سندرم پیریفورمیس

سندرم پیریفورمیس یک اختلال عصبی عضلانی غیر شایع است که به دلیل فشار آوردن عضله پیریفورمیس بر روی عصب سیاتیک ایجاد می شود.

عضله پیریفورمیس، عضله ای باند شکل است و در باسن و در نزدیکی بالای مفصل ران قرار دارد. این عضله درحرکت بدن چندان مهم نیست زیرا در مفصل ران تثبیت‌ شده و منجر به چرخش ران به دور بدن می‌شود.

این عضله فرد را قادر به راه رفتن، تغیر وزن از یک‌پا به‌ پای دیگر  می‌کند و درنهایت سبب ایجاد تعادل می شود. تقریباً در هر حرکت باسن و پاها مانند ورزش کردن و یا بلند کردن اجسام چرخش ران این عضله فعالیت می کند.

عصب سیاتیک یک عصب ضخیم و بلند در بدن است که از طریق عضله پیریفورمیس با پشت ساق پا و درنهایت به‌صورت شاخه‌ای به اعصاب کوچک‌تر در پا می‌رسد. فشردگی رشته‌های عصبی با اسپاسم عضله پیریفورمیس ایجاد می‌شود.

علائم و نشانه‌های سندرم پیریفورمیس

سندروم پیریفورمیس معمولاً با درد، سوزش، بی‌حسی در باسن شروع می‌شود. درد می‌تواند شدت یافته و به طول عصب سیاتیک گسترش یابد. با توجه به عضله پیریفورمیس، فشردگی رشته عصبی در عصب سیاتیک می‌تواند به تولید درد در حالت نشسته در صندلی ماشین و یا در حین حرکت شود.

ممکن است که درد در هنگام بالا رفتن از پله‌ها و یا ایجاد فشار مستقیم بر عضله پیریفورمیس و حتی نشستن طولانی‌ مدت ایجاد گردد. در اغلب موارد فشار روی عصب سیاتیک به دلیل سندروم پیریفورمیس نیست.

تشخیص سندروم پیریفورمیس

هیچ آزمون قطعی برای سندروم پیریفورمیس وجود ندارد. در بسیاری از موارد، سابقه تروما به این منطقه به علت فعالیت‌های شدید مانند دویدن و یا نشستن طولانی‌ مدت می‌تواند به ایجاد این سندرم منتهی شود. تشخیص سندرم بر اساس گزارش بیمار و علائم و معاینه فیزیکی با استفاده از  انواع حرکات برای مشخص شدن درد در عضله پیریفورمیس صورت می‌گیرد.

در برخی از موارد در هنگام معاینه فیزیکی می‌توان به نقص در عضله پیریفورمیس پی برد. از آنجاکه علائم می‌تواند در شرایط مشابه دیگر رخ دهد استفاده از تست های رادیولوژی مانند MRI می‌تواند برای رد کردن فشردگی عصب سیاتیک مانند فتق سیاتیک ضروری باشد.

درمان سندرم پیریفورمیس

اگر درد با نشستن یا فعالیت‌های خاص ایجاد شود، می‌بایست از موقعیتی که منجر به بروز درد شده است جلوگیری شود. استراحت، یخ، و حرارت می‌تواند به تسکین علائم کمک کند. متخصص فیزیوتراپ می‌تواند برنامه‌های تمرینی را برای کاهش فشار به عصب سیاتیک ارائه دهد. همچنین شیوه‌های درمانی برای استخوان نیز به تسکین درد و افزایش دامنه حرکت کمک می‌کند.

برخی از ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی ممکن است داروهای ضدالتهابی، شل کننده‌های عضلانی، و یا داروهای تزریقی مانند کورتیکواستروئید و یا بیهوشی توصیه کنند.

درمان‌های دیگر مانند آیونتوفورزیس، با استفاده از جریان الکتریکی سرد و تزریق سم بوتولینوم (بوتاکس) توسط برخی از پزشکان نیز ارائه‌شده است. استفاده از خواص فلج‌کننده سم بوتولینوم، تزریق بوتاکس برای از بین بردن سفتی عضلانی و فشرده‌سازی عصب سیاتیک در جهت به حداقل رساندن درد می‌تواند کارآمد باشد. درنهایت عمل جراحی به‌عنوان آخرین راه‌کار توصیه می‌شود.

پیشگیری از سندرم سیاتیک

ازآنجاکه سندروم پیریفورمیس معمولاً توسط ورزش و یا حرکات جنبشی مکرر بر عضله پیریفورمیس مانند دویدن و حرکات ناگهانی ایجاد می‌شود، پیشگیری می‌تواند نقش مهی در پیدایش این مشکل داشته باشد. جلوگیری از فعالیت‌های حرکتی و یا ورزش در تپه‌ها و یا سطوح ناهموار یکی از این راه‌کارها است.

گرم کردن مناسب قبل از فعالیت و افزایش شدت آن به‌تدریج، به‌کارگیری ورزش‌ها و حرکات اصولی در پیاده‌روی و ورزش نیز از دیگر موارد پیشگیری‌کننده هست.  اگر در حین فعالیت درد رخ داد می‌بایست از فعالیت جلوگیری شود و تا هنگامی‌که درد فروکش کند فرد باید استراحت کند. می‌توان از مراقبت‌های بهداشتی نیز استفاده کرد.

ترجمه شده از وبسایت: www.webmd.com