همان طور که رشد کودک را تماشا می کنید و نقاط عطف او را پیش بینی می کنید؛ طبیعی است که متعجب شوید (و حتی نگران) که آیا رشد و تکامل او در مسیر درست دنبال می شود یا نه (“آیا نباید در حال حاضر سینه خیز برود؟” یا اینکه خواهر او تا این سن با تکان دادن دست بای بای می کرد – چرا او این گونه نیست؟”). اما احتمالاتی وجود دارد که او درست به خوبی براساس جدول زمانی خودش رشد خواهد کرد. بیشتر وقت ها کودکان به هریک از نقاط عطف رشد (مثل غلت خوردن از یک سو به سوی دیگر، نشستن، راه رفتن و حرف زدن ) درست حوالی سن مورد انتظار دست پیدا می کنند ، در غیر این صورت رشد آنان به زودی به عقب می افتد. از طرف دیگر ، اگر فرزندتان تاخیر در رشد هوشی دارد تشخیص مشکلات بالقوه زودتر ، نه دیرتر مهم است.
اگه دوست دارین بدونین رشد حرکتی، شناختی, اجتماعی و زبانی کودکتون چطور بوده، پیشنهاد ما استفاده از نرم افزار رشدیار هست.
پزشکان این اصطلاح را زمانی بکار می برند که کودک به نقاط عطف رشد در طیف وسیعی از وضعیت نرمال در نظر گرفته شده نمی رسند. این تاخیر ممکن است در یک یا چند زمینه باشد: مهارت های حرکتی درشت مثل بلندشدن و نشستن و مهارت های حرکتی ظریف مثل گرفتن و بازی کردن با اشیاء، مهارت های ارتباطی و زبانی (هم درک زبان و هم درک صحبت کردن)، مهارت های خود یاری (مثل آموزش توالت رفتن و لباس پوشیدن) و مهارت های اجتماعی (مثل برقراری تماس چشمی و بازی کردن با دیگران). کلر لرنر ، متخصص رشد کودک در سازمان غیرانتفاعی ملی ارتقاء دهنده سلامت رشد بچه ها یعنی Zero To Three می گوید: “مهم است تا به یاد داشته باشید در حالیکه رشد و تکامل تمایل دارد تا در یک پیشرفت معمول ظاهر شود – بیشتر کودکان قبل از راه رفتن سینه خیز می روند، قبل از گفتن اولین کلمه تولید صدا می کنند – بچه ها در آهنگ های متفاوتی و به روش های گوناگونی رشد می کنند.” از اینرو، به طور مثال ممکن است یک کودک نه ماهه مهارت های حرکتی بسیار پیشرفته ای داشته باشد. چون او عاشق کندوکاو و تعامل از طریق حرکت کردن است اما زمان زیادی را صرف سریع صحبت کردن نمی کند، در حالیکه کودک دیگر هم سن و سال او ممکن است با هجاها بازی کند و شما را “مامان” صدا بزند ولی سازگاری کمتری در مهارت های حرکتی داشته باشد. او توضیح می دهد “آنچه که از اهمیت بیشتری برای پیگیری برخوردار می باشد این است که کودک در تمام زمینه ها در حال پیشروی به جلو باشد”.
مطالعات مختلف حاکی از این بوده اند که ۱۰ تا ۱۵ درصد بچه های زیر سه سال یک تاخیر در رشد مثل مشکل یادگیری، ارتباط برقرار کردن، بازی کردن یا انجام فعالیت های فیزیکی یا مهارت های عملی داشته اند. مداخله زودهنگام می تواند برای تاخیرهای رشد بسیاری از بچه ها اهمیت قابل توجهی داشته باشد. تابحال، یکی از مطالعات نشان داده که تنها حدود سه درصد از بچه ها به نحو مناسب جلب توجه می کردند. به همین دلیل اگر گمان می کنید که فرزندتان تاخیر در رشد دارد مهم است که بی پرده حرف بزنید. بعضی از تاخیرها تا هنگام روانه شدن بچه به مدرسه ظاهر نمی شوند، درحالیکه سایر مشکلات تا بعد از آن تشخیص داده نخواهند شد. حدود ۱۴ درصد از بچه های زیر ۱۷ سال مسائلی مانند اختلالات گفتار و زبان، یک ناتوانی هوشی یا مشکلات عاطفی و رفتاری دارند. حدود ۴۰ درصد از بچه های دارای تاخیر رشد بیش از یک مسئله رشدی و کمتر از ۲ درصد از آنان سه یا تعداد بیشتری از مسائل رشدی را دارند.
