تمرین‌ بعد از جراحی پستان

جراحی سرطان پستان می‌تواند روی حرکات بازوی شما اثر بگذارد

تعداد زیادی از زنانی که به سرطان پستان مبتلا هستند، اعمال مختلف جراحی را انجام می‌دهند، حتی اگر درمان‌های دیگر هم بر روی آنها انجام شده باشد. شما ممکن است یکی از جراحی‌های زیر را تجربه کرده باشید:

• نمونه‌برداری از پستان
• تخلیه یا نمونه‌برداری از گره‌های لنفاوی
• جراحی حفظ کننده پستان (لامپکتومی)
• ماستکتومی (برداشت کامل پستان)
• بازسازی پستان

هرکدام از آنها می‌توانند بر نحوه حرکات بازوهای شما و شانه‌تان اثر بگذارند. بنابراین انجام فعالیت‌های روزانه مانند لباس پوشیدن، حمام کردن، شانه کردن موها و حتی کشیدن یک نفس عمیق ممکن است برایتان کمی مشکل شود، درد و سفتی منجر به ضعف و محدودیت حرکات بازو و شانه شما خواهد شد.

تمرین‌هایی که کمک می‌کنند حرکات شما به حالت عادی برگردد

مهم نیست چه جراحی انجام داده‌اید، شما باید تمریناتی انجام دهید تا حرکات شانه و بازویتان به حالت قبل برگردد. ورزش کردن کمک می کند تا عوارض جراحی کمتر شود و همچنین کمک می‌کند شما زودتر بتوانید به فعالیت‌های روزمره زندگی‌تان بازگردید.

اگر بعد از جراحی، پرتودرمانی انجام داده‌اید، اهمیت ورزش کردن برای برگرداندن انعطاف‌پذیری به شانه و بازویتان، بیشتر خواهد بود. پرتوتابی می‌تواند تا مدت‌های زیادی بعد از اتمام درمان به شانه و بازوی شما اثرات خود را بگذارد. به همین دلیل مهم است که شما بعد از انجام این درمان‌ها با رعایت عادات مناسب و ورزش‌های استاندارد، حرکات شانه و بازوی خود را حفظ کنید.

مهم است که قبل از شروع هرگونه ورزش با پزشک خود مشورت کنید تا بتوانید یک برنامه منظم و صحیح متناسب با وضعیتشان داشته باشید. پزشکتان ممکن است به شما توصیه کند به یک فیزیوتراپیست یا کار درمان مراجعه کنید. یک متخصص ورزش‌های سرطان که در دانشکده پزشکی ورزشی آمریکا آموزش دیده باشد هم می‌تواند کمک خوبی به شما بکند. این افراد در تنظیم یک برنامه استاندارد با توجه به شرایط شما تخصص دارند. اگر تا ۳، ۴ هفته بعد از انجام جراحی متوجه محدودیت حرکتی در بازو و شانه‌تان شده‌اید، بهتر است به یکی از این متخصصان مراجعه کنید.

بعضی از ورزش‌ها تا هنگامیکه وسیله تخلیه مایعات و بخیه‌ها برداشته نشده‌اند، نباید انجام شوند. در حالی که بعضی ورزش‌ها با فاصله کوتاهی بعد از جراحی قابلیت انجام دارند. ورزش‌هایی که حرکات شانه و بازوی شما را افزایش می‌دهند، معمولاً چند روز پس از جراحی می‌توانند شروع شوند. ورزش‌هایی که برای تقویت نیروی بازوی شما هستند می‌توانند بعداً اضافه شوند.

در اینجا برخی از رایج‌ترین تمرین‌هایی که زنان پس از انجام جراحی پستان از آنها بهره می‌گیرند را آورده‌ایم. درباره اینکه کدام یک از آنها برای شما مناسب است و ازچه زمانی می‌توانید آن را شروع کنید با پزشک یا درمانگرتان مشورت کنید. هیچکدام از این تمرینات را بدون مشورت با پزشک انجام ندهید.

