انواع اختلالات پردازش شنیداری

اختلال پردازش شنوایی در تمام کودکان یکسان نمی باشد و با وجود انواع مختلف آن بندرت پیش می آید که فردی فقط با یک نوع آن درگیر باشد.

انواع اختلالات پردازش شنیداری شناسایی شده در کودکان عبارتند از :

• اختلال وابسته
• اختلال رمزگشایی شنیداری
• اختلال یکپارچکی شنوایی
• اختلال سازمان دهی
• اختلال بیش حسی شنوایی

اختلال وابسته

مشکل در ارتباط صدا با زبان نوشتاری می باشد ممکن است فرد دارای تمیز شنیداری خوبی باشد اما در شناخت کل کلمات ضعیف باشد فرد ممکن است دستورالعمل های کلامی را به صورت صریح تکرار کند اما ممکن است پیام را درک نکرده باشد هم چنین به طور معمول دستورات پیچیده درک نمی شوند.

اختلال رمز گشایی شنیداری

شایع ترین مشکل در کودکان با اختلالات پردازش شنیداری می باشد اطلاعات اهسته و ناقص پردازش می شوند و این کودکان اغلب به عنوان کم شنوا توصیف می شوند واژه ها ممکن است کلمات ناقص یا گیج کننده به نظر برسند: مانند (maths,mass)

و در به یاد آوری قواعد واجی ضعیف باشند بسیاری از کودکان مبتلا به این نوع اختلال پردازش شنیداری، از نقص مهارت های خواندن و هجی کردن ضعیف تری نسبت به همسالان خود برخوردارند کمبود رمزگشایی شنیداری ممکن است در هر دو نیمکره مغز رخ دهد. یک مشکل در بخش زبانی نیمکره چپ باعث می شود که کودک در تشخیص صداهای مشابه مانند “ف” و “و” مشکل داشته باشد اختلال در نیمکره راست موجب مشکلاتی در شناسایی لحن در هر پیام شود (خشمگین، عصبانی و..)

نقص یکپارچگی شنوایی

برای کودکان با این نوع اختلال پردازش شنیداری ترکیب اطلاعات از منابع مختلف بسیار دشوار است، این مشکل بخصوص زمانی که کودک میبایست به صداهای مختلف گوش بدهد و یک فعالیت حرکتی انجام دهد ، بازنمایی می شود.

کودکان با این نوع اختلال برایشان راحتتر است تا از روی فردی که کار مشابه اورا انجام می دهند الگو برداری کنند بنابراین منتظر می مانند یا پیشنهاد می دهند که افراد دیگر فعالیت را انجام بدهند تا بتوانند الگو برداری کنند.

این کودکان در درک کلمات به عنوان یک کل مشکل دارند، به همین دلیل در دیکته و تشخیص کلمه ضعف دارند، نقص یکپارچگی شنوایی نشان می دهد زمانی که نیمکره چپ و راست با هم ارتباط درستی ندارند چه اتفاقی رخ می دهد ، بنابراین ارتباط بین اطلاعات مختلف قابل شناسایی نیستند.

نقص سازمان دهی

مشکل اولیه در کودکان با این نوع اختلال پیام ها یا دستورات متوالی است ، مانند اطلاعاتی که مرحله به مرحله برای اجرا ارائه می شوند.  سیگنالهای شنیداری با موفقیت دریافت می شوند اما بطور صحیح برای معنادار کردن به نحوی که پاسخ مناسب داده شود سازمان دهی نمی شوند. این مشکل حتی به اجرای دستورات نوشتاری هم کشیده می شود.

این کودکان به ویژه در فعالیت هایی که نیاز به برنامه ریزی دارند مشکل داشته همچنین به نظر میرسد که در بیان خودشان نیز با مشکل مواجه می شوند ، نقص سازماندهی  برتوانایی کودک در پاسخ به اطلاعاتی که به صورت شفاهی ارائه می شود نیز اثر می گذارد.

نقص پروزدی

این نقص ممکن است بیش از انواع دیگر آشکارتر باشد کودکانی که دچار نقص در پروزدی هستند ریتم و تون و استرس و.. صدای خود را نمی توانند تغییر دهند به همین ترتیب نمی توانند چنین ویژگی هایی را در صدای دیگران بازشناسی کنند ،پروزدی یک مهارت اساسی و لازم در برقراری ارتباط خوب است.

بنابرین این نوع اختلال پردازش شنوایی معمولا با مشکلات اجتماعی همراه است ،این کودکان در درک موسیقی مهارت کمتری دارند.

حساسیت شنوایی

یک اختلال از پردازش شنوایی می باشد که در آن فرد قادر به حذف صداهای پس زمینه (نویز های محیطی) به صورت انتخابی نمی باشد کودکانی که این نقص را ندارند حتی زمانی که دیگران در اطراف آنها زمزمه می کنند قادر خواهند بود که به معلم خود گوش دهند ،اما کودکان با حساسیت شنیداری قادر به تشخیص منابع مختلف صدا نبوده و به سادگی هر صدایی در محیط حواس آنها را پرت خواهد کرد.

این امر به ویژه در مدرسه مشکل ساز است ، کودکان با این نوع اختلال اغلب معلم را نادیده می گیرند و یا دستور را اشتباه درک می کنند و زمانی که معلم دستورالعمل های متعددی را در یک جلسه می دهد، کارشان دشوارتر خواهد بود.

حساسیت شنوایی از طریق آزمون دایکوتیک تشخیص داده می شود که به طور ویژه برای این ارزیابی این مشکل طراحی شده است.

توانایی گوش دادن انتخابی به یک منبع صدا در محیط شلوغ گاها بعنوان آگاهی شکل از زمینه شنوایی شناخته می شود.

با تشکر از : سارا سلحشوری – آسیب شناس گفتار و زبان