بیداری نسبی یا پاراسومینا یک اختلال درهم گسیختگی خواب است که می تواند به صورت برانگیختگی در طول خواب REM یا برانگیختگی های نسبی در خواب غیر REM اتفاق بیفتد.
پاراسومینا شامل کابوس های شبانه، وحشت های شبانه، برانگیختگی هایی به صورت گیجی و تعداد دیگری از مشکلات خواب می شود.
کابوس های شبانه وقایع واضح درطول خواب هستندکه می توانند احساس ترس را در فرد ایجاد کنند، همچنین باعث وحشت ، اضطراب و استرس می شوند، معمولاً فردی که کابوس دیده است به طور ناگهانی از خواب می پرد و قادر است خوابش را با جزئیات کامل تعریف کند. خوابیدن مجدد پس از آن دشوار خواهد بود. علت کابوس های شبانه عوامل مختلفی از جمله بیماری، اضطراب ، از دست دادن یکی از عزیزان و یا اثرات جانبی مضر برخی از داروها می تواند باشد. اگر بیش از یک بار در هفته کابوس می بینید و یا کابوس های شبانه شما مانع خوب خوابیدنتان می شود، با پزشکتان صحبت کنید.
فردی که دچار وحشت شبانه شده است ، به طور ناگهانی از خواب بیدار می شود ولی گیج است و قادر به برقراری ارتباط نیست. آن ها به صداها پاسخ نمی دهند و به سختی کاملاً بیدار می شوند . وحشت های شبانه حدود ۱۵ دقیقه طول می کشند و بعد از آن فرد دوباره به خواب می رود.
افرادی که وحشت های شبانه را تجربه می کنندمعمولاً صبح روز بعد آن را به یاد نمی آورند. وحشت های شبانه مشابه کابوس شبانه هستند اما در خواب عمیق اتفاق می افتند.
افرادی که دچار وحشت شبانه می شوند به دلیل حرکات دست و پایشان ممکن است به خود یا هم اتاقی شان آسیب برسانند. این اختلالات در کودکان مخصوصاً سنین ۳ تا ۸ سال خیلی شایع است . این کودکان ممکن است در خواب صحبت کنند یا راه بروند. این اختلال خواب که ممکن است در خانواده ها وجود داشته باشد ، می تواند بزرگسالان را هم درگیر کند. مصرف زیاد الکل و یا احساسات هیجانی شدید می تواند باعث افزایش وقوع وحشت های شبانه در بزرگسالان شود.
راه رفتن در خواب زمانی اتفاق می افتد که فرد به نظر بیدار است و در حال راه رفتن است ولی در واقع خواب است. او از این وضعیت هیچ چیز به یاد نمی آورد. راه رفتن در خواب معمولاً در طول مراحل خواب عمیق غیر REM (مراحل ۳ و۴) در اوایل شب یا در طول خواب REM در حوالی صبح اتفاق می افتد. این اختلال بیشتر در کودکان بین ۵ تا ۱۲ سال دیده می شود، اما راه رفتن در خواب در هر سنی ممکن است دیده شود.
به نظر می رسد در بعضی خانواده ها، احتمال راه رفتن در خواب بیشتر وجود دارد. برخلاف آنچه که عموم مردم تصور می کنند، بیدار کردن فرد در این حالت خطرناک نیست. بعد از بیدار کردن او، کمی گیج و سرگردان خواهد بود ولی کمی بعد به حال خودش برمی گردد. اگرچه بیدار کردن افراد در حال راه رفتن در خواب خطرناک نیست، اما راه رفتن در خواب، خودش می تواند خطرناک باشد چون فرد از محیط اطرافش آگاهی ندارد و ممکن است به خودش آسیب برساند یا از ارتفاع پرت شود. در اکثر کودکان ،این اختلال با رسیدن به سنین نوجوانی از بین می رود.
