تست زمان ترومبوپلاستین نسبی

تست زمان ترومبوپلاستین نسبی : معمولا پیش از تمامی اعمال جراحی یک سری ارزیابی های روتین آزمایشگاهی انجام می شود. یکی از مهم ترین مواردی که می بایست تعیین شود، وضعیت انعقاد خون بیماران است که توسط ارزیابی آزمایشگاهی اندکس PTT بررسی می شود. در این تست زمان ترومبوپلاستین بررسی می شود.

این عامل در طی آبشار انقادی از پلاکت ها و سلول های آسیب دیده ی جداره ی رگ ترشح می شود و در مسیری باعث تبدیل پروترومبین به ترومبین می شود تا در نهایت با دخالت   پلاکت ها و کلسیم و ویتامین K،  لخته ی فیبرینی تشکیل شود. در صورتی که این معیار از حد استاندارد خارج باشد، در زمان  جراحی بیمار، خطر خونریزی وجود دارد.

تست زمان ترومبوپلاستین نسبی (PTT)

تست زمان ترومبوپلاستین نسبی آزمایشی است که در آن مدت زمانی که طول می کشد تا خون لخته شود اندازه گیری می شود. آزمایش زمان ترومبوپلاستین نسبی فعال (A  PTT)، برای بررسی مشکلات انعقادی استفاده می شود.

فاکتور انعقاد خون برای لخته کردن خون لازم است ( انعقاد).

زمان ترومبوپلاستین نسبی تست مهمی است، چون زمانی که طول می کشد تا خون لخته شود تحت تاثیر موارد زیر است :

• داروهای رقیق کننده خون مانند هپارین . آزمایش دیگر،  آزمایش زمان ترومبوپلاستین نسبی فعال  است که  ممکن است برای بررسی دوز صحیح هپارین مصرف شده استفاده شود.
• پایین بودن سطح فاکتورهای انعقاد خون
• تغییر در فعالیت هر یک از فاکتورهای انعقادی
• سایر موارد ، مهار کننده نامیده می شود که بر روی فاکتورهای انعقادی تاثیر می گذارد.
• افزایش استفاده از فاکتورهای انعقادی
• آزمایش انعقادی دیگری به نام زمان پروترومبین یا نسبت نرمال شده بین المللی، فاکتورهای انعقادی را اندازه گیری می کند.
• زمان پروترومبین و زمان ترومبوپلاستین نسبی هر دو معمولا همزمان برای چک کردن مشکلات انعقادی انجام می شود.

هدف از انجام تست زمان ترومبوپلاستین نسبی چیست؟

زمان ترومبوپلاستین نسبی در موارد زیر انجام می شود:

• پیدا کردن علت خونریزی یا انعقاد غیر طبیعی
• چک کردن  پایین بودن سطح فاکتورهای انعقادی . کمبود بعضی فاکتورهای انعقادی که باعث خونریزی های غیر طبیعی می شود مثل هموفیلی یا سندرم ضد انعقادی لوپوسی که وقتی سیستم ایمنی آنتی بادی تولید می کند و به فاکتورهای انعقادی حمله می کند گسترش پیدا می کنند. این مسئله  می تواند باعث شود که خون در سیاهرگ ها و سرخرگ ها لخته شود.
• بررسی از نظر اینکه انجام جراحی بی خطر باشد، به این دلیل که ممکن است خونریزی ایجاد رخ دهد.
• بررسی کارکرد کبد
• آزمایش ترومبوپلاستین نسبی فعال بعد از دریافت داروهای انعقاد خون برای بررسی صحیح بودن و کافی بودن دوز مصرفی استفاده می شود. اگر این آزمایش با این هدف انجام شود، زمان ترومبوپلاستین نسبی فعال ممکن است هر چند ساعت یک بار انجام شود.

وقتی دوز مناسب دارو مشخص شد، لازم نیست آزمایش چندین بار انجام شود.

چگونگی کسب  آمادگی برای آزمایش زمان ترومبوپلاستین نسبی

بسیاری از داروها می توانند نتیجه این آزمایش را تغییر دهند. باید پزشک را در مورد هر نوع دارویی که مصرف می کنید ( چه با نسخه چه بی نسخه ) مطلع سازید.

این تست چگونه انجام می شود؟

• بستن یک نوار کشسان (گارو) بالای بازو که جریان خون را متوقف می کند .  این روش باعث می شود تا رگ زیر نوار بزرگتر شود و در نتیجه سوزن در رگ راحت تر فرو می رود.
• تمیز کردن محل فرو رفتن سوزن
• فرو بردن سوزن داخل رگ. ممکن است بیش از یک بار سوزن زدن لازم باشد.
• وصل کردن لوله به سوزن تا از خون پر شود
• باز کردن نوار از بازو وقتی که خون کافی جمع آوری شد.
• قرار دادن باند یا پنبه در محل سوزن بعد از در آوردن سوزن
• فشار دادن جای سوزن و بانداژ کردن

در حین تست زمان ترومبوپلاستین نسبی چه احساسی دارید ؟

نمونه خون از رگ بازو گرفته می شود و یک نوار کشسان دور بازو بسته می شود که ممکن است احساس کنید کمی نوار سفت است. شما ممکن است فرورفتن سوزن را احساس نکنید یا ممکن است احساس سوزش داشته باشید.