بیشتر والدین بسیار حساس به سنی هستند که کودک آنان در این سن به نقاط عطف مهارت حرکتی درشت مثل سینه خیز رفتن و راه رفتن دست پیدا می کند و نیز حساس هستند که آیا این دستاوردها “زود هنگام” مورد ملاحظه قرار می گیرند یا “دیر”. اما شما نیز ممکن است مهارت های حرکتی ظریف تر کودکتان مثل توانایی (یا ناتوانی) او برای برداشتن نخود فرنگی ها از سینی صندلی پایه بلند یا انتقال یک اسباب بازی از یک دست به دست دیگر را مورد نظر قرار دهید. در زمینه رشد زبان، ممکن است متوجه شوید کودکتان در درک معانی کلمات و جملات یا ابراز ایده ها با کلمات مشکل دارد. یا حتی ممکن است که کودکتان با آنچه که پزشکان ” نیت ارتباطی” می نامند مشکل داشته باشد. این اصطلاح به معنای توانایی بیان کردن مقصود خود با اشاره، تقلید و صداسازی می باشد. ایده خوبی است تا خودتان را با جدول زمانی نرمال رشد مهارت های شناختی و فیزیکی آشنا کنید تا بتوانید آن را به عنوان یک راهنمای کلی بکار گیرید. برای مثال، از اینرو شما خواهید دانست که بیشتر نوزادان تا سه یا چهار ماهگی می توانند اشیاء را بگیرند یا به سمت آنها دست دراز کنند، بیشتر نوازدان حدود نه ماهگی می توانند بایستند درحالیکه به چیزی تکیه کرده باشند. شما متوجه خواهید شد که بیشتر نوزدان در نه ماهگی مفهوم ثبات شی را درک می کنند (بدین معنا که یک شی بازهم وجود دارد، حتی زمانی که آنان نمی توانند آن را ببینند) و اینکه بیشتر بچه ها تا اولین سالگرد تولدشان می توانند به طرز غیر- کلامی تمایلات خود را بیان کنند. به خاطر داشته باشید که اگر فرزندتان قبل از موعد مقرر به دنیا آمده باشد ممکن است گاهی اوقات در مقایسه با بچه های دیگر هم سن و سالش برای رسیدن به مراحل مختلف رشد و نمو کمی به زمان بیشتری نیاز داشته باشد. پزشکان ممکن است رشد کودک پیش از موعد به دنیا آمده را با بکارگیری تاریخ مقرر او به جای تاریخ تولد واقعی اش تا دومین یا سومین روز تولدش پیگیری کنند.
گاهی اوقات رشد تاخیر یافته یک علت پزشکی از قبیل عوارض ناشی از تولد زودرس یا بیماری ژنتیکی مانند سندروم داون دارد. یا تاخیر می تواند در نتیجه یک بیماری جدی یا سانحه باشد. تاخیر در گفتار و زبان ممکن است ناشی از یک اختلال شنوایی یا مشکل دار بودن حنجره، گلو، یا بینی یا حفره دهانی باشد. مشکلات موجود در نیت ارتباطی ممکن است مرتبط با وجود یک مشکل در سیستم عصبی مرکزی باشند. هنری شاپیرو، پزشک متخصص رشد کودکان در بیمارستان تمام بچه ها واقع در خیابان پترزبورگ، فلوریدا می گوید: با این وجود، بیشتر اوقات نمی توان هیچ دلیل پزشکی خاصی را برای توضیح تاخیرهای رشد پیدا کرد.