هفته بعد از جراحی

نکات و تمریناتی که در پایین آورده شده برای روز ۳ تا ۷ بعد از جراحی است. قبل صحبت کردن با پزشکتان آنها را انجام ندهید.

• از بازوی سمت پستان جراحی شده‌تان در کارهایی مثل شانه کردن موها، حمام کردن، لباس پوشیدن و غذاخوردن استفاده کنید.
• دراز بکشید و بازوی سمت جراحی‌تان را برای ۴۵ دقیقه بالاتر از سطح قلبتان نگه دارید. این تمرین را ۲ تا ۳ بار در روز انجام دهید. بازویتان را بر روی چند بالش قرار دهید به گونه‌ای که دست‌تان بالاتر از مچ قرار گیرید و آرنج شما کمی بالاتر از شانه‌تان باشد. این کار کمک می‌کند تورم احتمالی بعد از جراحی کاهش پیدا کند.
• زمانی که بازویتان را بالاتر از سطح قلبتان نگه داشته‌اید، ۱۵ تا ۲۵ مرتبه دستتان را باز و بسته کنید، سپس آرنج خود را خم کنید تا کمی بازویتان کشیده شود. این تمرین را ۳ تا ۴ بار در روز انجام دهید. این تمرین با تقویت پمپاژ لنف از طریق عروق لنفاوی بازو، باعث کاهش تورم می‌شود.
• تنفس عمیق (با استفاده از عضله دیافراگم) را تمرین کنید و حداقل ۶ بار درروز این کار را انجام دهید. به پشت دراز بکشید و یک نفس عمیق و آرام بکشید. تا جایی که می‌توانید هوا وارد ریه‌هایتان بکنید و تا حد امکان قفسه سینه و شکمتان متسع شود (ناف آن را از ستون مهره‌هایتان دور کنید). بدنتان را شل کنید و آرام هوا را خارج کنید. این را ۴ تا ۵ بار تکرار کنید. این تمرین به شما کمک می‌کند تا حرکات طبیعی قفسه‌سینه‌تان را حفظ کنید و ریه‌های شما بهتر و آسانتر عمل کنند. تمرین تنفس عمیق را زیاد انجام دهید.
• روی بازویی که در آن سمت جراحی انجام شده است، دراز نکشید و یا تکیه ندهید.

کتاب‌های راهنمای عمومی

تمریناتی که در این قسمت آورده شده است. به محض تأیید پزشکتان قابل انجام هستند. آنها معمولاً یک هفته یا بیشتر، بعد از عمل جراحی انجام می‌شوند. حتماً قبل از اینکه هر کدام از آنها را انجام دهید با پزشکتان مشورت کنید. در اینجا نکاتی آورده شده که بعد از انجام جراحی پستان باید به خاطر داشته باشید:

