ویتامین ث

اطلاعات کلی در مورد ویتامین ث – Vitamin C

اسامی دیگر لاتین: Acide Ascorbique, Acide Cévitamique, Acide Iso-Ascorbique, Acide L-Ascorbique, Acido Ascorbico, Antiscorbutic Vitamin, Ascorbate, Ascorbate de Calcium, Ascorbate de Sodium, Ascorbic acid, Ascorbyl Palmitate, Calcium Ascorbate, Cevitamic Acid, Iso-Ascorbic Acid, L-Ascorbic Acid, Magnesium Ascorbate, Palmitate d’Ascorbyl, Selenium Ascorbate, Sodium Ascorbate, Vitamina C, Vitamine Antiscorbutique, Vitamine C

برخی حیوانات برای خود ویتامین ث را می سازند اما انسان ها می بایست آن را از مواد غذایی یا دیگر منابع دریافت کنند. سبزیجات و میوه های تازه بخصوص مرکبات منبع سرشار ویتامین ث هستند. آن را همچنین در آزمایشگاه نیز می توان ساخت.

متخصصان بر جذب ویتامین ث از طریق میوه و سبزیجات تاکید دارند تا مصرف مکمل های آن. افشره تازه پرتقال بهتر از آب میوه های آماده است. افشره تازه دارای ویتامین ث فعال بیشتری است. آب پرتقال تازه را ظرف یک هفته بنوشید. اگر هم آب پرتقال آماده را ترجیح می دهید آن را ظرف یک هفته پس از باز کردن مصرف کنید.

در طول تاریخ، از ویتامین ث برای پیشگیری از اسکوروی استفاده می شده است. اسکوروی در حال حاضر نسبتاً نادر است، اما در گذشته در بین افرادی که سفرهای طولانی مدت بر روی کشتی داشته اند شایع بوده است.

امروزه از آن بیشتر برای پیشگیری از سرماخوردگی استفاده می شود. همچنین برای دیگر بیماری ها مثل عفونت لثه، آکنه، برونشیت، ایدز، زخم معده، اسهال خونی، دمل پوستی و عفونت های مثانه و پروستات.

برخی افراد از آن برای افسردگی، مشکلات فکری، زوال عقل، آلزایمر، استرس جسمی و روحی، خستگی، و اختلال کم توجهی-بیش فعالی.

همچنین برای افزایش جذب آهن، و اصلاح عدم تعادل پروتئین در برخی نوزادان.

برخی بر این باورند که ویتامین ث می تواند به بیماری های قلبی عروقی نیز کمک کند. از آن برای سفت شدن سرخرگ ها، لخته شدن خون در رگ ها، حملات قلبی، سکته، فشارخون و کلسترول بالا استفاده می شود.

از ویتامین ث برای پیشگیری از آب مروارید، آب سیاه، بیماری کیسه صفرا، پوسیدگی دندان، یبوست، بیماری لایم، تقویت سیستم ایمنی، سکته قلبی، ناباروری، دیابت، اوتیسم، اختلالات کولاژن، آرتریت، درد کمر، سرطان و استیوپروسیس استفاده می شود.

بهبود عملکرد فیزیکی، کند شدن پیری، مقابله با عوارض جانبی داروهایی مثل کورتیزون، و کمک به ترک اعتیاد.

بعضا، افراد آن را بر پوست استفاده می کنند برای محافظت از تابش خورشید و آلودگی ها. همچنین از آن برای مقابله با آسیب های پرتودرمانی نیز استفاده می شود.

نحوه کارکرد ویتامین ث

ویتامین ث برای رشد و عملکرد مناسب بخش های مختلف بدن ضروری است. همچنین نقشی اساسی در تقویت سیستم ایمنی بدن ایفا می کند.

موارد مصرف و اثرگذاری ویتامین ث

مؤثر در موارد زیر می باشد

• کمبود ویتامین ث. مصرف خوراکی یا تزریق آن می تواند اسکوروی را درمان یا پیشگیری کند.

احتمال زیاد اثربخشی در موارد زیر را دارد

• جذب آهن. مصرف ویتامین ث جذب آهن را در کودکان و بزرگسالان افزایش می دهد.
• اختلال مادرزادی تیروسینوم. مصرف خوراکی ویتامین ث یا تزریق آن می تواند این اختلال را که سطح آمینو اسید سیترون خون بالاست بهبود ببخشد.

