بادکش درمانی

کلیـّات آموزش بادکش درمانی – ‍Cupping Dry

محقق ونویسنده : اسماعیل زرگرزاده

دارای مدرک کاپنیگ تراپی از انجمن طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی تهران

عضوانجمن تحقیقات طب سنتی ایران

هرگونه تکثیر و انتشار این مجموعه منوط به کسب اجازه از نویسنده می باشد

امروزه علی رغم پیشرفت روز افزون علم وساخت داروهای شمیایی باز هم شاهد بروز بیماری های جدید ولاعلاج می باشیم که این امر خود بیانگر ناکار آمد بودن یا ناکافی بودن طب جدید به تنهائی است وبه همین دلیل بشر امروز لاجرم باید بپذیرد که طب سنتی که نتیجه هزاران سال تحقیق وتجربه علما و دانشمندان در طول تاریخ بشر بوده است میتواند هنوز هم به عنوان عامل مؤثر در پیشگیری ودرمان انسان باشد .

حجامت اصطالحاً به روش ایجاد حجم باوسیله (لیوان و…)اطلاق میشود که جهت درمان بعضی بیماریها بکار می رود و دارای سابقه تاریخی ۷ هزار ساله و مورد تأکید اسلام میباشد .

یکی از مهمترین روایاتی که در زمینه حجامت(بادکش درمانی )در منابع معتبر روایتی ذکر شده در ذیل آیه سوره مبارکه  « اسری »در تفسیر المیزان وبرخی تفاسیر دیگر آمده است حدیث ذیل میباشد .

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم ) میفرماید : در شب معراج وقتی که به آسمان هفتم صعود کردم برهیچ ملکی از ملائک گذر نکردم مگر اینکه گفتند یا محمد حجامت کن وامتت رابه حجامت کردن امر بفرما.

از جمله خواص درمانی اثبات شده وتجربه شده حجامت وبادکش درمانی :

• برطرف کردن انسداد عروق وپیشگیری از سکته قلبی ورفع غلظت خون – تنظیم ترکیبات خونی – کاهش چربی وکلسترول خون
• درمان سردرد های شدید مانند میگرن – سینوزیت – آرامش اعصاب – افزایش هوش وحافظه
• درمان ناراحتی های پوستی,  اسپالم عضلانی بهبود بیماریهای زنان
• درمان آسم – تنگی نفس – رماتسم- کمر درد – پادرد وزانو درد
• درمان سرماخورگی وسرمازدگی  – بهبود در اندام های بدن – رفع قلنج – بی حالی – سنگینی بدن

توجـه 

متأسفانه در ماه های اخیر باتبلیغات شبکه های غیر مجاز وکیوم بادکش روبرو هستیم که از ناکافی بودن اطلاعات مردم استفاده کرده ومحصولات خود را به اسم درمانگرسردرد ,کمر درد و… بفروش می رسانند و مردم نیز خودسرانه بدون داشتن علم و دانش کافی محصول را خریده واستفاده می نمایند که می تواند صدمات جبران ناپذیری را روی بیمار بگذارد .

در این مقاله سعی شده هر چه بیشتر مردم را با بادکش درمانی آشنا نماییم و متذکر می شوم بادکش درمانی یک شیوه تخصصی است و به هیچ وجه به صورت خودسرانه این عمل راانجام ندهید و حتی از گیاهان دارویی بدون دستور پزشک استفاده ننماید وحتماً این اعمال را زیر نظر کاپینگ تراپ یا پژشک متخصص انجام دهید .

رسول اکرم : شفای امت من در سه چیز است آیه ای از قرآن – جرعه ای از شربت عسل – حجامت (بحارالانوار-ج ۶۲ –ص ۱۷۶)

بادکش درمانی در طب سنتی واسلامی دارای ارزشهای فراوانی است و در درمان ورفع بسیاری از بیماریها میتواند کمک بسزایی داشته باشد در زمانهای قدیم این روش جزو طب های یداوی بوده ودر حال حاضر بسیاری از مردم کشور عزیزمان ایران در مناطق مختلف برای رفع سرماخوردگی , استخوان درد , گرفتگی عظلات و … از این روش استفاده می کنند.

الحمدلله دوباره این روش در حال احیاست وامیدواریم تا چند سال آینده این روش با آموزش صحیح مردم وارد زندگی ورفع برخی مشکلات گردید.

امام صادق (ع) می فرماید: آیهالکرسی بخوان وهر روز که خواستی حجامت کن ( منظور بادکش درمانی ) وصدقه بده (بحار الانوار – ج ۶۲ ص ۱۱۷ )

متأسفانه در دهه های اخیر علم حجامت (بادکش درمانی ) ازبین رفته ومردم با لوازم متفاوت به شیوه سنتی وغیر علمی دست به چنین کاری می زنند که باعث بسیاری از اختلالات در بدن وبیماریهای ثانوی وغیره می شود که در بسیاری مواقع جبران ناپذیر میباشد .

