تورشن بیضه یا پیچ خوردگی بیضه چیست؟

پیچ خوردگی بیضه زمانی اتفاق می‌افتد که بیضه به دور طناب اسپرماتیک می‌چرخد و باعث پیچ خوردگی طناب اسپرماتیک می‌شود. طناب اسپرماتیک باعث ورود خون به کیسه بیضه می‌شود.  کاهش فشار خون ورودی به کیسه بیضه بر اثر پیچ‌خوردگی، باعث ایجاد درد ناگهانی و شدید می‌شود که بیمار را بشدت اذیت میکند. برای آشنایی بیشتر با این عارضه حتما این مقاله را تا پایان مطالعه بفرمایید.

پیچ خوردگی بیضه معمولا  در سنین ۱۲ تا ۱۸ سال در پسران اتفاق می‌افتد. هرچند ممکن است در هر سنی حتی قبل از تولد نیز اتفاق بیافتد. این عارضه بیضوی نیازمند عمل جراحی سریع و اورژانسی است.

اگر عمل جراحی صورت بگیرد، بیضه بدون آسیب به کار خود ادامه می‌دهد. و در نتیجه نجات پیدا می‌کند. اما زمانی که جریان خون کم کم کاهش پیدا کند و سرانجام جریان قطع شود، بیضه به شدت آسیب می‌بیند و باید با یک عمل جراحی برداشته شود. در این حالت شخص عقیم شده و توانایی باروری و بچه‌دار شدن را از دست خواهد داد.

علایم شایع در این عارضه

مانند هر بیماری و اختلال دیگری، پیچ خوردگی بیضه نیز علایم آشکار و مخصوص به خود را دارد. برخی از علایم این عارضه شامل موارد زیر می‌شود:

• درد ناگهانی و شدید کیسه اسکروتوم یا بیضه (اسکروتوم یا کیسه بیضه، بافتی است که در زیر آلت مردان قرار دارد و بیضه‌ها در آن قرار دارند.)
• تورم بیضه (بیضه ورم می‌کند)
• درد شکمی
• تهوع و استفراغ
• یکی از بیضه‌ها یا تغییر موقعیت داده و پایین‌تر می‌آید.
• بیمار دچار تکرر ادرار می‌شود.
• تب

کودکانی که عارضه پیچ خوردگی بیضه دارند، معمولا با درد شدید در آخر شب و اوایل صبح همراه هستند. بیشترین درد در اوایل صبح است که با درد بیدار می‌شوند.

چه زمانی باید نزد دکتر بروید؟

هرگاه به‌ صورت کاملا ناگهانی دچار درد شدیدی در کیسه بیضه شدید، بهتر است نزد پزشک معالج بروید. معاینه و تشخیص زودهنگام باعث می‌شود اقدامات درمانی سریعتر صورت بگیرد. با اقدام به موقع می‌تواند از نکروز شدن و از بین رفتن بیضه جلوگیری کنید. برای پیشگیری از این عارضه بیمار باید تحت عمل جراحی قرار بگیرد.

دلایل اصلی پیچ خوردگی بیضه ها

هنوز دلیل واقعی که باعث پیچ خوردگی بیضه‌ها می‌شود مشخص نیست. اما بیضه برخی از افراد بصورت ارثی در کیسه اسکروتوم آزادانه حرکت می‌کند. در نتیجه این حرکت آزادانه، احتمال پیچ خوردن بیضه دور طناب اسپرماتیک افزایش پیدا کرده و در نهایت منجر به کاهش خون‌رسانی به بیضه می‌شوند. این پیچ خوردگی معمولا چند ساعت پس از انجام فعالیت شدید، یا آسیب جزئی به بیضه و یا در طول خواب اتفاق می‌افتد. دمای پایین یا کتاهش دما در بیضه‌ها، و یا رشد سریع آن‌ها طی دوره بلوغ نیز می‌تواند باعث ایجاد این عارضه شود.

عوامل خطر و ریسک فاکتورهای مربوط به پیچش بیضه‌ها

سه عامل عمده خطر پیچش طناب اسپرماتیک را افزایش می‌دهد. این سه عامل عبارتند از:

1. سن: همانطور که پیشتر گفته شد، کودکان بین سن ۸ تا ۱۲ سالگی، بیشتر مستعد این عارضه هستند.
2. سابقه پیچ خوردگی قبلی بیضه: اگر بیمار سابقه درد مزمن بیضه داشته باشد، که هنوز درمان نشده باشد، به احتمال زیاد از این عارضه رنج می‌برد. تکرار درد و شدیدتر شدن آن بیشترین احتمال پیچ خوردگی را نشان می‌دهد.
3. سابقه خانوادگی: چنانچه در سابقه خانوادگی یا فامیلی شخص این عارضه مشاهده شده باشد.

عوارض و مشکلات پیچش بیضه دور طناب اسپرماتیک

این عارضه می‌تواند باعث:

• آسیب به هر دو بیضه یا نکروز بافت بیضه شود. وقتی این عارضه برای چند ساعت درمان نشود، جریان خون ورودی به کیسه بیضه قطع می‌شود. در نتیجه سلول‌های بافت بیضه می‌میرند. و بیضه دچار مرگ سلولی می‌شود که باید برداشته شود.
• از دست رفتن توانایی باروری و تولید مثل در مردان (عقیم شدن غیرقابل بازگشت). در برخی از موارد آسیب وارده به بیضه ممکن است باعث از بین رفتن باروری در مردان شود.

پیشگیری از پیچش بیضه

همانطور که در ابتدای مقاله ذکر شد، چرخش بیضه‌ها در برخی از مردان به‌ صورت ارثی وجود دارد. چون آزادانه در کیسه بیضه حرکت می‌کنند. داشتن این صفت ارثی در مردان، احتمال پیچ خوردگی بیضه‌ها را افزایش می‌دهد. تنها راه پیشگیری از این عارضه در چنین افرادی انجام عمل جراحی پیشگیرانه است. یعنی قبل از ابتلا به این عارضه اقدام به عمل جراحی کنند تا در آینده به آن مبتلا نشوند.