احتمال تاثیر در موارد زیر است

• زوال عضلات چشم. مصرف روزانه ویتامین س به همراه روی، ویتامین ای و بتاکاروتن می تواند مفید باشد. مصرف ویتامین ث به همراه دیگر آنتی اکسیدان ها اما نه روی، تاثیری نخواهد داشت.
• کاهش پروتئین ادرار. مصرف ویتامین ث و ای می تواند پروتئین ادرار را در افراد دیابتی کاهش دهد.
• سفت شدن سرخرگ ها. مصرف خوراکی ویتامین ث می تواند خطر سفت شدن سرخرگ ها را کاهش دهد. همچنین سرعت آن را نیز کاهش می دهد.
• سرطان. دریافت ویتامین ث در وعده های غذایی خطر سرطان دهان و دیگر سرطان ها را کاهش می دهد. هرچند مکمل های ویتامین ث اثری نخواهد داشت.
• سرماخوردگی. مصرف زیاد ویتامین ث طول سرماخوردگی را کاهش می دهد اما از آن پیشگیری نمی کند.
• درد مزمن. استفاده از ویتامین ث پس از شکستگی مچ می تواند از بروز درد مزمن جلوگیری کند.
• مشکلات کلیوی به دلیل استفاده از ماده کنتراست حین آنژیو. مصرف ویتامین ث قبل و بعد از آنژیو می تواند از بروز مشکلات کلیوی جلوگیری کند.
• قرمز شدن پس از درمان های پوستی. استفاده از یک کرم مخصوص ویتامین ث می تواند مقدار و مدت قرمزی پوست را پس از لیزر اسکارهای پوستی کاهش دهد.
• عفونت های ریوی پس از ورزش شدید. مصرف ویتامین ث قبل از ورزش های شدید مثل ماراتون، می تواند از عفونت جلوگیری کند.
• بیماری کیسه صفرا. مصرف ویتامین ث در زنان از آن پیشگیری می کند. و نه در مردان.
• زخم های باکتریایی معده. مصرف ویتامین ث می تواند از عوارض جانبی درمان این عفونت بکاهد. پس از از بین رفتن باکتری، ویتامین ث از بروز زخم های پیش سرطانی در معده جلوگیری می کند.
• تخریب غیرعادی گلبول های قرمز. مصرف ویتامین ث می تواند کم خونی را بهبود ببخشد.
• فشار خون بالا. مصرف ویتامین ث همراه با داروهای ضد فشار می تواند اندکی فشار سیستولیک را کاهش دهد اما نه فشار دیاستولیک. مصرف مکمل های ویتامین ث به تنهایی اثری نخواهد داشت.
• مسمومیت سرب. مصرف ویتامین ث می تواند مقدار سرب موجود در خون را کاهش دهد.
• درد قفسه سینه. مصرف ویتامین ث می تواند اثربخشی داروها را طولانی تر کند.
• پوکی استخوان. مصرف خوراکی ویتامین ث یا مکمل های کلسیم آسکوربات از تحلیل غضروف ها و وخیم تر شدن علایم در افراد مبتلا به پوکی استخوان جلوگیری می کند.
• عملکرد فیزیکی. خوردن زیاد ویتامین ث در وعده های غذایی به تقویت عضلات در افراد مسن می انجامد. و همچنین دریافت اکسیژن را در پسران جوان حین فعالیت.
• آفتاب سوختگی. ویتامین سی و ای از آفتاب سوختگی جلوگیری می کند هرچند مصرف ویتامین ث به تنهایی مؤثر نخواهد بود.
• چین و چروک پوست. کرم های پوستی حاوی ویتامین ث، آستیل تیروسین، روی سولفات، سدیم هیالرونات و بیوفلاونوید می تواند چین و چروک پوست صورت را بهبود ببخشد.