خطرات انجام آزمایش

• احتمال کمی دارد که هنگام خونگیری مشکل خاصی بوجود بیاید.
• ممکن است کمی کبودی در محل خونگیری بوجو بیاید . اگر بعد از خونگیری چند دقیقه محل را فشار دهید احتمال کمی دارد کبود شود.
• در موارد نادری٬ ممکن است بعد از گرفتن نمونه خون رگ متورم شود. که به این حالت فلبیت می گویند.انجام کمپرس گرم چند بار در روز  می تواند به بهبودی کمک کند.
• خونگیری می تواند برای افرادی که بیماری انعقادی دارند ٬ مشکل ایجاد کند. آسپیرین ٬ وارفارین و سایر داروهای رقیق کننده خون می توانند باعث افزایش خونریزی شوند. اگر شما مشکل انعقاد خون ویاخونریزی دارید یا اگر داروی رقیق کننده خون مصرف می کنید باید قبل از خون دادن به پزشک اطلاع دهید.

نتیجه تست زمان ترومبوپلاستین نسبی

آزمایش زمان ترومبوپلاستین نسبی یک آزمایش خون است که زمانی که طول می کشد تا خون لخته شود را اندازه گیری می کند.

میزان نرمال آزمایش زمان ترومبوپلاستین نسبی

میزان نرمال PTT در جدول زیر قرار گرفته که مقادیر مرجع نامیده می شود و فقط برای راهنمایی است . این مقادیر از یک آزمایشگاه با آزمایشگاه دیگر متفاوت است٬ و آزمایشگاهی که شما مراجعه می کنید ممکن است میزان مقادیر نرمال آن با مقادیر این حدول متفاوت باشد. جواب آزمایش باید میزان نرمالی را که  آن آزمایشگاه استفاده می کند ٬داشته باشد. همچنین ٬ پزشک نتایج را بر اساس سلامتی و یا عوامل دیگر ارزیابی می کند. این به این معنا است که اگر جواب آزمایش خارج از میزان نرمال بود ممکن است برای شما یا برای آن آزمایشگاه این میزان نرمال باشد..

زمان ترومبوپلاستین نسبی

PTT زمان ترومبوپلاستین نسبی : ۶۰–۷۰ ثانیه

APPT زمان ترومبوپلاستین نسبی فعال : ۳۰–۴۰ ثانیه

اگر میزان PTT و A PTT  حدود ۱.۵ تا ۲ برابر میزان طبیعی باشد ٬ دوز هپارین باید تغییر کند.

مقادیر غیر طبیعی

میزان غیر طبیعی PTT وAPTT  می تواند به معنی کاهش یکی از فاکتورهای انعقادی خون یا یک ماده دیگر برای انعقاد خون باشد ٬ که باعث  ایجاد بیماری های خونریزی دهنده می شود، مثل هموفیلی یا سندرم فون ویل براند.

اگر زمان PTT و APTT  طولانی تر از حد نرمال باشد، می تواند به دلیل بیماری کبدی ٬ بیماری کلیوی ( مثل سندرم نفروتیک) یا مصرف داروهای ضد انعقاد خون مثل هپارین یا وارفارین باشد.

طولانی شدن زمان PTT می تواند به دلیل شرایطی مثل سندرم آنتی فسفولیپید یا سندرم آنتی کواگولانت لوپوس رخ دهد. این شرایط وقتی اتفاق می افتد که سیستم ایمنی بدن بر علیه فاکتورهای انعقادی، آنتی بادی تولید می کند که این حالت می تواند باعث تولید لخته در سیاهرگ ها یا سرخرگ ها شود.

وقتی شما هپارین مصرف می کنید، میزان PTT افزایش می یابد ٬ بنابراین میزان PTT شما باید مرتبا اندازه گیری شود. اگر شما PTT طولانی تری داشتید ٬ شانس بیشتری برای خونریزی دارید.

عوامل موثر بر این آزمایش شامل چه مواردی است؟

دلایلی که آزمایش نمی تواند مفید واقع شود:

• مصرف بعضی از داروها مثل آنتی هیستامین ها
• مصرف داروهای گیاهی

چه فکر می کنید؟

• زمان ترومبوپلاستین نسبی و زمان ترومبوپلاستین نسبی فعال ممکن است در بعضی افراد که اختلالات خونریزی دهنده ارثی با علایم خفیف دارند٬ طبیعی باشد.
  این آزمایش برای بررسی افرادی که هپارین یا سایر داروهای ضد انعقاد خون مصرف می کنند٬ به کار می رود.
• گاهی اوقات افرادی که هپارین مصرف می کنند به علت ماده دیگری که در خون آنها وجود دارد نه به علت داروهای رقیق کننده خون، PTT طولانی تری دارند. یک آزمایشی که روش خنثی سازی هپارین نام دارد نیز ممکن است برای تایید انجام شود.
• آزمایش انعقاد خون دیگری به اسم زمان پروترومبین prothrombin time (PT) وجود دارد ٬ که سایر فاکتورهای انعقادی را اندازه گیری می کند. زمان ترومبوپلاستین نسبی و زمان پروترومبین معمولا به صورت همزمان برای بررسی مشکلات انعقادی انجام می شود.
• آزمایش زمان ترومبوپلاستین نسبی یا زمان ترومبوپلاستین نسبی فعال برای افرادی که مشکلات انعقادی یا خونریزی دارند ٬ انجام می شود. همچنین این  آزمایش قبل از انجام عمل جراحی که ممکن است بیمار در آن خونریزی داشته باشد ٬ انجام می شود.

ترجمه شده از وبسایت: www.webmd.com