برانگیختگی به صورت گیجی معمولاً زمانی اتفاق می افتدکه فرد در اوایل شب ، از خواب عمیق بیدار می شود. این اختلال که به آن سکون بیش از حد در خواب یا مستی خواب هم گفته می شود، باعث آهسته شدن فرد در زمان بیداری می شود.این افراد بعد از بیدار شدن با تأخیر به دستورات عمل می کنند و گاهی متوجه سوالاتی که از آن پرسیده می شود ، نخواهد شد.علاوه بر این مبتلایان به این اختلال ، حافظه کوتاه ضعیفی دارند و هیچ چیز در رابطه با بیدارشدنشان را در روز بعد به یاد نمی آورند.
اختلال حرکت ریتمیک در خواب معمولاً در اطفال زیر ۱ سال دیده می شود. کودک ممکن است در حالت طاق باز (به پشت) خوابیده باشد و به طور متوالی سرو گردنش را بالا بیاورد و به بالش بکوبد. اختلال حرکات ریتمیک در خواب که به آن سر زدن هم می گویند گاهی ممکن است به شکل حرکات دست ها یا زانوها باشد. این اختلال معمولاً بلافاصله بعد از به خواب رفتن فرد ایجاد می شود.
صحبت کردن در خواب یک اختلال گذرای خواب و بیداری است. اگرچه در اغلب موارد یک اختلال بی خطر است ، اما می تواند باعث مختل کردن خواب اعضای خانواده و یا هم اتاقی فرد شود.سخنان بیان شده در این اختلال می تواند کوتاه باشد و شامل صداهای ساده باشد، همچنین ممکن است یک گفت و گوی طولانی باشد که توسط فردی که در خواب است ادامه پیدا می کند. کسی که در خواب حرف می زند معمولاً بعد از بیداری آن را به یاد نمی آورد. صحبت کردن در خواب می تواند به دلیل عوامل مختلفی مانند تب، استرس های هیجانی و یا دیگر اختلالات خواب بیشتر بروز کند.
گرفتگی شبانه پا انقباض های ناگهان و غیرعادی عضلات مخصوصاً عضلات ساق پا است که در طول خواب یا استراحت اتفاق می افتد. احساس گرفتگی ممکن است از چند ثانیه تا ۱۰دقیقه طول بکشد اما درد ناشی از گرفتگی عضلات برای مدت طولانی تری وجود خواهد داشت. گرفتگی شبانه پا با سندروم پای بی قرار متفاوت است ، چون سندروم پای بی قرار سبب درد و گرفتگی عضله نمی شود. علت گرفتگی شبانه پا هنوز مشخص نشده است. در بعضی موارد این اختلال بدون حضور یک عامل تحریک کننده بوجود می آید، در حالی که در موارد دیگر عواملی مانند نشستن طولانی مدت ، کم نوشیدن آب ، کار کشیدن بیش از حد از عضلات و یا اختلالات ساختاری ( مثل کف پای صاف) ، باعث بروز این اختلال می شود. کشش عضلات، ورزش کردن و نوشیدن مقدار کافی آب می تواند از گرفتگی شبانه عضلات پا جلوگیری کند.
افرادی که دچار فلج خواب می شوند نه در حالت خواب و نه در زمان بیدار شدن نمی توانند بدن و اندامشان را حرکت دهند. درجات مختصری از فلج عضلات اسکلتی به صورت نسبی یا کامل می تواند درطول فلج خواب اتفاق بیافتد. فلج خواب می تواند ارثی و خانوادگی باشد اما علت این اختلال ناشناخته است. این اختلال آسیبی به فرد نمی رساند ولی افرادی که فلج خواب را تجربه می کنند اغلب دچار ترس زیاد می شوند چون نمی دانند چه اتفاقی افتاده است. گاهی اوقات فلج خواب با صدا زدن یا لمس کردن پایان می یابد. بعد از چند دقیقه فرد قادر به حرکت کردن خواهد بود. این اختلال ممکن است یک بار در طول زندگی تان رخ دهد و یا می تواند یک پدیده تکرارشونده باشد.
این اختلال در مردانی وجود دارد که نمی توانند نعوظ آلت خود را حفظ کنند و هنگام خواب آلت مردانه آن ها به قدری نعوظ ندارد که درزمان رابطه جنسی دارد. در حالت عادی مردان در طول خواب REM باید نعوظ آلت داشته باشند که عدم وجود آن حاکی از نقص نعوظ مرتبط با خواب است.