احتمالا بی تاثیر در مارد زیر می باشد

• برونشیت. مصرف خوراکی آن اثری ندارد.
• آلزایمر. مصرف ویتامین ث در وعده های غذایی، به صورت مکمل، همراه با ویتامین ای تاثیری در کاهش خطر ابتلا ندارد. هرچند مصرف مقدار زیاد مکمل های ویتامین ث و ای در طولانی مدت می تواند خطر آلزایمر را کاهش دهد.
• بیماری چشم در اثر مصرف دارو اینترفرون. مصرف روزانه ویتامین ث به صورت خوراکی اثری نخواهد داشت.
• سرطان ریه. مصرف ویتامین ث پیشگیری نخواهد کرد.
• مرگ. برخی تحقیقات نشان داده اند مقدار زیاد ویتامین ث در خون می تواند خطر مرگ به هر علتی را کاهش دهد. هرچند دیگر تحقیقات گزارش کرده اند مصرف روزانه ویتامین ث به همراه ویتامین ای، بتاکاروتن،
• سلنیوم و روی خطر مرگ را کاهش نخواهد داد. به طور کلی مصرف مکمل های ویتامین ث خطر مرگ را کاهش نخواهد داد.
• سرطان پانکراس. مصرف ویتامین آ و ای و بتاکاروتن خطر ابتلا را کاهش نخواهد داد.
• فشار خون بالا حین بارداری. برخی تحقیقات نشان داده اند مصرف خوراکی ویتامین ث و ای از بالا رفتن فشار جلوگیری می کند. هرچند بیشتر تحقیقات آن را نفی کرده اند.
• عوارض حین بارداری. مصرف ویتامین ث و ای اثری نخواهد داشت.
• سرطان پروستات. مصرف ویتامین ث، ای، بتاکاروتن، سلنیوم و روی خطر ابتلا را کاهش نخواهد داد.
• مشکلات پوستی ناشی از پرتودرمانی. مصرف محلول ویتامین ث اثری نخواهد داشت.
• سکته. مصرف خوراکی ویتامین ث مفید نخواهد بود.

