رادیوگرافی جمجمه

رادیوگرافی جمجمه مجموعه­ ای از تصاویر مرتبط با استخوان ­های جمجمه است. عمدتاً سی تی  اسکن جایگزین رادیوگرافی جمجمه می­ شود.

اشعه ایکس همانند نور یا امواج رادیویی نوعی از تشعشعات می­ باشد که مشابه  با پرتوی نور چراغ قوه، در قالب اشعه ایکس متمرکز شده است­. اشعه ایکس می­ تواند از بسیاری از اشیاء از جمله بدن انسان عبور کند. اشعه ایکس در نتیجه­ ی برخورد با دستگاه شناساگری که مسئول ثبت فیلم بوده و یا تصاویر را به کامپیوتر می فرستد، تصاویر عکسبرداری را ایجاد می­ کند. بافت های متراکم بدن از قبیل استخوان، بسیاری از اشعه ­های ایکس را جذب و بلوکه می­ کنند و در تصاویر عکسبرداری شده با اشعه ایکس سفید به نظر می ­رسند. بافت هایی با تراکم کمتر، از قبیل عضلات و اندام ها پرتوهای ایکس کمتری را بلوکه کرده (اشعه ایکس بیشتری از آنها عبور می­ کند) و در تصاویر عکسبرداری شده با اشعه ایکس همانند سایه­ هایی خاکستری به نظر می ­رسند. نوعی از اشعه ایکس که عمدتاً از طریق هوا عبور می کند – مثلاً از طریق ریه ها – در تصاویر عکسبرداری شده با اشعه ایکس سیاه  به نظر می ­رسد.

رادیوگرافی جمجمه به پیدا کردن صدمات سر، شکستگی استخوان و یا رشد غیر­طبیعی و یا تغییرات موجود در ساختار یا اندازه استخوانی کمک می کند.

علت انجام رادیوگرافی جمجمه

عمدتاً سی تی  اسکن جایگزین رادیوگرافی جمجمه می ­شود. رادیوگرافی جمجمه برای بررسی موارد ذیل انجام می شود:

• پیدا کردن شکستگی ها.
• پیدا کردن  اشیاء خارجی فلزی موجود در جمجمه.
• مشکلات مربوط به سر نوزادان، از جمله بد شکلی جمجمه.
• چگونگی آماده شدن برای این آزمایش

قبل از آزمایش با اشعه ایکس، با پزشک خود درباره احتمال  بارداری­ تان صحبت کنید. بارداری و خطر تابش اشعه به جنین باید در نظر گرفته شود. خطرات ناشی از اشعه ایکس معمولاً در مقایسه با منافع بالقوه این آزمون بسیار اندک می­ باشد. در صورت ضرورت قطعی عکسبرداری، برای محافظت از نوزاد در برابر پرتوهای اشعه ایکس می­ توان نوعی پیشبند سربی را در مقابل شکم مادر وی قرار داد.

در مورد نگرانی ­هایتان در رابطه با ضرورت انجام این آزمایش، مخاطرات آن، چگونگی انجام آن، و یا معنا و مفهوم نتایج حاصله با پزشک خود گفتگو کنید. برای درک اهمیت این آزمایش، می­ توانید فرم اطلاعات آزمون پزشکی را تکمیل نمایید.

هیچ کار دیگری پیش از انجام این آزمایش ضرورت ندارد.

چگونگی انجام این آزمایش

رادیوگرافی جمجمه توسط تکنسین رادیولوژی انجام می ­شود. تصاویر رادیوگرافی توسط رادیولوژیستی متبحر در تفسیر، مورد بررسی قرار می­ گیرد.

شما باید هر گونه طلا و جواهراتی را که ممکن است در مسیر تصویر اشعه ایکس قرار بگیرد، از بدن خود خارج نمایید. همچنین باید دندان­ های مصنوعی و عینک خود را دربیاورید.

ممکن است از شما خواسته شود بر روی تخت رادیولوژی دراز کشیده و یا بر روی  یک صندلی بنشینید. استخوان های صورت و جمجمه بقدری پیچیده­ اند که برای دستیابی به تصاویر واضح و روشن، تصاویر متعددی از زوایای مختلف (به صورت یک مجموعه) مورد نیاز می ­باشد. معمولاً مجموعه­ ای از تصاویر رادیوگرافی از نماهای جلویی، پشتی، فوقانی وکناری سر ثبت می ­شود. شما باید در طی رادیوگرافی سر خود را کاملاً ثابت و بیحرکت نگه دارید. در طی رادیوگرافی می­ توان از یک پد، نوار فوم، پیشانی بند، و یا کیسه ­های شن برای نگه داشتن سر شما در جای  مناسب خود استفاده نمود.