• ممکن است بعد از جراحی در قفسه‌سینه و زیر بغل‌تان کمی احساس سفتی داشته باشید. این طبیعی است و سفتی با انجام تمرینات صحیح کاهش پیدا خواهد کرد.
• تعداد زیادی از زنان احساس سوزش، قلقلک، بی‌حسی، یا زخم‌شدگی در پشت بازو یا قفسه‌سینه‌شان دارند. دلیل آن این است که جراحی ممکن است یکسری از اعصاب شما را تحریک کند. این احساسات احتمال دارد تا چند هفته بعد از جراحی افزایش پیدا کنند. شما باید این تمرینات را انجام دهید مگر اینکه متوجه تورم یا درد غیرطبیعی بشوید. (در این صورت باید با پزشک خود صحبت کنید تا شما را راهنمایی کند.) گاهی اوقات مالش دادن محل مربوطه با دست یا قرار دادن یک پارچه نرم و گرم می‌توان احساسات ناخوشایند را کاهش دهد.
• می‌توانید تمرین‌ها را بعد از یک دوش آب گرم انجام دهید، هنگامیکه عضلات شما گرم و منعطف‌تر هستند.
• هنگام انجام ورزش‌ها سعی کنید لباس‌های گشاد، راحت و نرم بپوشید.
• در شروع ورزش، حرکات را به آرامی انجام دهید تا کمی عضلاتتان کش بیایند. در انتهای هر حرکت، در همان حالت بمانید و به آرامی تا پنج بشمارید. این کار برای آن خواهد بود که عضلات و پوست شما اگر در پی جراحی کمی کوتاه شده است، کش بیایند و حالت طبیعی به خود بگیرند. سعی کنید حرکات سریع یا پرش (پرش عضلات) در هنگام هیچ تمرینی انجام ندهید. شما نباید در طول انجام حرکات ورزش احساس درد داشته باشید، فقط کمی احساس کشش طبیعی است.
• هر تمرین را ۵ تا ۷ بار انجام دهید. سعی کنید هر تمرین را به نحو صحیح انجام دهید. اگر با هر کدام از حرکات مشکل دارید، با پزشکتان صحبت کنید ممکن است نیاز باشد به یک فیزیوتراپیست یا کار درمان مراجعه کنید.
• تمرینات را دو بار در روز انجام دهید تا زمانی که انعطاف بدن شما به حد طبیعی برسد.
• حتماً تنفس عمیق انجام دهید، داخل و خارج، در هنگام انجام هر تمرینی آن را انجام دهید.
• تمرینات طوری برنامه‌ریزی شده‌اند که شما ابتدا در حالت دراکش، سپس نشسته و در انتها ایستاده آنها را انجام می‌دهید.

تمرین‌هایی که در حالت درازکش انجام می‌دهید

این تمرینات را در حالی که روی زمین یا رختخواب دراز کشیده‌اید (به پشت) انجام دهید. مفاصل ران و زانوی خود را خم کنید (زانو به شکم می‌آید) و مچ پا صاف باشد.

تمرین Wand (دسته جارو یا عصا)

این تمرین حرکت رو به جلوی شانه‌ی شما را کمک خواهد کرد. در این حرکت شما به یک دسته جارو، عصا، یا هر چیزی شبیه آن نیاز دارید.

• دسته جارو را مقابل ناف خود با دو دست نگه دارید به طوری که کف دستانتان رو به بالا باشد.
• دسته جارو را تا جایی که می‌توانید بالا بیاورید (به سمت سرتان). تا زمانی که کمی احساس کشش روی بازوی طرف جراحی شده احساس گردید. از بازوی دیگرمان بیشتر کمک بگیرید.
• در بالاترین نقطه پنج ثانیه دستانتان را نگه دارید.
• دستانتان را پایین بیاورید و این کار را ۵ تا ۷ مرتبه تکرار کنید.

تکان دادن آرنج‌ها

• این حرکت برای تقویت حرکات جلوی سینه و شانه شما است. ممکن است نیاز به هفته‌ها ورزش منظم داشته باشید تا آرنج‌هایتان به زمین یا رختخوابتان برسد.
• انگشتان دو دستتان را در هم فرو ببرید و دو دست را پشت سرتان در حالت درازکش ببرید (زیر سرتان) به طوری که آرنج‌هایتان به سمت بالا باشند.
• آرنج‌هایتان را از هم دور کنید و به سمت زمین بکشید. (بدون باز شدن دستانتان از همدیگر).
• این کار را ۵ تا ۷ بار تکرار کنید.

تمرین‌هایی که باید در حالت نشسته انجام دهید.

کشش شانه

این باعث تقویت دامنه حرکات شانه شما می‌شود.