شواهد کافی برای اثر در موارد زیر نیست

• تب یونجه. مصرف ویتامین ث از آن جلوگیری نخواهد کرد.
• مشکلات قلبی ناشی از داروی سرطان. مصرف ویتامین ث و ای اثری نخواهد داشت.
• آسیب به معده در اثر مصرف آسپرین. مصرف ویتامین ث ممکن است از آن جلوگیری کند.
• آسم. شواهدی وجود دارد که بیماران مبتلا به آسم سطح ویتامین ث پایینی دارند. هرچند مصرف ویتامین ث خطر ابتلا به آن را کاهش نخواهد داد.
• اختلال بیش فعالی. مصرف دوز بالایی از آن خطر ابتلا را کاهش نمی دهد اما دوز پایین می تواند برخی علائم مثل بی قراری را کاهش می دهد.
• اوتیسم. شواهد اولیه نشان از کاهش شدت علایم در اثر مصرف ویتامین ث دارد.
• سرطان مثانه. مصرف ویتامین ث تاثیری در ابقای بیماران نخواهد داشت.
• سرطان پستان. برخی تحقیقات اثر مصرف زیاد ویتامین ث بر کاهش خطر ابتلا را گزارش کرده اند، هرچند بعضی دیگر آن را نفی کرده اند.
• سوختگی. تزریق ویتامین ث ظرف ۲۴ساعت پس از سوختگی شدید، از آثار آن می کاهد.
• بیماری قلبی. دریافت بیشتر ویتامین ث می تواند مفید واقع شود.
• آب مروارید. برخی تحقیقات بیان کرده اند که مصرف ویتامین ث و ای و بتاکاروتن اثری نخواهد داشت در حالی که مطالعات دیگر گزارش کرده اند نصرف مولتی ویتامین های حاوی ویتامین ث به مدت ۱۰ سال می تواند از آب مروارید پیشگیری کند.
• سرطان رحم. مصرف ویتامین ث می تواند خطر ابتلا را کاهش دهد.
• آسیب به کولن در اثر پرتو. مصرف ویتامین ث و ای می تواند برخی علائم آن را بهبود ببخشد.
• سرطان روده. مصرف ویتامین ث، ای و بتاکاروتن خطر ابتلا را کاهش نمی دهد.
• گردش خون ضعیف در پاها. مصرف یک فرآورده خاص حاوی عصاره ی خلنگ، هسپریدین، و ویتامین ث می تواند، درد و گرفتگی عضلات را کاهش دهد.
• پلاک های دندان. جویدن آدامس حاوی ویتامین ث می تواند مفید باشد.
• دیابت. برخی تحقیقات بیان کرده اند مصرف ویتامین ث می تواند سطح قند و کلسترول خون را در افراد دیابتی کاهش دهد. برخی دیگر آن را نفی کرده اند.
• سرطان آندومتری. مصرف ویتامین ث خطر ابتلا را نسبتاً کاهش می دهد.
• سرطان مری. مصرف ویتامین ث، ای و بتاکاروتن خطر ابتلا را کاهش نمی دهد. هرچند، وجود ویتامین ث زیاد در وعده های غذایی می تواند اثرگذار باشد.
• سرطان معده. مصرف مکمل های ویتامین ث به همراه بتاکاروتن یا بتاکاروتن همراه با ویتامین ای خطر ابتلا را کاهش نمی دهد. هرچند دریافت مقادیر زیادی از ویتامین ث می تواند از سرطانی شدن زخم های معده جلوگیری کند.
• نقرس. افزایش دریافت ویتامین ث می تواند خطر ابتلا را در مردان کاهش دهد.
• ایدز. مصرف ویتامین ث، آ، ای، بتاکاروتن، سلنیوم و آنزیم می تواند مفید واقع شود. هرچند سطح بالا یا پایین ویتامین ث تاثیری در فعالیت ویروس نخواهد داشت.
• انتقال ایدز. مصرف ویتامین ب، ث، ای هنگام بارداری و شیردهی خطر انتقال ایدز به نوزاد را کاهش می دهد.
• کلسترول بالا. مصرف روزانه ویتامین ث کلسترول را در افراد عادی کاهش نمی دهد. هرچند، مصرف ویتامین ث سطح کلسترول مضر را در افراد با کلسترول بالا کاهش می دهد.
• ناباروری. مصرف روزانه ویتامین ث می تواند برای زنان نازا مفید باشد.
• لوسمی. مصرف ویتامین ث می تواند اثر داروی آرسنیک را در این افراد افزایش دهد.
• استرس ذهنی. مصرف ویتامین ث می تواند هنگام استرس فشار خونکرا پایین بیاورد.
• کبد چرب غیرالکلی. مصرف ویتامین ث و ای می تواند عملکرد کبد را بهبود ببخشد اما ورم آن را کاهش نمی دهد.
• پوکی استخوان. مصرف ویتامین ث استخوان را مستحکم می کند. هرچند افزایش سطح ویتامین ث موجود در خون در زنان یایسه می توان باعث کاهش تراکم استخوان شود.
• سرطان تخمدان. مصرف ویتامین ث تاثیری نخواهد داشت.
• پارکینسون. افزایش دریافت ویتامین ث خطر ابتلا را کاهش نمی دهد.
• ذات الریه. مصرف ویتامین ث خطر ابتلا و مدت بیماری را کاهش می دهد.
• زخم بستر. برخی تحقیقات بیان کرده اند مصرف ویتامین ث تاثیری در بهبود زخم بستر نخواهد داشت. هرچند برخی دیگر مصرف ویتامین ث را در کاهش سایز زخم ها مؤثر دانسته اند.
• کم خونی داسی شکل. مصرف ویتامین ث، ای و عصاره سیر می تواند مفید باشد.
• عفونت باکتریایی سیستم عصبی. مصرف روزانه ویتامین ث در کنار درمان های معمول می تواند خطر مرگ را کاهش دهد.
• عفونت مجاری ادراری. مصرف ویتامین ث از آن پیشگیری نمی کند.
• بیماری کلیوی
• سنگ کیسه صفرا
• بیماری لایم
• سندروم خستگی مزمن
• زخم ها
• سل
• پوسیدگی دندان
• یبوست
• آکنه

عوارض جانبی و ایمنی ویتامین ث

مصرف آن به هر صورتی به مقدار مناسب بی خطر است. در برخی افراد ممکن است باعث تهوع، استفراغ، سوزش معده، دل درد، و سردرد شود. هرچه میزان مصرف ویتامین ث بیشتر شود، درصد بروز این عوارض نیز بیشتر می شود. مصرف بیش از ۲ گرم در روز خطرناک بوده و می تواند عوارض جانبی بسیاری را به همراه داشته باشد، از جمله سنگ کلیه و اسهال شدید. در افرادی که سابقه سنگ کلیه داشته اند مصرف بیش از ۱ گرم به شدت خطر شکل سنگسازی افزایش می دهد.