پیامبر اکرم در روایتی در نهج الفصاحه آمده پنج چیز را از سنتهای پیامبران الهی معرفی کرده اند که عبارتند از:

حیا –حلم – حجامت – مسواک –عطر زدن (کافی – جلد ۶ ص ۴۸۴ )

این امر نشان دهنده اهمیت حجامت (بادکش درمانی )در گذشته های دور و در میان فرستادگان خداوند حق تعالی می باشد .

مقـدمه

آموزه های طب سنتی ایران به گفته دانشمندان ایرانی وخارجی یکی از قدیمی ترین وکامل ترین مکاتب پزشکی دنیامی باشد .

طب سنتی در ایران ( ایران پس از اسلام ) وخدمات طب سنتی واسلامی تنها توسط حکیم های باتجربه همانند جناب رازانی – بوعلی سینا – جناب جرجانی و جناب عقیلی خراسانی رحمه الله علیهم اجمعین ارائه می شد – در اوایل قرن گذشته هنگامی که تمدن غرب پس از رنسانس علمی اروپا مواجه گشت با احساس حقارت در برابر تکنولوژی آنها توسط خود فروختگان یکباره از گذشته درخشان علمی خود به خصوص در رشته طب سنتی واسلامی بریدیم وباتوسعه طب الوپاتیک وبی مهری نسبت به حکیم ها وروشهای درمانی طب سنتی به تدریج تعداد آنها روبه کاهش نهاد و کتب علمی شان در کتابخانه ها مهجور ماند یا به وسیله عمال غرب به تاراج رفت ؛ ماهم برای اینکه متهم به واپسگرائی نشویم آنچه از پدران خود به ارث برده بودیم بیرون ریختیم ودر حالی که غربیها با تظاهر به نابود کردن کتب علمی ما در گذشته ،باشیوه های مختلف ، گنجینه های ارزشمند طب سنتی اسلامی را ربوده وبااستخدام مترجمین عرب اقدام به ترجمه متون وتحقیق وتفحص در مفاهیم علمی آن نموده اند وحال در کشورهای غربی وحتی آمریکا علوم طب سنتی ایران اسلامی مورد استفاده می دهند وحتی بادکش درمانی رابه نام کاپینگ ترابی به یکی از رشته های درمانی خود معرفی کرده اند.

نام برخی علوم طب سنتی اسلامی در کشورهای غربی :

• گیاه درمانی = فیتوتراپی / ماساژ درمانی= آروماتراپی باز تاب درمانی = شیاتسو / فصد = کاپنیک(رگ زنی)
• بادکش درمانی (حجامت ) = کاپینگ تراپی / زانو درمانی = لیچ تراپی/ آبدرمانی باآبزیان =هیدروتراپی

طب سنتی اسلامی از اجزای مختلفی مانند علوم پایه (شناخت بدن )علت شناسی – بیماری شناسی – اصول تشخیص – شیوه های حفظ سلامتی – روشهای درمانی – داروشناسی واعمال دست یا یداوی می باشد. حجامت یکی از اعمال یداوی طب سنتی اسلامی است و در لغت به معنای ایجاد وحجم در عمل به معنای بادکش گذاری به طریق مختلف انجام می شود بعبارت دیگر حجامت (بادکش درمانی ) یکی از بهترین روشهای پیشگیری در درمان بیماری در تمام کشورهای آسیای شرقی اروپایی وآمریکا محسوب می شود ونتایج خیلی مفیدی به همراه داشته است .

پیامبر اکرم : اگر در مداومت بر چیزی خیری باشد آن مداومت در حجامت است (سند احمد بن حنبل ج۲ -.ص۳۴۲ )

حجامت از دو باب قرآن وسنت اهل بیت که به مدرک بسیار از طرف علمای شیعه و عامه حجت محسوب می شود روشی محرز است ودر اصل آن شکی نیست و یکی از بهترین روشهای پیشگیری ودرمان است.

بدیهی است بادکش درمانی نیز مانند علوم دیگر نیازمند علمِِ و تخصص ، آموزش وآشنایی می باشد که عدم آشنایی با آن وانجام بادکش درمانی به صورت خودسرانه می تواند باعث اختلالات کبدی – لخته شدن خون در عروق – صدمه به ستون فقرات وحتی سکته قلبی ویامغزی گردد. پس به هیچ عنوان به صورت خود سرانه اقدام به چنین عملی ننمایید .