نعوظ یک بخش نرمال خواب RME است. در موارد نادری، این نعوظ دردناک است و باعث بیدار شدن فرد می شود. درمان این اختلال می تواند داروهای سرکوب کننده خواب REM مثل بعضی از ضد افسردگی ها باشد.
منظم نبودن ریتم ضربان قلبی (آریتمی قلبی)، یک تغییر در ضربان یا انقباضات طبیعی قلب است. کسانی که بیماری های عروق کرونر قلب دارند یا سطح اکسیژن خون آن ها به دلیل اختلالات خواب پایین می آید در خطرآریتمی قلبی قرار دارند که بیش تر در طول خواب REM اتفاق می افتد. درمان با فشار مثبت دائمی راه های هوایی(CPAP) می تواند در این موارد کمک کننده باشد.
افرادی که اختلال رفتاری خواب با حرکات سریع چشمی(REM) دارند، رویاهای غمناک و یا خشونت باری در خواب REM تجربه می کنند. خواب REM معمولاً باعث یک درجه از فلج (آتونی) می شود. اما افرادی که دچار RBD هستند در طول رویا دیدن دست و پایشان را حرکت می دهند. معمولاًRBD درمردان ۵۰ ساله و بالاتر رخ می دهد اما ممکن است در زنان و افراد جوان تر هم ایجاد شود.این اختلال با راه رفتن در خواب و وحشت های شبانه فرق می کند، در RBD فرد را به سادگی می توان بیدار کرد. در حالی که تمام جزئیات خوابش را به یاد می آورد. تشخیص و درمان RBD به طور معمول بر اساس رد کردن سایر اختلالات جدی عصبی(نورولوژیک) است. تست خواب (PolySomnography) و دارو درمانی هم همچنین می تواند در تشخیص و درمان اختلال رفتاری خواب REM کمک کننده باشد.
دندان قرچه در خواب یا فشردن دندان ها روی هم عبارت است ازبه هم فشردن غیر ارادی، غیر آگاهانه و شدید دندان ها بر روی همدیگر در خواب ، این می تواند همراه با دیگر اختلالات خواب اتفاق بیافتد. دندان قرچه در خواب می تواند منجربه مشکلاتی از قبیل کج شدن دندان ها وبد شکل شدن عضلات فک شود. شدت دندان قرچه از ملایم تا شدید طبقه بندی می شود که برای آسیب به دندان ها کافی است. در بعضی از موارد می توان با استفاداه از محافظ های دهانی از دندان قرچه جلوگیری کرد. یک محافظ دندان که توسط دندان پزشک جاگذاری می شود می تواند روی دندان ها را بپوشاند و از فشرده شدن شان روی همدیگر پیشگیری کند.
در این اختلال فرد مبتلا قادر به کنترل کردن و حفظ ادرارش نخواهد بود. دو نوع شب ادراری (اولیه و ثانویه) وجود دارد. در نوع اولیه فرد کنترل ادرار در خواب را از بچگی نداشته است. شب ادراری اولیه به صورت ارثی است. کودکانی که پدرو مادرشان یا خواهر برادر آن ها چنین مشکلی داشته اند به احتمال بیشتری به آن دچار خواهند شد. در نوع ثانویه در ابتدا فرد قادر به کنترل ادرار خویش بوده ولی در حال حاضراین قدرت را ندارد. شب ادراری ثانویه ممکن است توسط عوامل پزشکی (برای مثال دیابت، عفونت مجاری ادراری وآپنه در خواب ) و یا به دلیل اختلالات روانی بروز کند. بعضی از درمان ها برای شب ادراری شامل رفتار درمانی، دستگاه های هشداردهنده و داروها می شوند.
این اختلال گاهی شبیه به درجاتی ازحرکات تشنجی در طول خواب غیر REM دیده می شود. در بیشتر شواهد تأیید شده که NPD نوعی صرع است.NPD معمولاً چندین بار در طول یک شب اتفاق می افتد.
ترجمه شده از وبسایت: www.webmd.com