یک عامل خطر هر چیزی است که در شانس شما در ابتلا به یک بیماری مانند سرطان، تاثیر بگذارد. سرطان های مختلف عوامل خطر متفاوتی دارند. برخی از عوامل خطر مانند کشیدن سیگار می تواند تغییر کند.دیگر عوامل مانند سن یا سابقه خانوادگی یک شخص نمی تواند تغییر کند.
اما داشتن یک عامل خطر و یا حتی چندین عامل خطر، به این معنا نیست که یک فرد به بیماری مبتلا شود. وبسیاری از افرادی که به این بیماری مبتلا شده اند، ممکن است چند ویا هیچ عامل شناخته شده ای داشته باشند. دانشمندان عوامل خطر متعددی که یک فرد بیشتر احتمال مبتلا به سرطان کیسه صفرا را دارد، پیدا کرده اند. بسیاری از این عوامل در برخی از راه ها به التهاب مزمن (التهاب وتورم) در کیسه صفرا مرتبط هستند.
سنگ های صفراوی شایع ترین عامل خطر در سرطان کیسه صفرا هستند. سنگ کیسه صفرا نقش وکار ریگی شکل مانند کلسترول و دیگر مواد تشکیل دهنده کیسه صفرا دارد و می تواند التهاب مزمن ایجاد کند. حداقل ۳ از ۴ نفر مبتلا به سرطان کیسه در هنگام تشخیص، سنگ صفرا دارند.اما سنگ های کیسه صفرا بسیار شایع هستند وسرطان کیسه صفرا به ویژه در ایالات متحده کاملا نادر است. اغلب افراد مبتلا به سنگهای صفراوی هرگز سرطان کیسه صفرا را توسعه نمی دهند.
کیسه صفرای کلسیفیه وضعیتی است که در آن دیواره کیسه صفرا با رسوب کلسیم پوشیده می شود. گاهی اوقات این حالت پس از التهاب طولانی مدت کیسه صفرا (cholecystitis) اتفاق می افتد که می تواند منجر به سنگ کیسه صفرا شود. افراد مبتلا به این بیماری در معرض خطر بالاتری به سرطان کیسه صفرا(احتمالا به دلیل شرایط التهاب) قراردارند.
در ایالات متحده، سرطان کیسه صفرا بیشتر از دو مرتبه در زنان رخ می دهد. سنگ کیسه صفرا والتهاب کیسه صفرا عوامل خطر مهمی برای سرطان کیسه صفرا هستند وهمچنین در زنان نسبت به مردان شایع تر می باشند.
بیماران مبتلا به سرطان کیسه صفرا اغلب دارای اضافه وزن و چاقی نسبت به افراد فاقد این سرطان هستند. چاقی نیز یک عامل خطر برای سنگ کیسه صفرا است که ممکن است به این پیوند کمک کند.
سرطان کیسه صفرا عمدتا در افراد مسن دیده می شود.اما افراد جوان تر نیز می توانند این سرطان را در خود داشته باشند. متوسط سن مردم در زمان تشخیص سرطان ۷۲ سال است.بیش از ۲ از ۳ نفر مبتلا به سرطان کیسه صفرا ۶۵ ساله یا پیرتر هستند وقتی که تشخیص داده می شود.
در ایالات متحده خطر ابتلا به سرطان کیسه صفرا بالاترین مقدار خود را در میان آمریکایی های مکزیکی تبار آمریکایی های بومی دارد. آنها همچنین احتمال بیشتری دارد که نسبت به سایر گروه های قومی و نژادی سنگ صفراوی داشته باشند. کمترین میزان خطر ابتلا در میان آمریکایی های آفریقایی تبار است. در سراسر جهان، سرطان کیسه صفرا در هند، پاکستان، و کشورهای آمریکای جنوبی و اروپای مرکزی نسبت به آمریکا شایع تر است.
این کیست ها پر از کیسه صفرا هستند که به مجرای صفراوی متصل هستند و لوله ایاست که صفرا را از کبد و کیسه صفرا به لوله کوچک متصل می کند (Choledochal معنایی مشترک با مجرای صفراوی دارد). کیست های بزرگمی توانند رشد کنند و ممکن است در طول زمان محتوی ۱ تا ۲ لیتر صفرا باشند. سلول های آستر کیسه ها اغلب مناطق تغییرات پیش از سرطان هستند که خطر ابتلای فرد به سرطان کیسه صفرا را افزایش می دهند.