آشنایی با طب سنتی اسلامی

طب سنتی یک علم است که دارای علوم پایه – علوم بالینی شامل: تشخیص – پیشگیری و درمان داروشناسی ،اخلاق طبابت و… است که برای ورود به هر بخش لازم است آشنایی مختصری در این رابطه میان دانش پذیران باشد .

1. بخش نظری : بحث های تئوری و نظری علم طب سنتی اسلامی که شامل : امور طبیعیه – اسباب – علل – دلیلها وعلائم است
2. بخش علمی :روش هایی برای حفظ سلامتی – باز گرداندن سلامتی است

رکنها

تشکیل دهنده عالم هستی هستند: آتش – هوا – آب – خاک

دراین مقاله فقط به امر بیان بحث های بادکش می پردازیم که مهمترین عوامل آن طبیعیه شامل ارکان و مزاجها است .

امزاج

اطباء انسانها راطبق کیفیت های چهارگانه در نه گروه تقسیم می کنند که در ذیل به آنها اشاره می نماییم.

امزاج مفرد:

1. گرم : کسانی که در تری وخشکی متعادل هستند وبدنشان گرم است
2. سرد: کسانی که در تری وخشکی متعادل هستند وبدنشان سرد است
3. تر : کسانی که در گرمی وسردی متعادل هستند وبدنشان تر است
4. خشک : کسانی هستند که در گرمی وسردی متعادل هستند وبدنشان خشک است

امزاج مرکب:

1. گرم خشک
2. گرم تر
3. سرد خشک
4. سرد تر

متعادل : که در گرمی وسردی وتری وخشکی متعادل هستند

اخلاط

1. صفرا (آتش ) گرم وخشک است ومکان آن در بدن کیسه صفراء است .
2. خون (هوا) گرم تر است جایگاه آن در کل بدن است (در کبد وقلب بیشتر است )
3. بلغم (آب ) سردوتر است ، جایگاه آن در کل بدن است .
4. سودا (خاک ) سرد خشک است ، جایگاه آن در بدن طحال هست .

مـزاج اعضای بـدن:

1. قلب = گرم خشک است
2. کبد = گرم تر است
3. مغز = سردتر است
4. استخوان = سرد خشک است
5. گوشت = گرم تر است (البته نسبت به محکم بودن – کم بودن انعطاف ) وترکیب چربی گاهی به خشکی وگاهی رو به سردی است .
6. چربی = سرد تر است
7. طحال = سرد خشک است

شـش اصل ضروری زندگی

برای سلامتی انسان اطباء شش اصل را طرح کرده اند که تمامی انسانها به صورت مدام باآنها در ارتباط هستند که عبارتند از :

1. محیط (شرایط آب وهوا )
2. فعالیت بدنی و استراحت انسان (حرکت و سکون )
3. خواب و بیداری( نوعخواب و بیداری )
4. حفظ مواد ضروری و مفید بدن انسان و دفع مواد سمی از آن (احتباس واستفراغ )
5. خوردنی و نوشیدنی ها
6. اعراض نفسانی (رخدادهای روانی و عصبی در محیط وطول زندگی شخص )

تمامی موارد به صورت مستقیم بربدن انسان تأثیر میگذارد وسلامتی بدن به شش اصل بالاوابسته است. قبل از هر کاری حتی بادکش درمانی باید شرایط درست آن فراهم گردد .

آشنایی با تاریخچه بادکش درمانی

تاریخچه بادکش درمانی به چند هزار سال بر می گردد. که یکی از قدیمی ترین روشهای درمانی در طب سنتی ایران وچین است . شواهد بادکش درمانی (حجامت) در تمامی نقاط جهان کشف شده است اما قدیمی ترین شواهد مستند مبتنی بر استفـاده بادکش در پزشکی مصر باستـان( ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد) برمی گردد. در قرن هفتم قبل از میلاد در لوح های خط میخی یافت شده از امپراتوری آشور از بادکش یاد شده است پس از آن بقراط از بادکش در قرن پنجم قبل از میلاد یاد کرده است .

امروزه بادکش درمانی (حجامت )در کشورهای اسلامی و غربی طرفداران زیادی دارد .مقبولیت بادکش درمانی (حجامت ) در میان مسلمانان ناشی از احادیث است که از پیامبر اسلام (ص)در توصیه به بادکش درمانی (حجامت ) نقل شده است البته از امامان معصوم نیز روایاتی هستند در این مورد که نشان دهنده برتر بودن علوم امامان در کل زمان است که در طب شیعه نیز به ان اشاره شده است .

