غدد لنفاوی و سرطان

سیستم لنفاوی چیست؟

بدن ما شبکه ای از رگ های لنفاوی و غدد لنفاوی را در خود جای داده است . عروق لنفاوی بسیار شبیه به رگ در بدن عمل می کنند با این تفاوت که به جای حمل خون ، ماده ای سفید و آبکی و سیال به نام لنفاو را در کل بدن پوشش می دهند.

سیستم لنفاوی

مایع لنفاو از دیواره های مویرگی جریان گرفته تا سلول های بافت های بدن را شستشو دهند  که حامل اکسیژن و سایر مواد مغذی  به سلول ها و همینطور رفع کننده مواد زائد مانند کربن دی اکسید  از سلول ها می باشند. مایع لنفاو نیز گلبول های سفید که در مبارزه با عفونت کمک می کنند ، را شامل می شود .

در صورتی که لنف از فضای میان بافتی استخراج نشود باعث تورم در بافتها میشود . نقش عروق لنفی جابجا کردن لنف در بدن و مانع شدن از تجمع لنف در بافتی خاص میباشد . این عروق لنف را از اطراف سلولها جمع کرده و به قفسه سینه هدایت میکند . لنف کل بدن به یکی از عروق در نزدیکی قلب تخلیه میشود .

غدد لنفاوی و آنچه انجام می دهند

مایع لنفاو در مسیر عروق لنفاوی و از طریق غده ها در سراسر بدن در جریان هستند. غده های لنفاوی ، ساختار کوچکی دارند که در بدن به عنوان فیلتری برای مواد مضر کار می کنند . این غده ها حاوی سلول های ایمنی هستند که با حمله کردن و از بین بردن میکروب هایی که در مایع لنفاو وجود دارند ، به مبارزه علیه عفونت ها کمک می نمایند . صدها غده ی لنفاوی در سراسر بدن وجود دارد . هر غده لنفاوی ، مایع و هر گونه موادی که در عروق در جریان هستند را فیلتر می نماید.  مایع لنفوم از انگشتان دست به قفسه سینه انشعاب دارد و واسطه آن بازو است یعنی از انگشت دست تا بازو و از آنجا به قفسه سینه . این مایع لنفوم از طریق غده های لنفوم موجود در آرنج و یا زیر بازو فیلتر می شوند . مایع لنفوم از سر ، پوست سر وصورت از طریق غده های لنفوم موجود در گردن جریان پیدا می کند .  برخی از غده های لنفاوی در داخل عمق بدن از جمله بین ریه ها و یا در اطراف روده وجود دارند تا مایع لنفوم را در آن مناطق فیلتر کنند . مایع لنفاوی به آرامی در سراسر بدن جریان پیدا کرده و راه خود را به سمت قفسه سینه پیدا می کند  و در پایان سفر خود ، مایع لنفومی ، نمک و پروتئین فیلتر شده را دوباره به جریان خون باز می گرداند .

متورم شدن غدد لنفاوی

هنگاهی که در بدن مشکلاتی  مانند عفونت ، آسیب و یا سرطان بوجود می آید ، غده و یا گروهی از غدد لنفاوی آن منطقه ی آسیب دیده ممکن است به منظور فیلتر کردن سلول های مضر ، متورم شوند  که به این عکس العمل ” لنفادنوپاتی ” می گویند . غدد متورم شده به شما اخطار می دهند که مشکلی در بدن شما وجود دارد  و علائم دیگر به تعیین دقیق تر آن مشکل کمک می نمایند . به عنوان مثال درد گوش ، تب ، و بزرگ شدن غدد لنفاوی نزدیک گوش معمولا علائمی هستند که در هنگام عفونت گوش و یا سرماخوردگی رخ می دهند .

برخی نواحی که به طور معمول متورم می شوند می توان به گردن ، کشاله ران و زیربغل اشاره کرد . در بسیاری از موارد ، تنها یک ناحیه از غدد لنفاوی در ابتدا متورم می شود . هنگامی که بیش از یک منطقه از غدد لنفاوی متورم شود ، به آن ” لنفادنوپاتی عمومی ” می گویند.

برخی عفونت ها (مانند گلودرد و آبله مرغان ) ، برخی داروها ، بیماری های سیستم ایمنی بدن و سرطان هایی مثل سرطان لنفوم و لوسمی ، می توانند باعث این تورم ها شوند . مراکز ارائه دهنده خدمات درمانی ، برای دریافت دلیل تورم ها ، به تحقیقات و آزمایش های لازم می پردازد . چرا که بسیار از تورم های غدد لنفاوی دلیلی به جز سرطان دارند.

