فواید و عوارض مصرف ویتامین B5

اسیدپانتوتنیک معروف به ویتامین B5 ویتامینی است که در منابع حیوانی، گیاهی و مکمل ها یافت می شود. از موادغذایی رایج حاوی این ویتامین می توان به تخم مرغ، شیر، دانه ها و سبزیجات اشاره کرد. ویتامین B5 به بدن برای استفاده از چربی ها، کربوهیدرات ها و پروتئین ها کمک کرده و همچنین برای حفظ پوستی سالم موثر است. استفاده از مکمل های خوراکی این ویتامین می تواند به بهبود شرایطی از جمله درد عصبی، سندرم پیش از قاعدگی و ایجاد آرتریت کمک کند. بدن ویتامین های محلول در آب را از طریق ادرار از بدن خارج می کند، بنابراین عوارض کمی با مصرف مکمل های اسیدپانتوتنیک روی خواهد داد.

فواید مهم ویتامین B5

کاهش استرس و افسردگی

استرس بر سلامتی بدن تاثیر گذار بوده، به طوریکه ممکن است با علائمی از جمله بی قراری، افسردگی، پرخوری، سردرد، مشکلات خواب یا درد عضلات همراه باشد. بنابراین درصورت استرس زیاد، به پزشک خود مراجعه کنید، زیرا استرس می تواند موجب سایر مشکلات سلامتی از جمله حمله قلبی شود. همچنین استفاده از برخی موادغذایی ممکن است در کاهش یا درمان استرس مفید باشد.

ویتامین B5 موجود در سیب زمینی شیرین، بروکلی، ماست، مرغ، آووکادو و غلات کامل برای کاهش اضطراب مفید بوده، زیرا این ویتامین به همراه اسیدفولیک و ویتامین C با تنظیم غده آدرنال باعث تولید هورمون های استرس کورتیزول و آدرنالین می شوند.

اگرچه مهم ترین ویتامین ها برای حفاظت از بدن در برابر استرس و افسردگی ویتامین های گروه B می باشند، اما این ویتامین ها در بدن ذخیره نمی شوند. بنابراین باید این ریزمغذی های ضروری را به صورت روزانه از طریق رژیم غذایی و مکمل ها دریافت کنید.

بهبود گرگرفتگی

گرگرفتگی رایج ترین شکایت بانوان در دوران قبل و بعد از یائسگی است. براساس کلینیک مایو در ایالات متحده، ۶۵ تا ۷۵ درصد از بانوان در دوران قبل از یائسگی گرگرفتگی را تجربه می کنند. یکی از دلایل گرگرفتگی سطوح نامنظم استروژن و پروژسترون در بدن است.

ویتامین B5 نقش مهمی در حفظ عملکرد طبیعی غده آدرنال در بدن دارد. این ویتامین به تنظیم و ساخت هورمون ها کمک می کند. تنظیم هورمون هایی از جمله استروژن و پروژسترون در بدن می تواند باعث کاهش احتمال گرگرفتگی شود. از بهترین منابع غذایی ویتامین B5 می توان به گوشت مرغ، ماهی، نان غلات کامل، حبوبات، آووکادو، مغزهای آجیل، پنیر، سیب زمینی، تخم مرغ، شیر و موز اشاره کرد.

کاهش ریزش مو

بدن به ویتامین B5 برای متابولیزه کردن کربوهیدرات ها، پروتئین و چربی نیاز دارد، همچنین در تبدیل این موادغذایی به انرژی قابل مصرف و تغذیه تمام سلول ها به بدن کمک می کند. بدون این ویتامین فولیکول های مو موادمغذی کافی را برای عملکرد درست دریافت نمی کنند، به طوریکه این عدم دریافت منجر به سوءتغذیه فولیکول های مو، کاهش رشد و حتی ریزش مو می شود. بنابراین تامین نیاز روزانه توصیه شده ویتامین B5 می تواند به جلوگیری از بروز این موارد کمک کند. براساس مرکز پزشکی دانشگاه مریلند، میزان نیاز روزانه توصیه شده به این ویتامین ۵ میلی گرم است.