• روی یک صندلی که خیلی نزدیک به یک میز است بنشینید و طوری بنشینید که پشتتان کاملا به تکیه‌گاه صندلی بچسبد.
• بازوی طرف مقابل جراحی شده را روی میز قرار دهید و آرنجتان را خم کنید و کف دستتان روی میز باشد. این بازویتان را در طول تمرین تکان ندهید.
• بازوی طرف جراحی شده را روی میز بگذارید، کف دستتان روی میز باشد و آرنجتان صاف. بدون اینکه تنه‌تان را تکان دهید، سعی کنید کف این دستتان را روی میز به طرف جلو بکشید (طرف مقابل میز) شما باید احساس کنید عضلات شانه‌تان در حد امکان کشیده شده‌اند.

فشار بر روی شانه

این تمرین هم به تقویت حرکات شانه شما کمک می‌کند.

• بر روی یک صندلی روبروی آینه بنشینید و به تکیه‌گاه صندلی تکیه ندهید.
• بازویتان باید در دو طرف بدنتان باشند و آرنج‌هایتان خم شده باشد.
• سعی کنید شانه‌هایتان را به هم فشار دهید و آرنج‌هایتان را از پشت بدنتان به همدیگر نزدیک کنید. شانه‌هایتان را در همان سطح نگه دارید، نگذارید شانه‌هایتان به بالا با پایین بروند. شانه‌هایتان را بالا، به سمت گوش‌هایتان نبرید.
• به حالت ابتدای تمرین برگردید و این حرکت را ۵ تا ۷ بار تکرار کنید.

خم شدن به طرفین

این تمرین به حرکات تند و بدن شما کمک خواهد کرد.

• روی یک صندلی بنشینید و انگشتان دستهایتان را در هم فرو ببرید و در مقابل خود نگه دارید. بازوهایتان را به آرامی به سمت بالای سرتان ببرید. بازوهایتان را بکشید.
• زمانی که بازوهایتان بالای سرتان هستند، تنه‌تان را به سمت راست خم کنید. از کمر خم شوید و دستهایتان همچنان بالای سرتان باشد.
• به حالت ابتدای حرکت برگردید و این بار به طرف چپ خم شوید.
• ۵ تا ۷ بار این تمرین را انجام دهید.

تمرین‌هایی که در حالت ایستاده انجام می‌شوند.

کشش دیواره قفسه سینه

این تمرین به کشش قفسه سینه شما کمک خواهد کرد.

• در یک گوشه اتاق به سمت رأس زاویه دیوارها به طوری که انگشتان پایتان ۲۰ تا ۲۵ سانتی‌متر از دیوار فاصله داشته باشد بایستید.
• آرنج‌هایتان را خم کنید و ساعدهایتان را بر روی دیوار قرار دهید. هر کدام بر روی یک طرف زاویه (یک دیوار). آرنج‌‌هایتان باید تا حد امکان در سطح شانه‌هایتان باشند.
• بازوهایتان را ثابت نگه دارید و سعی کنید قفسه سینه‌تان را رو به جلو فشار دهید. شما یک احساس کشش در قفسه سینه و شانه‌هایتان احساس خواهید کرد.
• به حالت ابتدای حرکت برگردید و ۵ تا ۷ بار این کار تکرار کنید.
• در حالت عادی کشش در هر طرف برابر خواهد بود اما اگر برایتان مشکل است می‌توانید فشار بیشتر را بر روی شانه سمت مقابل جراحی شده اعمال کنید.
• حواستان باشد تا حدا امکان شانه‌تان را از گوش همان سمت دور نگه دارید (شانه‌تان را بالا نبرید)

کشش شانه‌ها

این حرکت به افزایش دامنه حرکات شانه‌یتان کمک می‌کند.