امام محمد باقر (ع): رسول خدا (ص) از هیچ دردی شکایت نکردند مگر انکه از آن درد به حجامت پناه بردند . (بحار الانوار-ج۶۲ ص۱۱۹)

حجامت : الحجامه ؛ حرف الحاجه وهو الحجَام . والحجم فعله : کتاب العین ج ۳ – ص ۸۷ حجامت : ایجاد خلاءبوسیله شاخ یاهر وسیله دیگر وایجاد مکش در مواضع خاص از بدن ؛چون شخص حاجر با مکیدن در سطح پوست ایجاد حجم مینماید معادل آن در زبان فارسی بادکش ودر زبان انگلیسی کاپینگ هست .

انـواع بادکش

بادکش از لحاظ روش انجام و ایجاد خلاء به دو روش انجام می گردد:

بادکش گرم ( حجامت گرم )

در کتاب ذخیره خوارزمشاهی در مورد نحوه بادکش گرم (حجامت گرم )چنین آمده است: یک لیوان را برداشته و مقداری پنبه رابه کمی الکل آغشته می کنیم وآنراآتش زده وداخل لیوان می گذاریم سپس پنبه وآتش را خارج کرده ولیوان را بر پوست قرار می دهیم .

بادکش خشک (حجامت سرد )

در گذشته بادکش سرد را به وسیله شاخ گاو (باایجاد سوراخ در انتهای شاخ ومکیدن آن )انجام میدادند در حال حاضر لوازم گوناگونی مانند دستگاه درد کش – وکیوم ودستگاه خلاءکننده و… برای این کار درست شده است که در لیوانهای مخصوص خودشان باایجاد خلاء و حجم بادکش راانجام می دهد .

تفاوت بادکش گـرم و سـرد

بادکش بصورت کلی باعث گرم شدن موضع میشود (بخاطر تجمع خون در محل ) اما در بادکش سرد گرمای زائد مصنوعی به بدن داده نمی شود ولی در بادکش گرم کمی گرمای مصنوعی به موضع داده می شود که باعث گرمتر شدن ناحیه می گردد. البته برخی بادکش ها بخاطر تجمع خون در یک ناحیه دور از سیستم عروق مرکزی باعث سرد شدن کل بدن میشود این موضوع مربوط به مکانیسم بادکش است نه به نوع بادکش کردن .

(از بادکش کردن به صورت خود سرانه وبدون علم به طروق گرم وسرد خودداری بفرمائید )

بادکش از لحاظ روش انجام روی بدن به سه صورت انجام می گیرد:

1. بادکش ثابت: اگر وکیوم بادکش را بیشتر از ۱۵ ثانیه یا بیشتر بر روی موضع پوست نگهداری شود این بادکش ثابت نام دارد و علت آن این است که باعث سکون مواد در آن ناحیه از بدن و منجمد شدن اخلاط در ان ناحیه میگردد .
2. بادکش منقطع (متناوب ): اگر به صورت تکراری وکیوم بادکش را پس از قرار دادن در ناحیه در کمتر از چهار ثانیه باز کرده و دوباره لیوان رادر آن ناحیه قرار دهیم به آن بادکش منقطع می گویند که باعث تجمیع خون لطیف ومواد سبک در ان ناحیه می گردد(اخلاط سبک رابه آن ناحیه میکشد) وبیشتر ازبادکش های دیگر ناحیه مورد نظر را گرم می کند(این نوع بادکش باید کمتر از ۴ ثانیه باشد وبه صورت ۴ دفعه یا بیشتر بستگی به ناحیه انجام گردد)
3. بادکش متحرک : اگر وکیوم بادکش را بر روی پوست از لحضه گذاشتن بکشیم وحرکت دهیم آن را بادکش متحرک می گویند .در این نوع بادکش می توان مواد رابه سمتهای دیگر انتقال داد و جهت این بادکش دارای اهمیت فراوان و بسیار مهم است .

فرق میان بادکش ثابت ومنقطع ومتحرک

بادکش ثابت بیشتر برای ثابت نگه داشتن مواد وایجاد سکون مورد استفاده قرار می گیرد و بادکش متناوب برای ایجاد گرمای بسیار و ورزش مصنوعی در ناحیه ای از بدن و گاهی تبدیل بلغم طبیعی به دم یا صفرا و برای کشیدن اخلاط سبک (خون وصفراء) به ناحیه مورد نظر انجام میشود و بادکش متحرک برای انتقال اخلاط سنگین (سودا وبلغم ) وانتقال مواد یک ناحیه به ناحیه دیگر مثل انتقال مواد مضر از اعضاءشریف به اعضای پست مورد استفاده قرار می گیرد .

تااینجا ۶ نوع بادکش راذکر نمودم که بستگی به هر بیماری که با مکانیسم آنها مطابقت دارد مورد استفاده قرار بگیرد

مکانیسم اهداف کلی بادکش درمانی

هدف انحراف

انحراف ماده وجذب آن به سمت دیگری که باعث سکون ماده بشود .

