سونوگرافی بیضه

سونوگرافی بیضه آزمایشی است که از امواج صوتی انعکاسی برای تولید تصاویری از بیضه ­ها و کیسه بیضه بهره می ­برد.

سونوگرافی می­ تواند مجرای تنگ و مارپیچی نهفته در پشت هر یک از بیضه ­ها را که به جمع آوری اسپرم می­ پردازد (اپیدیدیم) و مجرای متصل­ کننده بیضه­ ها به غده پروستات (وازدفران) را نشان دهد. در سونوگرافی از اشعه ایکس و یا سایر انواع تشعشات استفاده نمی شود.

در سونوگرافی بیضه ابزار دستی کوچکی به نام مبدل بر روی کیسه بیضه جلو و عقب برده می ­شود. این مبدل امواج صوتی را به کامپیوتر می­ فرستد، و کامپیوتر آنها را به تصاویری تبدیل نموده و بر روی صفحه ­ی نمایشگر نشان می­­ دهد. تصاویر تولید شده توسط سونوگرافی اصطلاحاً سونوگراف، اکوگرام و یا اسکن نامیده می­ شوند. تصاویر یا فیلم های حاصل از تصاویر سونوگرافی را می ­توان به صورت مجموعه­ ای دائمی ثبت نمود.

سونوگرافی بیضه­ ها به چه دلایلی انجام می شود؟

سونوگرافی بیضه ­ها به دلایل زیر انجام می­شود:

• ارزیابی توده یا درد موجود در بیضه­ ها.
• شناسایی و نظارت بر عفونت یا التهاب بیضه ­ها و یا اپیدیدیم.
• شناسایی پیچش طناب اسپرماتیک و قطع جریان خون به بیضه ها (پیچش بیضه).
• نظارت بر عود سرطان بیضه.
• تعیین محل بیضه نزول نکرده.
• شناسایی مایعات موجود در کیسه بیضه (ورم بیضه)، مایعات موجود در اپیدیدیم (اسپرماتوسل)، خون موجود در کیسه بیضه (هماتوسل)، یا چرک و عفونت کیسه بیضه (پیوسل).
• هدایت سوزن بیوپسی برای نمونه ­برداری از بیضه­ ها در آزمون ناباروری.
• ارزیابی صدمات وارده به ناحیه تناسلی.

چگونگی آماده سازی برای سونوگرافی

هیچ آمادگی خاصی برای سونوگرافی بیضه نیاز نیست. درصورت نیاز به انجام بیوپسی و یا سایر آزمایشات در طی سونوگرافی، بهتر است  فرم رضایتنامه را تکمیل نمایید.

در مورد نگرانی­ هایتان در رابطه با ضرورت انجام این آزمایش، مخاطرات آن، چگونگی انجام آن، و یا معنا و مفهوم نتایج حاصله با پزشک خود گفتگو کنید. برای درک اهمیت این آزمایش، می­توانید فرم اطلاعات آزمون پزشکی را تکمیل نمایید.

چگونگی انجام سونوگرافی بیضه

سونوگرافی بیضه معمولاً توسط تکنسین رادیولوژی انجام می­ شود. این آزمایش در اتاق سونوگرافی بیمارستان و یا در مطب پزشک انجام می شود. شما باید لباس­ های پایین تنه خود را درآورده و قبل از شروع آزمایش لباس گشاد مخصوص آزمایش را به تن کنید. از شما خواسته می­ شود تا به پشت بر روی تخت آزمایش دراز بکشید. از حوله چندلایی برای پوشش آلت تناسلی مرد و کیسه بیضه استفاده می شود. ژلی مانند ژل K-Y بر روی کیسه بیضه پخش خواهد شد. مبدل پوست شما را فشرده ساخته و به دفعات متعدد در سرتاسر کیسه بیضه شما حرکت داده می­ شود.

در حین سونوگرافی باید آرام و بدون هیچ حرکتی دراز بکشید. ممکن است از شما خواسته شود تا در طی اسکن نفس خود را برای چند ثانیه نگه دارید. سونوگرافی بیضه­ ها معمولاً ۲۰ دقیقه به طول می­ کشد.

با اتمام آزمایش ژل را از روی پوست شما پاک خواهند نمود. ممکن است از شما خواسته شود که تا بررسی اطلاعات توسط رادیولوژیست منتظر بمانید. ممکن است رادیولوژیست قصد انجام سونوگرافی­ های بیشتری را داشته باشد.