ملاحظات و هشدارها

حاملگی و شیردهی: مصرف ویتامین ث بی خط است اگر دوز آن مناسب باشد. بیش از سن ۱۹ سال حداکثر ۲۰۰۰ میلی گرم در روز و بین ۱۴ تا ۱۸ سال ۱۸۰۰ میلی گرم. مصرف بیشتر آن می تواند خطرناک باشد.

نوزادان و کودکان: مصرف دوز مناسب آن به صورت خوراکی بی خطر است اما در این موارد خطرناک است: بیش از ۴۰۰ میلی گرم در روز برای کودکان ۱ تا ۳ سال، ۶۵۰ میل بین ۴ تا ۸ سال، ۱۲۰۰ میل بین ۹ تا ۱۳ سال و ۱۸۰۰ بین ۱۴ تا ۱۸ سال.

آنژیو: از مصرف ویتامین ث و دیگر آنتی اکسیدان ها بلافاصله قبل و بعد عمل خودداری کنید.

سرطان: سلول های سرطانی مقادیر زیادی ویتامین ث جذب می کنند. حتماً زیر نظر آنکلوژیست خود مصرف کنید.

دیابت: ویتامین ث می تواند قند خون را افزایش دهد. در زنان مسن دیابتی، مصرف بیش از ۳۰۰ میلی گرم در روز ویتامین ث می تواند خطر مرگ ناشی از بیماری قلب را افزایش دهد.

اختلالات آهن خون، از جمله تالاسمی و هموکرومانوز: ویتامین ث جذب آهن را افزایش می دهد که باعث وخیم تر شدن شرایط می شود. از مصرف زیاد آن خودداری کنید.

سنگ کلیه: مصرف زیاد ویتامین ث می تواند خطر سنگسازی را افزایش دهد.

حملات قلبی: سطح ویتامین ث حین حمله قلبی کاهش می یابد. هرچند، سطح کم ویتامین ث ارتباطی با بروز حمله قلبی ندارد.

کمبود متابولیکی گلوکز فسفات: مقدار زیاد ویتامین ث می تواند باعث تخریب گلبول های قرمز در این افراد شود.

مصرف دخانیات: کشیدن سیگار ویتامین ث بدن را کاهش می دهد. این افراد می بایست ویتامین ث بیشتری دریافت کنند.

کم خونی داسی شکل: مصرف ویتامین ث شرایط را بدتر می کند.

تداخلات دارویی ویتامین ث

تداخل متوسط: مراقب استفاده همزمان باشید

• آلومینیوم: آلومینیوم در اغلب ضداسیدها وجود دارد. ویتامین C جذب آن را افزایش می دهد. ویتامین C را دو ساعت قبل و یا ۴ساعت بعد از آن مصرف کنید.

• استروژن: ویتامین C می تواند از سرعت دفع استروژن بکاهد و باعث بوجود آمدن عوارض جانبی بسیاری شود.
• فلوفنازین: از مقدار آن با مصرف زیاد ویتامین C کاسته می شود و در نتیجه اثربخشی آن نیز کم می شود.
• داروهای سرطان: ویتامین C یک آنتی اکسیدان است و می تواند از اثربخشی این داروها بکاهد.
• داروهای ایدز: مصرف زیاد ویتامین C می تواند از اثربخشی این داروها بکاهد.

برخی داروهای ایدز عبارت از آمپرناویر، نلفیناویر، ریتوناویر و سکیناویر.

• داروهای کاهنده کلسترول: مصرف ویتامین ث، ای، سلنیوم و بتاکاروتن می تواند از اثربخشی این داروها بکاهد. برخی از آنها عبارت اند از آتورواستاتین، فلواستاتین، لواستاتین، و پراواستاتین.

