کبد

کبد یا Liver یک اندام بزرگ است که در سمت  راست شکم قرار دارد. کبد به رنگ قرمز قهوه ای است. به طور طبیعی کبد قابل حس کردن نیست چون توسط دنده ها محافظت می شود.

کبد دو بخش بزرگ دارد به نام لوب راست و لوب چپ. کیسه صفرا در زیر کبد قرار دارد، در کنار بخش های دیگری به نام پانکراس و روده ها. کبد و این اندام ها برای هضم و  جذب  غذا با هم کار می کنند.

کار اصلی کبد سم زدایی داروها و مواد شیمیایی است. به علاوه در ترشح صفرا هم نقش دارد. کَبد در ساخت پروتئین های مهم در روند انعقاد خون  هم نقش دارد.

اختلالات کبدی

• هپاتیت: التهاب کبد معمولا در اثر ویروس هایی مثل هپاتیت A , B , C به این نام خوانده می شود. هپاتیت می تواند علل غیر عفونی هم داشته باشد مثل مصرف الکل، داروها، واکنش های آلرژیک و یا چاقی
• سیروز: آسیب طولانی مدت کبد به هر علتی می تواند اسکار دائمی بدهد که سیروز نام دارد. در این حالت کَبد نمی تواند عملکرد خوبی داشته باشد.
• سرطان کبد: شایع ترین نوع سرطان کبد، کارسینوم هپاتوسلولار نام دارد که تقریبا همیشه بعد از سیروز رخ می دهد.
• نارسایی کبدی: نارسایی کبد علل بسیاری دارد مثل عفونت، بیماری های ژنتیکی و مصرف زیاد الکل
• آسیت: در اثر سیروز، مایع از کبد به درون شکم نشت می کند که آسیت نام دارد، در این حالت شکم سنگین  و متسع می شود.
• سنگ های صفراوی: اگر سنگ های صفراوی مجرای صفراوی را مسدود کند، ممکن است هپاتیت و عفونت مجرای صفراوی ( کلانژیت) رخ دهد.
• هموکروماتوز: در این وضعیت آهن در کَبد جمع می شود و به آن آسیب می زند. آهن در کل بدن هم می تواند جمع شود، و مشکلاتی در سایر بخش ها ایجاد کند.
• کلانژیت اسکلروزان اولیه: بیماری نادری است که علل نامشخصی دارد، باعث التهاب و اسکار در مجاری صفراوی کبدی می شود.
• سیروز صفراوی اولیه: در این اختلال نادر، روند نامشخصی به آهستگی مجاری صفراوی داخل کبدی را تخریب می کند. در نهایت اسکار کبدی دائمی ( سیروز) ایجاد می شود.

تست های کبدی

• تست های خون
• تست های عملکردی کبد: نحوه ی کارکرد کَبد را نشان می دهد و تست های خونی مختلفی را شامل می شود.
• ALT ( آلانین آمینوترانسفراز): افزایش این آنزیم به شناسایی بیماری کبدی و یا آسیب ناشی از هر علتی مثل هپاتیت کمک می کند.
• AST ( آسپارتات آمینوترانسفراز): همانند افزایش ALT، AST هم آسیب کبدی را نشان می دهد.
• آلکالن فسفاتاز: این آنزیم در سلول های ترشح کننده ی صفرا در کَبد وجود دارد، در استخوان هم وجود دارد. مقادیر بالای آن می تواند به معنی این باشد که جریان رو به خارج از کبد صفرا مسدود شده است.
• بیلی روبین: مقادیر بالای بیلی روبین می تواند مطرح کننده ی مشکلات کَبدی باشد.
• آلبومین: به عنوان بخشی از پروتئین تام، آلبومین به تعیین نحوه کارکرد مطلوب کَبد کمک می کند.
• آمونیاک: سطح آن در خون در زمانی که کَبد به درستی کار نکند افزایش می یابد.
• تست های هپاتیت A: اگر به هپاتیت A مشکوک باشیم، پزشک عملکرد کبد و آنتی بادی ها را برای شناسایی هپاتیت A بررسی می کند.
• تست های هپاتیت B: پزشک می تواند سطح آنتی بادی ها را برای تعیین عفونت با این ویروس بررسی کند.
• تست های هپاتیت C: علاوه بر بررسی عملکرد کَبد، آزمایش خون هم می تواند ابتلا به این عفونت را تعیین کند.
• زمان پروترومبین (PT): این تست به طور معمولا برای بررسی مصرف دوز صحیح داروی ضد انعقاد وارفارین ( کومادین) کاربرد دارد. برای بررسی مشکلات انعقاد خون  هم کاربرد دارد.
• زمان نسبی ترومبوپلاستین (PTT): این تست برای بررسی مشکلات انعقاد خون کاربرد دارد.

تست های تصویربرداری

• سونوگرافی: سونوی شکمی در بسیاری از مشکلات کبدی انجام می شود مثل سرطان، سیروز و یا سنگ های کیسه صفرا
• سی تی اسکن: سی تی اسکن شکم تصاویر دقیق تری را از کَبد و سایر اندام های شکمی ارائه می دهد.
• بیوپسی کبد: به طور متداول بیوپسی کبد پس از دیگر تست ها کاربرد دارد مثل آزمایش خون و یا سونوگرافی، که نشان دهنده ی مشکلات احتمالی کبدی می باشد.
• اسکن کبد و طحال: در این اسکن هسته ای، از ماده ی رادیواکتیو برای کمک به شناسایی اختلالاتی مثل آبسه، تومورها و دیگر مشکلات عملکردی کبدی استفاده می شود.

درمان بیماری های کبدی

• درمان هپاتیت A: هپاتیت A معمولا به مرور زمان برطرف می شود.
• درمان هپاتیت B: هپاتیت B مزمن اغلب نیاز به درمان با داروهای ضد ویروس دارد.
• درمان هپاتیت C: درمان آن به چندین عامل بستگی دارد.
• پیوند کبد
• درمان سرطان کبد: اگرچه سرطان کَبد معمولا درمان دشواری دارد، ولی روش های درمانی آن شامل شیمی درمانی و رادیوتراپی است. در برخی موارد، رزکشن جراحی و یا پیوند کَبد هم انجام می شود.
• پاراسنتز: زمانی که آسیت شدید وجود دارد، تورم در شکم ناشی از نارسایی کبدی، اختلال ایجاد می کند.

ترجمه شده از وبسایت: www.webmd.com