پانکراس دیگر ارگانی است که مایعات را از طریق یک مجرا به داخل روده کوچک برای کمک به هضم غذا، میریزد.این مجرا به طور معمول در دیدار با مجرای صفراوی مشترک آن را وارد روده کوچک می کند.برخی از افراد دارای یک اختلال در جایی هستند که این کانال ها اجازه میدهد آب از ریفلاکس لوزالمعده(جریان عقبی) به داخل مجاری صفراوی، بریزد.این جریان عقبی نیز مانع از این می شود که صفرا از طریق مجاری صفراوی به سرعت به صورت طبیعی برود.مردم با این اختلالات در معرض خطر بیشتر سرطان کیسه صفرا هستند.دانشمندان مطمئن نیستند اگر ریسک و خطر افزایش پیدا کند این به سبب عمل آب پانکراس است یا احتمالا به سبب کانال های دیگر در معرض آسیب مواد در صفرا است.
یکپولیپ کیسه صفرا یک رشدی است که در آن سطح داخلی دیوار کیسه صفرا دارای برآمدگی میشود.برخی از پولیپها در اثر رسوب کلسترول ودر جدار کیسه صفرا تشکیل می شوند.پولیپ های دیگر ممکن است تومورهای کوچک سرطانی یا خوش خیمی باشند که موجب التهاب شوند. پولیپهای بزرگتر از ۱ سانتی متر(تقریبا نیم اینچ)بیشتر احتمال دارد که به سرطان منجر شوند، به طوری کهپزشکان اغلب ازبین بردن کیسه صفرا در بیماران مبتلا به پولیپ کیسه صفرا که اندازه بزرگتری دارد را توصیه می کنند.
در کلانژیت اسکلروزینگ اولیه(PSC) التهاب، زخم وشکاف در مجاری صفراوی وجود دارد.مردم مبتلا به این بیماری، در خطر ابتلا به سرطان کیسه صفرا و مجاری صفراوی قرار دارند.بسیاری از مردم مبتلا به PSC همچنین دارای ورمهای زخمی هستند که یک نوع بیماری التهابی روده است.
روشن است که اگر در معرض مواد شیمیایی خاص در محل کار ویا محیط زیست قرار بگیریم،خطر ابتلا به سرطان کیسه صفرا افزایش پیدا می کند.مطالعه این مورد کار سختی است چون این سرطان شایع نیست.برخی از مطالعات در حیوانات آزمایشگاهی نشان داده است که ترکیبات شیمیایی بنام نیتروآمین ممکن است خطر ابتلا به سرطان کیسه صفرا را افزایش دهند.مطالعات دیگر نشان داده است که سرطان کیسه صفرا ممکن است بیشتر در کارگران صنایع پلاستیک و پارچه نسبت به مردم دیگر رخ می دهد.تحقیقات بیشتر در این زمینه نیاز به منطقه ای دارد که این موارد را تایید یا رد کند.
مردم مزمن با سالمونلا(باکتری که باعث حصبه می شود) و کسانی که حامل این بیماری آلوده هستند، نسبت به افراد دیگر احتمال دارد که به سرطان کیسه صفرا دچار شوند.این احتمالا به دلیل عفونت استکه می تواند باعث التهاب کیسه صفرا شود.اما حصبه در ایالات متحده نادر است.
بیشتر سرطان های کیسه صفرا در افراد با سابقه خانوادگی یافت نشده اند.سابقه سرطان کیسه صفرا در خانواده به نظر می رسد که شانس فرد را برای توسعه این نوع سرطان افزایش می دهد، اما خطر هنوز کم است زیرا این یک بیماری نادر است.
محققان چندین عامل خطر که احتمال ابتلا به سرطان کیسه صفرا را افزایش می دهند، پیدا کرده اند.(به بخش قبلی عوامل خطر ابتلا به سرطان کیسه صفرا نگاه کنید)آنها همچنین شروع به درک این موضوع کرده اند که چگونه برخی از این عوامل خطر ممکن است منجر به سرطان کیسه صفرا شوند.التهاب مزمن کیسه صفرا یک لینک رایج در میان بسیاری از عوامل خطر برای سرطان کیسه صفرا هستند.به عنوان مثال، زمانی که کسی سنگ کیسه صفرا دارد، کیسه صفرا ممکن است صفراوی را آهسته تر آزاد کند.این بدان معنی است که سلول های موجود در کیسه صفرا در معرض مواد شیمیایی در صفرا بیش از حد معمول هستند.
این می تواند منجر به تحریک و التهاب شود.در یک مثال دیگر،اختلال در مجاری که مایعات را از کیسه صفرا وپانکراس به روده کوچک حمل میکند، ممکن است اجازه دهد که عصاره ها از پانکراس به جریان عقب رفت (رفلاکس) در داخل کیسه صفرا وکانال های صفرا، بروند. این رفلاکس لوزالمده ممکن است شعله ور شود و رشد سلول های آستر کیسه صفرا و مجاری صفرا خطر ابتلا به سرطانکیسه صفرا را افزایش دهد.دانشمندان در حال شروع فهمیدن این موضوع هستند که چگونه عوامل خطر مانند التهاب ممکن است منجر به تغییرات خاصی در سلول های DNA شوند و رشد غیر طبیعی داشته و به شکل سرطان در آیند.