• نیاسین: نیاسین کلسترول مفید را افزایش می دهد. مصرف ویتامین C، ای، سلنیوم و بتاکاروتن می تواند از اثربخشی این دارو بکاهد.
• وارفارین: وارفارین ضد انعقاد خون است. مصرف زیاد ویتامین C می تواند اثر آن را کم کرده و منجر به لختگی خون شود.

تداخل جزیی: همراه با موارد زیر با احتیاط مصرف شود

• آستامینوفن: بدن آستامینوفن را تجزیه می کند تا بتواند آن را دفع کند. مصرف زیاد ویتامین C این فرآیند کند می کند.
• آسپرین: بدن آسپرین را تجزیه می کند تا بتواند آن را دفع کند. مصرف زیاد ویتامین C این فرآیند را کند کرده و عوارض جانبی به همراه خواهد داشت.
• کولین منیزیم تریسالسیلات: مصرف ویتامین C سرعت دفع آن را کاهش می دهد.
• نیکاردیپین: مصرف همزمان ویتامین C با آن، جذب ویتامین C توسط سلول ها را کاهش می دهد.
• نیفدیپین: مصرف همزمان ویتامین C با آن، جذب ویتامین C توسط سلول ها را کاهش می دهد.
• سالسالات: ویتامین C می تواند سرعت دفع آن را کاهش دهد و باعث بروز عوارض جانبی شود.

دوز مصرفی ویتامین C

مصرف خوراکی

• برای اسکوروی: ۱۰۰ تا ۲۵۰ میلی گرم یک یا دو بار در روز
• سرماخوردگی: ۱ تا ۳ گرم در روز
• پیشگیری از آسیب کلیوی ناشی از ماده کنتراست حین آنژیو: ۳ گرم پیش از آنژیو عروق کورونر، ۲ گرم پس از آن و صبح روز بعد.
• کند کردن روند سفت شدن سرخرگ ها: ۲۵۰ میلی گرم ویتامین C و ۹۱ میلی گرم ویتامین ای دو بار در روز تا ۶ سال.
• تیروسینوم در نوزادان با تغذیه پر پروتئین: ۱۰۰ میلی گرم
• کاهش پروتئین ادرار در بیماران دیابتی نوع ۲ : ۱۲۵۰ میلی گرم ویتامین C همراه با ۶۸۰ میلی گرم ویتامین ای برای ۴ هفته.
• پیشگیری از سندروم درد ناحیه ای در افراد دچار شکستگی مچ: ۵۰۰ میلی گرم برای ۵۰ روز.

میزان مجاز مصرف روزانه

• نوزادان تا ۱۲ ماه، همان اندازه موجود در شیر مادر.
• ۱ تا ۳ سال ۱۵ میلی گرم.
• ۴ تا ۸ سال ۲۵ میل.
• ۹ تا ۱۳ سال ۴۵ میل.
• ۱۴ تا ۱۸ سال ۷۵ میل برای پسران و ۶۵ میل برای دختران.
• بزرگتر از۱۹ سال، ۹۰ میل برای مردان و ۷۵ برای زنان.
• بارداری و شیردهی: تا ۱۸سال ۱۱۵ میل.
• ۱۹ تا ۵۰ سال ۱۲۰ میل. افراد سیگاری می بایست ۳۵ میل اضافه مصرف کنند.
• حداکثر میزان مصرف: ۱ تا ۳ سال۴۰۰ میل. ۴ تا ۸ سال ۶۵۰ میل. ۹ تا ۱۳ سال ۱۲۰۰ میل.
• جوانان، زنان باردار و شیرده بین ۱۴ تا ۱۸ سال، ۱۸۰۰ میل.
• بزرگسالان و زنان باردار و شیرده ۲۰۰۰ میلی گرم.

استفاده بر روی پوست

• برای چین و چروک پوست می بایست روزانه مصرف شود. کرم های حاوی ۵تا۱۰% ویتامین ث. در یک مطالعه، ۳قطره از یک فرمول خاص ویتامین ث بر روی پوست ریخته شد. از مصرف آن بر روی چشم و پلک خودداری کنید. از تماس آن با مو و لباس نیز اجتناب کنید.

ترجمه شده از وبسایت: www.webmd.com