سرطان در غدد لنفاوی

سرطان در غدد لنفاوی می تواند به ۲ شکل ظاهر شود : یا در همان منطقه شروع می شود و یا حاصل از سرایت از دیگر نقاط می باشد.سرطانی که در غدد لنفاوی شروع می شود ، لنفوم نام دارد. البته در اکثر مواردسر منشاء  سرطان غدد لنفاوی از دیگر نقاط بدن می باشد و به این ناحیه سرایت پیدا می کند.

سرطان چگونه به غدد لنفاوی سرایت پیدا می کند ؟

سرطان می تواند از ناحیه ای  شروع شده است به دیگر نقاط بدن گسترش یابد .

هنگامی که سلول های سرطانی از تومور جدا می شوند ، قادرند تا از طریق جریان خون و یا سیستم لنفاوی به دیگر نقاط بدن گسترش یابند . این سلول ها از طریق جریان خون به دورترین اندام ها نیز دسترسی پیدا می کنند و اگر  از طریق سیستم لنفاو وارد شوند ، ممکن است در غدد لنفاوی به پایان برسند . در هر صورت ، بیشتر سلول های سرطانی  جدا شده از تومور میمیرند و یا قبل از شروع به رشد در دیگر نقاط کشته می شوند. اما ممکن است یک یا دو عدد از آنها در مکان جدید مستقر شده و شروع به رشد و نمو کرده و تومور جدیدی را تشکیل دهند . این انتشار سرطان به بخش های جدید در بدن را ، متاستاز می گویند .

سلول های سرطانی به منظور پخش شدن در قسمت های جدید بدن ، می بایست چندمرحله را پشت سر بگذارند . در ابتدا باید از تومور اصلی جدا شده و به دیواره ی بیرونی عروق لنفاوی و یا عروق خونی متصل شوند. سپس باید از دیواره عروق عبور کرده و وارد جریان خون عضو جدید و یا لنفاو غدد لنفاوی شوند.

هنگامی که سرطان در داخل غدد لنفاوی رشد می کند ، معمولا غدد لنفاوی نزدیک به تومور خود را نیز تحت تاثیر قرار می دهد . اینها همان غددی هستند که وظیفه شان ، فیلتر کردن و کشتن سلول های سرطان بوده است .

سرطان چگونه در غدد لنفاوی یافت می شود ؟

غدد لنفاوی در حالت طبیعی بسیار نازک بوده و تشخیص سرطان در آن ها به سختی میسر است ، اما هگامی که این غدد عفونی ، ملتهب و یا سرطانی می شوند ، از حالت عادی کمی بزرگ تر می شوند . آن دست از غدد لنفاوی نزدیک به پوست ، به راحتی با لمس کردن بوسیله انگست ها قابل تشخیص و برخی از آنها قابل رویت می باشند . اما اگر فقط تعداد کمی سلول سرطانی در لنفاو ها وجود داشته باشند ، در ظاهر آنها تاثیر نگذاشته و آنها به حالت طبیعی می نمایند .  در این موارد ، پزشک به منظور بررسی سرطان ، تمام یا بخشی از آن غده لنفاوی را از بدن خارج می نماید.

هنگامی که جراح برای حذف سرطان اولیه اقدام می نماید ، ممکن است یک یا چند غده لنفاوی نزدیک به سرمنشاء  سرطان را نیز استخراج نماید . به استخراج یک غده ی لنفاوی از بدن ، بایوپسی گفته می شود . هنگامی که تعداد غدد لنفاوی  خارج شده از بدن بیشتر شود به آن نمونه برداری و یا دیسکشن می گویند.  در صورتسرایت کردن سرطان به غدد لنفاوی ، خطر برگشت سرطاان پس از جراحی نیز بالا می رود. به همین دلیل پزشک معاج درمانی هایی از قبیل شیمی درمانی و یا پرتو درمانی  را در صورت لزوم پس از جراحی ، تجویز می نماید .

پزشکان گاهی بهوسیله سوزن های مخصوص از یک یا چند غده لنفاوی نمونه برداری می کند که اغلب از غده هایی که بزرگ شده اند برداشته می شود که به این عملی بایوپسی سوزنی می گویند . بافت ِ استخراج شده بوسیله ی پاتولوژیست ( پزشکی که با بررسی نمونه ی بافت ، بیماری را تشخیص می دهد ) با میکروسکوپ به منظور بررسی وجود سلول های سرطانی ، مورد تحقیق قرار می گیرد .