هدف تسخـین وتحلیل

• فراخران خون : برای گرم کردن اعضاءو جذب خون به سمت آن عضو که اثرات مختلفی را در بردارد مثل : غذارسانی به آن ناحیه بیشتر خواهد شد لذااین روش را میتوان برای افزایش بافت ماهیچه و تقویت اعضاءاستفاده نمود . (مثلاً برای رفع لاغری موضعی ) از بادکش متناوب وخیلی سبک استفاده میشود .
• فراخـوان دفاعی :افزایش خون رسانی موضعی با فراخوان سلولهای دفاعی وفاکتورهای ضد التهاب خون به ناحیه باعث تسکین و تسریع ترمیم آسیب های بافتی وعضویت می شود .
• ایجـاد انبساط : به خاطر تسخین  (گرم کردن ) ایجاد انبساط می کند . که باعث رفع اسپاسم وگرفتگی ها وایجاد انبساط در عظلات واعضاء می شود .( نوع مزاج وبادکش بسیار مهم است )
• رفع چربی موضعی : به خاطر این مکانیسم می توان برای برطرف کردن چربی موضعی از این مکانیسم استفاده میشود چون مزاج خون گرم است وتسخین باعث رفع مواد سرد به خصوص چربی (سردو تر) است می شود از این نوع بادکش برای برطرف کردن بعضی بیماریها استفاده می شود .
• تحلیل ریح (باد): برای از بین بردن باد اعضاء که بادکش گرم اثرش در این بیماری قوی تر است .
• کمک به برگرداندن حس از دست رفته بدن و ترس از فلج: مثلاًاگر پا حس خودش را از دست داده باشد از ابتدای ران بادکش راشروع می کنیم وبه سمت انتهای پا یعنی ساق ومچ بادکش انجام می دهیم ( نوع بادکش بسیار مهم است )
• هدف تسکین: استفاده از بادکش برای هدف و تسکین دردها مثل گذاشتن لیوان با بادکش روی ناف یه خاطر قولنج دردناک (افتادگی ناف ) روی باسن برای بیماریها سیاتیک ، وترس فلج شدن و بادکش ران ها برای بیماریهای باسن و ران ها وبواسیر مفید است .
• تمـرکز قوای ناحیه خاص: این نوع بادکش برای تمرکز قوای اعضاء خاص در یک عضو متوجه آن عضو شده و درد و تمرکز شان در ناحیه دیگر فراموش می شود .

بادکش متنـاسب برای مزاجهای مختـلف

برای مزاجهای مختلف باید بادکش به صورت های گوناگون انجام شود. یعنی اگر کسی مزاجش گرم است نباید زیاد از بادکش گرم استفاده شود واگر قرار است خلط لطیف (صفرا طبیعی یا خون طبیعی ) به سطح کشیده شود باید از بادکش گرم منقطع ضعیف استفاده شود .

در ذیل چند مثال بیان می کنیم :

• بادکش برای افزایش خشکی : بادکش سرد قوی یا گرم قوی ومکرر
• بادکش برایافزایش تری : بادکش گرم و ضعیف
• بادکش برای افزایش سردی : بادکش سردلین طولانی
• بادکش برای افزایش گرمی : بادکش گرم مکرر
• بادکش برای مزاج گرم خشک : بادکش سرد ثابت غیر طولانی
• بادکش برای مزاج گرم تر : بادکش سرد ثابت طولانی
• بادکش برای مزاج سردوتر : بادکش گرم غیر طولانی ومکرر

بادکش برای مزاج سرد وخشک : بادکش گرم و متناوب که کم کم کشش رازیاد میکنیم

عوارض بادکش غیر متناسب وانجام بادکش بدون داشتن علم ودانش به صورت سنتی

بادکش درمانی باید طبق مزاج ، شرایط بیماری وشرایطی از قبیل بیماری – محیط زندگی و جسمی شخص انجام شود . باید هدف از بادکش درمانی مشخص شود . مثلاً: اگر کاهش یبوست یا عفونت روده ای و یا کاهش مشکلات بواسیر باشد نوع بادکش یا  گرم یا سرد بسته به مزاج ونوع بیماری باشد وبرای چنین بیماری هایی بادکش قوی و یا ثابت نگه داشتن طولانی بادکش مضر است وحتماً قبلاًاز بادکش باید روغن مالی بستگی به نوع مزاج شخص انجام میگیرد و یا برای درمان سردردها باید بادکش متحرک انجام شود و جهت بادکش بستگی به نوع بیماری فوق دارد . اگر مسائل رعایت نشود حتی در بادکش کمر و پهلو و پشت که در بین مردم بیشتر رواج دارد موجب ایجاد اختلال و بیماری در دراز مدت میگردد و مطمئن باشید در بدن مشکلات جدی به وجود می آورد که در برخی موارد جبران ناپذیر است اگر شخصی در بدنش اخلاط فاسد وجود دارد (هر نوع خلطی )بدون پاکسازی اگر بادکش درمانی انجام گردد امکان دارد مواد زائد بدن به حرکت در آید و به طرف قلب – کبد و مغز رفته وایجاد اختلال کند پس توصیه میشود حتماًجهت هر نوع بادکش به پزشک ویا کاپینگ تراپ مراجعه نمائید .