رادیوگرافی جمجمه حدود ۱۰تا ۲۰ دقیقه طول می­ کشد. در صورت نیاز به اخذ تصاویر بیشتر ممکن است از شما خواسته شود که تا گسترش اشعه ایکس حدود ۵ دقیقه صبر کنید. در برخی از کلینیک ها و بیمارستان ها، تصاویر اشعه ایکس را می­ توان بلافاصله بر روی صفحه نمایش کامپیوتر (دیجیتالی) بدست آورد.

چگونگی احساس آن

شما هیچ گونه ناراحتی و دردی را در طی عکسبرداری با اشعه X احساس نخواهید کرد. فقط ممکن است میز اشعه ایکس سخت و اتاق مربوطه سرد به نظر برسد. در صورت وجود جراحت و مصدومیت با احتمال بیشتری ممکن است موقعیت عکسبرداری را آزارنده یا دردناک تلقی نمایید.

خطرات

در صورت مواجهه با هرگونه تشعشعی و حتی سطوح پایین تشعشع مورد استفاده در این روش، همواره خطری هر چند اندک برای آسیب به سلولها یا بافت­ های بدن وجود دارد. البته خطرات ناشی از اشعه ایکس معمولاً در مقایسه با منافع بالقوه این آزمون بسیار ناچیز می ­باشد.

به عنوان مثال، میزان مواجهه با تشعشعات در عکسبرداری از قفسه سینه با اشعه ایکس، تقریباً با میزان تشعشعات دریافتی در طی پرواز رفت و برگشت از بوستون به لس آنجلس (مونترال به ونکوور) و یا اقامت ۱۰ روزه در کوه های راکی برابری می­کند (دنور، کلرادو).

نتایج

رادیوگرافی جمجمه مجموعه­ ای از تصاویر مرتبط با استخوان­ دهای جمجمه است. در مواقع اورژانسی، نتایج حاصل از رادیوگرافی در عرض چند دقیقه آماده می­شوند.­ در غیر این صورت، معمولاً رادیولوژیست گزارش رسمی رادیولوژی را برای روز بعد آماده می­ کند.

رادیوگرافی طبیعی جمجمه

• استخوان های جمجمه از لحاظ اندازه و شکل طبیعی می ­باشند.
• هیچ شیء خارجی، رشد غیر طبیعی یا نابهنجاری ­های استخوانی وجود ندارد.
• هیچ گونه شکستگی استخوانی وجود ندارد.
• سینوس ­ها واضح هستند. هیچگونه التهاب یا عفونتی وجود ندارد.

رادیوگرافی غیر طبیعی جمجمه

• ممکن است اشیاء خارجی از قبیل قطعات فلزی یا شیشه­ ای وجود داشته باشند.
• رشد سلولی غیر طبیعی از قبیل تومورها وجود دارد.
• ممکن است شکستگی استخوانی وجود داشته باشد.
• علائمی از بیماری­ هایی وجود دارد که می­ توانند بر استخوان­ های جمجمه تاثیر بگذارند.

چه عواملی بر روی این آزمایش اثر می گذارند؟

عللی که ممکن است از انجام این آزمون ممانعت کرده و یا نتایج حاصله را مخدوش سازند، عبارتنداز:

• قادر به ساکن ماندن در طی آزمون نباشید. این امر موجب تاری تصاویر می­ گردد.
• در صورتی وجود آسیب دیدگی احتمالی گردن. در این صورت، امکان انجام مجموعه کاملی از رادیوگرافی صورت وجود ندارد.
• در صورتی که چشمی کاذب (چشم مصنوعی) و یا سایر اشیاء مصنوعی یا فلزی را در اطراف صورت خود داشته باشید. این موارد می توانند بر روی تصویر رادیوگرافی سایه انداخته و بخشی از استخوان­ ها را پنهان کنند.

به چه مواردی باید بیندیشیم؟

• ممکن است بجای رادیوگرافی صورت انجام سی تی اسکن ضرورت داشته باشد. سی تی اسکن در مقایسه با رادیوگرافی جمجمه جزئیات بیشتری را نشان می ­دهد. سی تی اسکن  نسبت به رادیوگرافی، شکستگی­ ها را بهتر نشان داده و همچنین آسیبهای وارده به مغز و یا سایر بافت ­ها را نشان می­ دهد. سی تی اسکن  نسبت به رادیوگرافی گرانتر بوده و ممکن است در برخی از مناطق در دسترس نباشد. برای کسب اطلاعات بیشتر، می ­توانید درباره اسکن توموگرافی کامپیوتری (سی تی اسکن) سر و صورت مطالعه نمایید.
• نتایج رادیوگرافی شما ممکن است با نتایج آزمایش قبلی شما تفاوت داشته باشد، زیرا ممکن است آزمایش جدید شما در مرکز پزشکی متفاوتی انجام گرفته و یا اینکه نوع آزمایش شما با آزمایش قبلی تفاوت داشته باشد.

ترجمه شده از وبسایت: www.webmd.com