زیر میکروسکوپ ، هر سلول سرطانی موجود در غده شبیه به سلول های سرطانی تومور اولیه می باشد ، برای مثال ، هنگام که سرطان پستان به غدد لنفوی سرایت می کند ، سلول های سرطانی موجود در غدد لنفاوی شبیه به سلول های سرطانی بافت پستان هستند . پاتولوژیست ، گزارشی مبنی بر جزئیت یافت شده تهیه می نماید . در صورتی که در بافت غده لنفاوی مورد آزمایش قرار گرفته سرطان یافت شود ، شکل و میزان آن با دقت بالا گزارش خواهد شد .

یافت شدن سرطان در غده لنفاوی من ، به چه معناست ؟

بستگی دارد . گاهی اوقات ، تعداد سلول های سرطانی در غده مورد نظر کم بوده و پاتولوژیست می بایست برای یافتن آنها دست به آزمایش های مخصوصی بزند . حتی در چنین مواردی که تعداد سلول های یافت شده کم باشند ، برنامه درمانی به هیچ وجه تغیر نخواهد کرد .

اگر تعداد سلول های سرطانی یافت شده در غده مورد نظر ، زیاد باشند ، توده ی بزرگ به راحتی قابل مشاهده است . هنگامی که رشد سرطان خارج از غده لنفاوی و از طریق لایه ی مرتبط بافت در قسمت خارجی غده ( کپسول ) ادامه یابد ، سرایت اکسترا کپسولار  نامیده می شود .

وجود سلول های سرطانی بسیار زیاد در غده  لنفوی بدین معناست که سرطان به سرعت رشد کرده و یا احتمال سرایت بیشتر آن به دیگر نقاط بدن وجود دارد . اما اگر غده های لنفاوی مجاور غده سرطانی ، تنها اعضای ثانویه سرطانی شده از شرمنشاء سرطان اصلی می باشند ، با جراحی کردن تومور اصلی و غدد لنفاوی مبتلا شده ی مجاور آن به احتمال زیاد ، سرطان ریشه کن خواهد شد .

سرطان غدد لنفاوی ، مرحله سرطان را تحت تاثیر قرار می دهد . درمان سرطان به ۲ عامل بستگی دارد ، اول نوع سرطان  و دوم مرحله سرطان .  پزشک ها برای تعیین مرحله سرطان از یک سیستم خاص بهره می برند . رایج ترین سیستم تعیین مرحله سرطان TNM  نام دارد . T  برای تومور ، N   برای غدد لنفاوی و M  برای متاستاز . اگر در غدد لنفاوی مجاور منشاء اصلی سرطان ، سلول سرطانی یافت نشود درجه ی N ، ۰ قرار داد می شود . در صورتی که غدد لنفاوی نزدیک و یا دور از منشاء اصلی سرطان ، سلول مبتلا یافت شود بسته به تعداد غدد در گیر، میزان سلول های سرطانی  ، بزرگی  و مکان آنها ، درجه ی  N ، ۱، ۲ و یا گاهی ۳ قرار داده می شود

درمان سرطان با درجات TNM  پایین تر معمولا راحت تر بوده و امید به زنده ماندن بیشتر می شود .  برای مثال  سرطان T1 ، N0 ،  M0 ، سرطانی است که زود و قبل ازپخش شدن سلول های سرطانی تشخیص داده شده است . T1 به این معناست که اندازه ی تومور کوچک است ، T0 نشان دهنده ی این است که هیچ لنفاوی درگیر نشده است و M0 معین می کند که هیچ متاستازی  دیده نشده است.

تاثیرات استخراج غدد لنفاوی در حین جراحی

غددی که در حین جراحی های سرطان برداشته می شوند دیگر وجود ندارند تا لنف جمع شده در منطقه درگیر را جمع آوری کنند. بسیاری از عروق لنفی نیز بجای ختم شدن به غدد لنفاوی انتهای آزاد دارند که باعث جمع شدن مایع لنفی و تورم می شوند به این حالت لنف ادم (lymphedema) می گویند که می تواند معضلی برای بیمار تا پایان عمر باشد هرچه غدد لنفاوی بیشتری در حین جراحی برداشته شود احتمال بروز لنف ادم بیشتر است.

ترجمه شده از وبسایت: www.cancer.org