اگر کسی به بیماری هیپرتنسیون یا فشار خون بالا دچار است از بادکش گرم ثابت ویا متناوب بین دو کتف استفاده شود حتماً قلب شخص دچار مشکل میشود که جبران ناپذیر است .

اگر در یک شخص در دو یا چند ناحیه بادکش درمانی انجام شود مثلاً : بادکش بین دو کتف یا بادکش پشت و بادکش پا ،به خاطر اختلال در قوه مدبره به احتمال زیاد شخص دچار پایین آمدن فشار خون می شود وبه حدی کم می شود که شخص بیهوش یا چند روزی به خواب می رود . برای کسی که دیسک کمر دارد و یا دچار بیرون زدگی دیسک در کمر است بادکش درمانی انجام ندهید وبه هیچ عنوان بادکش رابر روی دیسک کمر قرار ندهید .

اگر وکیوم بادکش را به مـدت طولانی (حتی چند ثانیه ) روی یکی از سرخ رگـها(شریانها ) و یا سیاه رگها (وریدها ) بدن قرار دهید این موضوع باعث لخته شدن خون وگرفته شدن عروق وعدم خونرسانی به قلب میشود و موجب اختلال جدی در قلب و… می گردد که بسیار خطرناک است . اگر بروی عروق واریس بادکش انجام شود باعث پارگی مویرگ ها می شود . بادکش طولانی وغیر اصولی موجب کبودی پوست ولخته شدن خون در ناحیه می شود و به مرور زمان اخلاط خونی بسمت قلب و مغز و کبد حرکت می کند که باعث بروز مشکل جدی می گردد. بادکش قوی میتواند التهاب پوست  وبروز تاول گردد .پس قبل از بادکش نوع پوست شخص وناحیه بادکش باید توسط درمانگر طبق مزاج شخص روغن مالی گردد و نوع بادکش و مدت زمان آن مشخص گردد.

بادکش قوی سرد در کسانی که کم خونی دارند موجب تهوع – سر گیجه میگردد. بادکش برای کسانی که از بیماری فشار خون پایین و یا فشار خون بالا حتماً باید زیر نظر درمانگر کاپنیگ تراپی یا پزشک متخصص انجام گیرد چون موجب ضعف شدید وحتی باعث بیهوشی می گردد (بخصوص بادکش ساق پا در حالت ایستاده ) بادکش بدون مقدمه برای اشخاصی که مزاجشان خشک است احتمال بروز مشکلاتی مثل بیهوشی و ضعف شدید به همراه دارد و گاهی باعث ایجاد بیماری های غیر قابل جبران میشود .

پوست به هیچ عنوان هنگام بادکش نباید کبود شود بلکه بعد از ۵ دقیقه تا یک ساعت آن ناحیه خود به خود کبود میشود که این موضوع بعد از چند روز برطرف میشود وجای نگرانی نیست ولی کبودی در حین بادکش باید سریعاً قطع گردد .

مقدمـات بادکش

• تهیه لوازم بادکش
• آماده کردن ناحیه برای بادکش درمانی

در بادکش درمانی قوی ۱۲ تا ۲۴ ساعت قبل وبعد نباید شخص کارهای سنگین انجام دهد بادکش برای خانمها در زمان پریود ممـنوع است.( بجز درمان مشکلات پریود توسط کاپنیگ تراپ ) انجام بادکش بعد از غذاخوردن ممنوع است .

از بادکش درمانی بلافاصله بعد از حمام و یا ورزش پرهیز نمایید .

در حالت گرسنگی از ببادکش درمانی خوداری نمائید.

در حین بادکش و تا نیم ساعت بعد از آن نباید آب وهر گونه مایعات ومواد غذایی میل شود .

غذاهای سنگین مثل جگر – گوشت قرمز – غذاهای مانده – عدس ماهی – پنیر و… بهتر است ۱۲ ساعت قبل وبعد از بادکش درمانی مصرف نشود . چون زمان بادکش در پوست های مختلف متفاوت است لذا نمی توان برای همه یک زمان واحد تعیین نمود وروش تشخیص زمان روی بدن های مختلف به خاطر مزاج های گوناگون واخلاط گوناگون فرق دارد. اگر مثلاً بادکش برای جمع کردن صفراء است زمان بادکش در آن ناحیه ۳ تا ۵ ثانیه باشد.