DNA مواد شیمیایی در هر یک ازسلول های ماست که باعث بوجود آمدن ژن های ما می شود (دستورالعمل برای نحوه عملکرد سلول های ما).ما معمولا شبیع پدر ومادران خود هستیم زیرا آن ها منبع DNA ما هستند.
اما DNA چگونه بیشتر ما را تحت تاثیر قرار می دهد.برخی از ژن ها کنترل می شوند وقتی که سلول ها رشد می کنند،به سلول های جدید تقسیم می شوند ومی میرند.ژن هایی که به رشد سلول ها کمک می کنند،تقسیم میشوند وزنده باقی می مانند، انکوژن نام دارد.ژن هایی کهسرعت تقسیم سلولی را کم می کنند ویا باعث مرگ سلول در زمان مناسب می شوند، ژن های سرکوب گر یا تومور نامیده میشوند.
سرطان می تواند باعث تغییرات (جهش) در DNA شود که در انکوژن ها تبدیل و یا خاموش کردن ژن های سرکوب گر تومور ایجاد می شود.تغییرات در ژن های مختلف، معمولا نیازی برای یک سلول است که سرطانی شود.
برخی از افراد جهش های DNA را از پدر و مادر خود به ارث می برند که تا حد زیادی خطر ابتلا به برخی از سرطان ها را افزایش می دهد.اما جهش های ژن های به ارث برده به نظر نمی رسد که باعث سرطان کیسه صفرا شود.جهش های ژن های مرتبط به سرطان های کیسه صفرا معمولا در طول زندگی بدست می آیند و به ارث برده نمی شوند.
برای مثال،بدست آوردن تغییرات در ژن سرکوبگر تومور TP53 در بسیاری از موارد سرطان کیسه صفرا را در پی خواهد داشت.دیگر ژنهایی که ممکن است نقشی در سرطان کیسه صفرا داشته باشند شامل KRAS, BRAF, CDKN2, and HER2. هستند.برخی ازتغییرات ژنی که منجر به سرطان کیسه صفرا میشوند ممکن است توسط التهاب مزمن ایجاد شود.اما گاهی اوقات علت این تغییرات شناخته شده نیست.تغییرات ژنی فقط ممکن است ناشی از رویدادهای تصادفی و یا گاهی اوقات در داخل یک سلول بدون داشتن علت بیرونی یا خارجی باشد.
هیچ راه شناخته شده ای برای جلوگیری ازسرطان کیسه صفرا وجود ندارد.بسیاری از عوامل خطر شناخته شده برای سرطان کیسه صفرا مانند سن،جنسیت،قومیت واختلالات مجاری صفراوی خارج از کنترل ما هستند.اما چیزهایی وجود دارد که شما می توانید انجامدهید تا خطر ابتلا کاهش پیدا کند.
گرفتن وماندن در یک وزن سالم یکی از راه های مهم است که یک فرد ممکن است خطر ابتلا به سرطان کیسه صفرا و چندین سرطان دیگر را کاهش دهد.انجمن سرطان آمریکا توصیه می کند که افراد سعی کنند که در یک وزن سالم در طول زندگی با فعال بودن وخوردن یک رژیم غذایی سالم با غذاهای گیاهی، باشند.این شامل حداقل ۲½ فنجان سبزیجات و میوهجات در هر روزاست.نانهای سبوس دار،پاستا، غلات و حبوبات را به جای غلات تصفیه شده انتخاب نمایید.ماهی، مرغ و دانه های غلات بخورید و مصرف گوشت فراوری شده وگوشت قرمز خود را محدود کنید.
برای کسب اطلاعات راهنمای جامعه سرطان آمریکا در تغذیه وفعالیت فیزیکی برای پیشگیری ازسرطان را ببینید.از آنجا که سنگ های صفراوی یک عامل خطر عمده است، ازبین بردن آن ها در افراد مبتلا به سنگ کیسه صفرا ازبسیاری ازسرطان ها جلوگیری می کند.
اما سنگهای کیسه صفرا بسیار شایع هستند و سرطان کیسه صفرا حتی در افراد مبتلا به سنگ صفراوی نادر است.بیشتر پزشکان توصیه نمی کنند که مردم دارای سنگ صفراوی، کیسه صفرای خود را حذف کنند مگر این که این سنگها باعث بروز علائم ویا مشکلات دیگر شود.دلیل این است که خطرات احتمالی وعوارض ناشی از جراحی احتمالا به نفع افراد خارج از وزن نیست.
برخی از پزشکان ممکن است توصیه کنند که کیسه صفرا از بین برود اگر به مدت طولانی بیماریسنگ صفرا منجر به کیسه صفرا پرکلین شود.
ترجمه شده از وبسایت: www.cancer.org