پیروی از یک رژیم غذایی سالم می تواند در دریافت ویتامین B5 و حفظ رشد موها به شما کمک کند. از منابع خوب این ویتامین می توان به آووکادو، کلم کیل، تخم مرغ، عدس، شیر، قارچ، فرآورده های فرعی گوشت، سیب زمینی، غلات و مخمر اشاره کرد. براساس دانشکده علوم بهداشت و درمان دانشگاه هانتینگتون در کانادا، دوز درمانی ویتامین B5 برای ریزش مو بین ۲۵ تا ۵۰ میلی گرم در روز است. اگرچه این ویتامین محلول در آب بوده و مصرف دوز بالاتر مشکلات جدی برای سلامتی ایجاد نمی کند، اما ممکن است موجب اسهال و افزایش خطرات خونریزی شود، بنابراین بدون مشورت با پزشک میزان مصرف توصیه شده ی هیچ ویتامینی را افزایش ندهید.

ویتامین B5 و رفع خشکی موها

موادغذایی مصرفی بر سلامت مو، ناخن ها و پوست نیز تاثیر می گذارد. رژیم غذایی ضعیف ممکن است منجر به کمبودهای تغذیه ای و در نهایت شکنندگی، خشکی موها و از دست دادن درخشندگی شود.

مصرف ویتامین B5 در رژیم غذایی برای بازگرداندن سلامتی و درخشندگی به موها مورد نیاز است. این ویتامین علاوه بر کاهش سوزش و ناراحتی های پوستی برای رشد و ترمیم مو نیز کاربرد دارد. همچنین برای دریافت این ویتامین در رژیم غذایی می توانید از مغزهای آجیل در حد اعتدال استفاده کنید. مصرف تخم مرغ برای صبحانه و همچنین برنج قهوه ای با جگر برای وعده غذای اصلی می تواند در دریافت این ویتامین موثر و مفید باشد.

ملاحظات

میزان دوز توصیه شده مکمل اسیدپانتوتنیک برای بزرگسالان روزانه ۵ میلی گرم است. دریافت دوز بالاتری از میزان توصیه شده روزانه ممکن است باعث افزایش خطر اسهال شود. بروز اسهال به این دلیل است که اسیدپانتوتنیک باعث افزایش حرکات دستگاه گوارش خواهد شد. مصرف این ویتامین در افراد مبتلا به انسداد روده یا معده ممکن است باعث تشدید شرایط شود.

افراد با اختلال خونریزی از جمله هموفیلی ممکن است بعد از مصرف اسیدپانتوتنیک در معرض خطر خونریزی قرار گیرند.

بانوان باردار و شیرده به ویتامین B5 نیاز دارند، اما دوز مصرفی این ویتامین نباید بیشتر از ۷ میلی گرم در روز باشد. همچنین مصرف دوز بالای این ویتامین ممکن است به رشد کودک آسیب بزند.

برخی افراد ممکن است اسیدپانتوتنیک را برای کمک به جلوگیری از واکنش های پوستی مرتبط با پرتودرمانی بر روی پوست خود استفاده کنند. دگزاپانتنول یک مشتق اسیدپانتوتنیک بوده و به درمان بیماری های پوستی از جمله نیش حشرات، اگزما، آکنه و خارش کمک می کند. مصرف اسیدپانتوتنیک بر روی پوست ممکن است موجب ناراحتی پوستی به نام درماتیت تماسی شود. علائم درماتیت تماسی شامل قرمزی، خارش، تاول، درد و ایجاد تکه های خشک بر روی پوست است.

برخی افراد ممکن است نسبت به اسیدپانتوتنیک حساسیت و آلرژی داشته باشند. علائم شوک آنافیلاکتیک شامل اشکال در تنفس، تورم صورت، لبها، زبان یا راه هوایی، ایجاد کهیر و افزایش ضربان قلب است.