در بادکش درمانی حالت بدن طرف (نشسته – ایستاده – دراز کش ) بستگی به نوع بادکش دارد وبسیار مهم است . تعداددفعات بادکش در روز و دوره درمان طبق بیماری متفاوت است وبستگی به تشخیص درمانگر کاپینگ تراپ ویا پزشک متخصص دارد.

در بادکش گرم میزان فشار (کشش پوست ) باید اندازه گیر ی گردد (بسته به نوع بادکش و درمان ) نباید برای کسانی که دارای جوش پوستی هستند از بادکش محرک استفاده نمود وباید بسیار احتیاط نمود .

بهتر است بعد از هر بار بادکش لیوانها ضد عفونی گردد. (بخاطر انتقال بیماریها ی پوستی وقارچ )

بادکش درمانی

برخی از بادکش درمانی های مهم بـدن به همراه اثـرات:

• بادکش متحرک شکم :افزایش وتحریک حرکت دودی روده – کاهش یبوست – کاهش چربی شکم – کاهش سردی روده  (کاهش نفخ – عفونت روده ای و وکاهش مشکلات بواسیر و … )
• بادکش ثابت یا متناوب شکم :افزایش خون رسانی به اعضای شکمی – کمک به رفع گرفتگی مجرای ادرار – نافع بواسیر – کمک به بر طرف کردن دردهای ماهانه زنان – کمک به تنظیم پریود خانمها و …
• بادکش ثابت ومتناوب پشت : کمک به برطرف کردن سرماخوردگی – کمک به رفع تنگی نفس وآسم – کمک به درمان بیماران شیمیایی – کمک به رفع گوز پشت – کمک به رفع برخی خلط های پشت حلق – کمک به درمان برخی سردردها – رفع خستگی شدید – رفع اسپاسم عضلانی – کمک به رفع آرتروز – کمک به افزایش حجم نفس و…

نوع حالت بدن (نشسته – ایستاده – خوابیده ) بستگی به درمان دارد .

• بادکش متحرک پشت : در این نوع بادکش خواص بالا آمده ولی مواد مضر از طریق غدد لنفاوی بهتر و زودتر دفع میشود . این نوع بادکش حتماً باید زیر نظر درمانگر کاپینگ تراپ یا پزشک انجام گردد.

• بادکش ثابت یامتناوب پشت گردن : کمک به رفع نزله ها – کمک به درمان برخی سردردها به همراه برخی روغنها – رفع خستگی گردن – رفع اسپاسم عضلانی – کمک به رفع آرتروز گردن و کمک به رفع اورام حلق وحنجره مثل عفونت
• بادکش متحرک پشت گردن : تمام تأثیرات ثابت پشت گردن رادارد ودر این نوع بادکش مواد رامی توان به ناحیه ای که می خواهیم انتقال دهیم.این نوع بادکش حتماًباید توسط کاپنیگ تراپ یا پزشک متخصص انجام شود.
• بادکش ثابت جلوی گردن : برای تحریک وتنظیم هورمون ها ی غده تروئید – کمک به رفع نزله باروغن مالی –  برای تقویت حنجره وصاف شدن صدا – درمان موضعی بیماریهای حنجره و گلو و…
• بادکش ثابت یا متحرک صورت : برای کمک به درمان سینوزیت – تقویت کردن برخی سردردها – کمک به درمان عفونت لثه – کمک به مشکلات بینایی – وکمک به درمان مشکلات صورت مثل جوش و…
• بادکش ثابت ومتناوب زانو : کمک به درمان آرتروز – تقویت مفاصل – کمک به رفع صدای زانو و …
• بادکش ثابت یامتناوب کشاله ران : کمک به نارسایی جنسی ( زنان ومردان ) انتقال مواد به کشاله های ران از اعضاء فوقانی بدن واعضاءهمجوار
• بادکش ثابت یا متناوب انتهای کمر : کمک به مشکلات گوارشی (نفخ –کولیت دمای روده ای ) برای کمک به رفع بیماریهای کلیوی (عفونت ها – کولیت کلیوی – سنگ کلیه ) کمک به درمان بیماریهای تخمدان ورحم (کیست تخمدان – دیسمنوره – بی نظمی –  ناباروری ) تقویت قوای جنسی – تقویت کمر وعظلات آن – نافع برای آبسه وبیماریهای پوستی اطراف ران – کمک به بواسیر – کمک به درمان پسوریازیس –نافع خارش پوست پوشت
• بادکش ثابت کمر وپهلوها : کمک به مشکلات گوارشی (کولیت روده ای – نفخ ) کمک به رفع رماتیسم – کمک به درمان و کاهش فشار خون – نافع برای آبسه وغیره
• بادکش ثابت یا متناوب ساق پا : کمک به کاهش فشار خون – کمک به درمان بعضی سردردها – انتقال مواد مضر از اعضاء شریف مثل کبد به اسافل بدن – کمک به رفع اسپاسم عضلانی ساق پا – کمک به رفع خستگی وغیره …..
• بادکش ثابت اسافل : انتقال اخلاط از بال ابه اسافل – مسکن موقت درد سیاتیک وکمک به درمان آن – کمک به افزایش خونسازی در بدن – افزایش خون رسانی به ساق ها و تقویت آنها
• بادکش ثابت زیر سینه : قطع خونریزی بینی – کمک به قطع خونریزی شدید زنانگی ( هیپرمنوره )
• بادکش ثابت سینه : کمک به تقویت ریه ورفع مشکلات آن مثل تنگی نفس – کمک به برطرف کردن کیست ها و توده های پستانی در خانمها – برای حجیم کردن سینه وپستانها وغیره
• بادکش زیر ناف (ثابت یامتحرک ): کمک به درمان التهاب پروستات – کمک به درمان واریکوسل – کمک به درمان یبوست – کمک به درمان ناتوانی جنسی در آقایان – کمک به بی اختیاری ادراری – کمک به درمان تنگی مجرای ادراری – کمک به درمان برخی بیماریهای رحمی مثل فیبروم وغیره
• بادکش اختصاصی ناف : کمک به برگشت افتادگی ناف ودرمان آن – نفخ شکم – برای رفع درد رحم قبل از پریود .
• بادکش اختصاصی کبد : کمک به درمان مشکلات کبدی (هپاتیت ها – تنظیم آنزیمهای کبدی – چربی کبد و…)
• بادکش اختصاصی کلیه : کمک به دفع سنگ کلیه – کمک به مشکلات کلیوی (عفونت و کیست ) تقویت عظلات آن ناحیه و…
• بادکش اختصاصی دستگاه گوارش : کمک به تقویت دستگاه گوارش و قوه هاضمه – کمک به کم شدن خلط پشت حلق

