد غذایی حاوی آن را مصرف کرد. کمبود ویتامین C در کشورهای توسعه یافته به دلیل دسترسی به محصولات تازه و اضافه کردن ویتامین C به برخی غذاها و مکملها نسبتا نادر است. این درحالی است که هنوز حدود ۷ درصد از بزرگسالان در ایالات متحده تحت تاثیر کمبود ویتامین سی هستند.
شایعترین عوامل خطر کمبود ویتامین C عبارتند از:
در حالی که علائم کمبود ویتامین سی حاد و شدید، میتواند چندین ماه طول بکشد، اما معمولا علایم خفیف هستند. در ادامه از نشانه های کمبود ویتامین C توضیح داده شده است.
ویتامین C نقش کلیدی در تولید کلاژن دارد. کلاژن پروتئینی است که در بافتهای پیوندی مانند پوست، مو، مفاصل، استخوانها و عروق خونی فراوان است. کمبود ویتامین C میتواند منجر به یک وضعیت پوستی به نام کراتوز پیلاریس (keratosis pilaris) شود.
کمبود ویتامین C همچنین میتواند به دلیل نقایصی که در ساختار پروتئین مو به وجود می آید سبب رشد مو در شکلهای خمیده و یا پیچ خورده شود. یکی از شاخصترین علایم کمبود ویتامین سی وجود همین موها در سطح پوست است. ناهنجاریهای مو در طی یک ماه به کمک مقدار مناسب و کافی از ویتامین سی بهبود پیدا میکند.
فولیکول های مو روی سطح پوست حاوی بسیاری از عروق خونی کوچک هستند که خون و مواد مغذی را به این منطقه عرضه میکنند. هنگامی که بدن کمبود ویتامین C دارد، این رگهای خونی کوچک، شکننده میشوند و به راحتی پاره میشوند. در نتیجه باعث ایجاد لکههای قرمز روشن در اطراف فولیکول های مو میشوند.
این حالت به عنوان خونریزی اطراف فیلکول یا (perifollicular )شناخته شده است و نشانه واضحی از کمبود ویتامین سی شدید است. مصرف مکملهای ویتامینC به طور معمول این علامت را در عرض دو هفته از بین میبرد.
ناخنهای قاشقی با شکل مقعر دیده میشوند. ناخن ها در این حالت اغلب نازک و شکننده هستند. شکل قاشقی ناخنها بیشتر با کم خونی ناشی از فقر آهن ارتباط دارند، اما همچنین با کمبود ویتامین C نیز ارتباط دارند. وجود لکه ها یا خطوط قرمز نشان دهنده پارگی عروق کوچک خونی در بستر ناخن هستند.
پوست سالم حاوی مقادیر زیادی ویتامین C، به خصوص در اپیدرم، و یا لایه بیرونی پوست است. ویتامین C پوست را در برابر آسیبهای اکسیداتیو ناشی از خورشید و قرار گرفتن در معرض آلودگیهایی مانند دود سیگار یا مشابه آن سالم نگه داشته و محافظت می کند.
خونریزی در زیر پوست ناشی از کمبود ویتامین C باعث جمع شدن خون و هماتوم در زیر پوست خواهد شد. کبودی ممکن است در نقاط مختلف بدن ایجاد شود.
از آنجا که کمبود ویتامین C موجب کاهش سرعت تشکیل کلاژن میشود، زخمها به آرامی بهبود مییابند. تحقیقات نشان داده است که افراد مبتلا به زخم پای مزمن که به کندی بهبود می آید، به احتمال زیاد به کمبود ویتامین C مبتلا هستند. در موارد شدید کمبود ویتامین سی، زخمهای قدیمی حتی ممکن است دوباره باز شوند، و خطر ابتلا به عفونت را افزایش می دهد. کاهش بهبودی زخم یکی از پیشرفتهترین علائم کمبود است. این حالت بعد از چند ماه کمبود رخ می دهد.
از آنجا که مفاصل حاوی مقدار زیادی بافت همبند غنی از کلاژن هستند، کمبود ویتامین C می تواند آنها را نیز درگیر کند. بسیاری از افراد که از درد و تورم مفاصل خود شکایت دارند به نوعی با کمبود این ویتامین مواجه هستند. خونریزی در داخل مفاصل نیز ممکن است در این افراد رخ دهد، که موجب تورم و درد اضافی میشود.
کمبود ویتامین سی همچنین میتواند سلامت استخوان را تحت تأثیر قرار دهد. در واقع، مصرف کم این ماده با افزایش خطر شکستگی و پوکی استخوان ارتباط دارد. تحقیقات نشان داده است که ویتامین C نقش مهمی در تشکیل استخوان دارد، بنابراین کمبود آن میتواند میزان آسیب به استخوان را افزایش دهد.
ترجمه از وبسایت: www.healthline.com