چگونگی احساس فرد در طی آزمایش

ممکن است با تماس ژل با کیسه بیضه احساس سرما کنید، مگر اینکه ژل در ابتدا و پیش از تماس با بیضه ­ها تا درجه حرارت بدن گرم شده باشد. ممکن است با عبور مبدل بر روی کیسه بیضه فشار اندکی را احساس نمایید. در صورتی که آزمایش برای بررسی آسیب­ های ناشی از مصدومیت و جراحات اخیر انجام می­ شود، فشار جزئی ناشی از مبدل ممکن است تا حدی دردناک باشد. شما امواج صوتی را به هیچ وجه نخواهید شنید.

خطرات

هیچ خطری در ارتباط با آزمایش سونوگرافی بیضه ­ها شناخته نشده است.

نتایج

سونوگرافی بیضه آزمایشی است که از امواج صوتی انعکاسی جهت تولید تصاویر بیضه ها و کیسه بیضه بهره می­برد.

سونوگرافی طبیعی بیضه

• بیضه ­ها از نظر شکل و اندازه طبیعی بوده و در موقعیت طبیعی خود هستند.
• هیچ شواهدی از توده غیر سرطانی (خوش خیم) یا سرطانی (بدخیم) در بیضه ها وجود ندارد.
• هیچ شواهدی از عفونت یا التهاب بیضه­ ها و یا اپیدیدیمیت وجود ندارد.
• هیچ پیچشی در طناب اسپرماتیک و قطع جریان خون به بیضه­ ها وجود ندارد (پیچش بیضه).
• هیچ نشانه­ ای از وجود مایعاتی در کیسه بیضه (ورم بیضه)، خون در کیسه بیضه (هماتوسل)، مایعاتی در اپیدیدیم (اسپرماتوسل)، یا چرک در کیسه بیضه (پیوسل) وجود ندارد.

سونوگرافی غیر طبیعی بیضه

• توده­ ای در بیضه و یا علائمی از عود سرطان بیضه وجود دارد.
• نشانه­ هایی از عفونت یا التهاب بیضه­ ها و یا اپیدیدیم موجود است.
• طناب اسپرماتیک پیچ خورده است، و موجب قطع جریان خون به بیضه­ ها شده است (پیچش بیضه).
• هیچکدام و یا فقط یکی از بیضه در کیسه اسکروتوم قرار دارند.
• مایعات (ورم بیضه)، خون (هماتوسل)، یا چرک (پیوسل) در کیسه بیضه یا مایعاتی در اپیدیدیم (اسپرماتوسل) وجود دارد.
• فتقی در کیسه بیضه وجود دارد.

چه عواملی بر روی این آزمایش اثر می گذارند؟

عللی که ممکن است از انجام این آزمون ممانعت کرده و یا نتایج حاصله را مخدوش سازند، عبارتنداز:

• ناتوانی در حفظ حالت سکون در طی آزمایش
• داشتن زخم یا جراحتی باز در محلی که می خواهیم مورد بررسی قرار دهیم.

به چه مواردی باید بیندیشیم؟

• سونوگرافی بیضه­ معمولاً برای تشخیص سرطان­ های احتمالی به ارزیابی توده یا درد موجود در بیضه ­ها می ­پردازد. مردان جوان در صورت وجود توده­ یا دردی در بیضه­ های خود، باید فوراً بوسیله یک پزشک مورد ارزیابی قراربگیرند. سرطان بیضه شایع­ترین سرطان در مردان جوان می­باشد.
• با انجام سونوگرافی بیضه، معمولاً پزشک می­تواند میان کیست­ های پر از مایع، توده ­های جامد، یا سایر انواع توده­ ها تمایز قائل شود:

– تودهای پر از مایعات که شکل متقارنی داشته و ذرات معلقی در درون آنها وجود ندارد به احتمال زیاد کیست یا ورم بیضه هستند.

– تودهای فاقد مایعات، توده­ های حاوی مایعاتی با ذرات معلق (کیست­های آتیپیک)، و یا توده ­های بزرگتر از حد انتظار مستلزم بررسی­ های بیشتری هستند. اغلب برای پیگیری وضعیت فرد سونوگرافی بعدی را ۶ الی ۸ هفته پس از اولین سونوگرافی انجام می ­دهند، زیرا ممکن است توده­ درعرض این مدت از بین برود.

– در صورتی که توده­ای جامد یا کیست غیر متعارفی (آتیپیک) وجود داشته باشد و سونوگرافی بیضه نتواند سرطانی بودن آن را تشخیص دهد، ممکن است استفاده از بیوپسی (نمونه ­برداری) توصیه شود.

ترجمه شده از وبسایت: www.webmd.com