البته تمام این موارد که ذکر شده فقط جنبه یادآوری قدرت درمان وعوارض بادکش درمانی را دارد وبه هیچ عنوان به صورت خود سرانه از بادکش حتی ضعیف وکوچک استفاده ننمائید شاید در ساعات و روزهای اولیه باعث تسکین گردد  ولی در طول زمان میتواند عوارض جبران ناپذیری به شخص وارد نماید لذا تقاضا دارم در صورت هر نوع بادکش به کاپینک تراپ ویا پزشک متخصص مراجعه نمایید .

امام صادق(ع)  میفرماید :

چه کسی جز خدا معده را این گونه سخت و با صلابت آفریده تا غذاهای سنگین را نیز هضم کند ؟ چه کسی جگر را آنقدر نرم و لطیف آفریده تا عصاره و لطافت غذا را بپذیرد و هضم آن از عمل ظریفتر باشد ؟ آیا اندکی اهمال و ناهماهنگی در این اعمال می بینی ؟  هرگز!  چه اینهمه به تدبر مدّبری حکیم است که پیش از آفرینش ، نسبت به اشیاء قادر و دانا بود و چیزی او را ناتوان نمی گرداند . وهم او لطیف وبسیار آگاه است . (توحید المفضل ، ص ۶۶- ۶۷ )

منابع

1. دکتر علی اکبر روزگاری ، آشنایی با بادکش درمانی ، تهران ۱۳۹۱
2. ابنا بسطام ، عبدالله وحسین ، طب الائمه علیهم السلام ،اجلد ، دارالشریف الرضی قم ،چاپ دوم ۱۴۱۱ قمری
3. عقیلی خراسانی شیرازی ،محمد حسین ، خلاصه الحکمه ، تحقیق وویرایش اسماعیل ناظم به سفارش مؤسسه مطالعات تاریخ پزشکی طب اسلامی ومکمکل ،سه جلدی ، قم ۱۳۸۵ هـ ش . چاپ اول
4. محمد زکریا رازی ،کتاب الحاوی چاپ دانشگاه تهران ، ۱۳۹۰ تهران
5. دانشنامه آزاد ویکی بدیا (حجامت )
6. محسن ناصری ، مروری برکلیات طب سنتی ایران تهران ، انتشارات طب سنتی ایران – چاپ ششم پاییز ۱۳۹۱
7. حکیم جرجانی – کتاب ذخیره خوارزمشاهی – تصییح وتفسیر :دکتر محمد حسین اعتمادی ودکتر محمد شهراد ودکتر جلال مصطفوی ، سلسله انتشارات انجمن آثار ملی تهران .