• روبروی دیوار بایستید به گونه‌ای که انگشتان پایتان ۲۰ تا ۲۵ سانتی‌متر با دیوار فاصله داشته باشد.
• دستانتان را روی دیوار بگذارید و برای بالا بردن دستهایتان بر سطح دیوار از انگشتان دستتان استفاده کنید. تا حدی که احساس کشش داشته باشید دستانتان را بالا ببرید.
• به حالت ابتدای تمرین برگردید و این کار را ۵ تا ۷ مرتبه انجام دهید.
• تمرین استاندارد اینطور است که هر دو بازو با هم بالا بیایند. اما شما می‌توانید در صورتی که درد احساس کردید، فشار بیشتر را روی یک بازو تحمیل کنید.
• حواستان باشد زمانیکه بازوهایتان را بالا می‌برید، شانه‌هایتان به گوش‌ها نزدیک نشوند (شانه را بالا نیاورید)

نکاتی که باید به یاد داشته باشید

ورزش کردن را به آرامی شروع کنید و تا حدی که برایتان مقدور است شدت آن را افزایش دهید (ورزش شدید انجام ندهید). اگر هر کدام از مسائل زیر برایتان پیش آمد، ورزش کردن را متوقف کنید و با پزشکتان صحبت کنید.

• ضعیف‌تر شدید یا حفظ تعادل و ایستادن برایتان دشوار شد.
• دردی داشتید که بیشتر می‌شود.
• احساس‌های جدید سنگینی، درد، سفتی، یا دیگر احساسات غیرطبیعی در بازوی خود داشتید.
• تورم غیرطبیعی یا بدتر شدن تورم دارید.
• سردرد، سرگیجه، تاری دید، بی‌حسی جدید، یا حس قلقلک در بازویتان دارید.

این اهمیت دارد که ورزش کنید و قدرت عضلاتتان را تا حد امکان بدست بیاورید، اما حفظ سلامتی و ایمنی هم بسیار مهم است. با پزشک خود درباره اینکه چه ورزش‌هایی برای شما مناسب هستند و چه حدی از ورزش برای بازیابی توانایی‌های لازم برایتان نیاز است مشورت کنید.

انواع دیگر ورزش ها

در زنانی که سرطان پستان داشته‌اند، انجام ورزش‌هایی که ظرفیت قلبی – ریوی آنها (هوازی) را تقویت کند، اهمیت زیادی دارد. شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهند کاهش وزن و ورزش کردن حتی می‌تواند خطر عود برخی از انواع سرطان پستان را بعد از درمان کاهش دهد. با پزشکتان در مورد چنین ورزش‌های بعد از درمان سرطان پستان صحبت کنید.

سایر ورزش‌ها برای کاهش التهاب یا تورم بازو در سمتی که جراحی انجام شده است طراحی شده‌اند. تمریناتی که در این مقاله آورده شده است به طور کلی برای بازیابی محدوده حرکتی (انعطاف‌پذیری) بازو و شانه است. با پزشکتان درباره‌ی خطر لنف ادم در شما و انواع تمرینات مناسب برای کاهش خطر آن صحبت کنید. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه می‌توانید به سایت www.cancer.org مراجعه کنید.

ورزش‌های قدرتی در حال حاضر برای ارتقا‌ء سلامتی به طور منظم توصیه می‌شوند. این ورزش‌ها نباید قبل از اینکه ۴ تا ۶ هفته از جراحی گذشته باشد انجام شوند و باید بر اساس سلامت عمومی، وضعیت پزشکی و درمان، و بدن شما برنامه‌ریزی و طراحی شوند. ورزش‌های قدرتی ابتدا با دمبل‌های سبک شروع می‌شوند و در طول زمان سنگین‌تر خواهند شد. دوباره تاکید می‌کنیم که بهترین کار مشورت با پزشک یا فیزیوتراپیست است. احتمالاً بهترین برنامه برای شروع ورزش‌های قدرتی آن باشد که شما تحت‌نظر یک متخصص پزشکی سرطان یا فیزیوتراپیست انجام دهید تا مطمئن باشید که تمرینات را به طور صحیح انجام دهید.

این اطلاعات با کمک بخش سرطان شناسی مؤسسه فیزیوتراپی آمریکا گردآوری شده است.

ترجمه شده از: webmd.com