شم و غرایز خود را دنبال کنید. شما فرزند خود را به بهترین شکل می شناسید، بنابراین احتمالاً قادر به تشخیص زودهنگام مشکلات یا مشکلات بالقوه او هستید. لرنر می گوید: اگر برایتان سوالی پیش آمده یا از چیزی نگران هستید درباره آن تحقیق کنید، حتی اگر این کار تنها برای اطمینان خاطر مجدد خودتان باشد. یادداشت کردن احساسات خود قبل از قرار ملاقات با پزشک ممکن است مفید واقع شود. آیا به طور خاص مسئله آزاردهنده ای در مورد روش حرکت کردن یا ارتباط برقرار کردن نوزادتان وجود دارد؟ آیا به نظر می رسد او نقطه عطفی را از دست داده که قبلاً به آن رسیده بود؟ آیا متوجه هیچ گونه نشانه ای از یک تاخیر فیزیکی یا نشانه هایی از یک تاخیر زبانی یا ارتباطی شده اید؟
بله، پزشک باید این کار را انجام دهد. آکادمی اطفال آمریکا توصیه می کند که نوزادان و کودکان را طی ویزیت های انجام شده برای هرگونه تاخیرهای بالقوه به طور غیررسمی مورد غربالگری قرار داد و در نه ماهگی و هجده ماهگی مورد غربالگری رسمی و ساختار یافته و در سی ماهگی مورد چکاپ کودک سالم (خوب) قرار گیرند. (اگر برای چکاپ سی ماهگی برنامه ریزی نمی کنید می توانید چکاپ ۲۴ ماهگی را جایگزین آن کنید؛ برخی از برنامه های مراقبت بهداشتی چکاپ های سی ماهگی را پوشش نمی دهند). پزشک باید از نگرانی های احتمالی شما سوال کند. پزشک با استفاده از آزمون های استاندارد بررسی رشد به دنبال مهارت های حرکتی خاص ، مهارت های ارتباطی و زبانی و توانایی شناخت می گردد. در صورت وجود هرگونه مورد نگران کننده ای ممکن است که او یک آزمون دقیق تری را انجام دهد و شما را به یک متخصص در مسائل رشد ارجاع دهد. از اینرو، نوزاد شما مورد یک ارزیابی رشد قرار می گیرد که خود یک بررسی عمیق تر مهارت های او می باشد. یا ، اگر نوزادتان به نظر می رسد که یک تاخیر زبانی یا ارتباطی دارد ممکن است که پزشک برای ارزیابی او یک آسیب شناس گفتار را به شما معرفی کند.
مشکلات بینایی و شنوایی که ممکن است رشد در نواحی دیگر را تحت تاثیر قرار دهند را می توان به سختی تشخیص داد. حتی اگر یک فرد متبحر باشید. معاینات چشم و گوش نیز باید بخشی از هر معاینه کودک شما باشد و با اولین ویزیت او توسط پزشک به عنوان یک نوزاد تازه متولد شده شروع شود. در صورتی که پزشک فرزندتان به مشکلی مشکوک می باشد ممکن است آزمون های شنوایی یا بینایی کامل تری را توصیه کند. اگر نگران رشد کودک خود بین ویزیت های منظم کودک سالم (خوب) هستید، منتظر ویزیت بعدی نباشید. با پزشک تماس بگیرید و نگرانی خود را توضیح دهید. او ممکن است قادر باشد که فوراً ترس و نگرانی شما را فرو نشاند، یا ممکن است تمایل داشته باشد تا بی درنگ برای غربالگری رشد کودک یک قرار ملاقات را تعیین کند.
اگر کودک شما توسط پزشکش ارزیابی شده و شما هنوزهم نگران هستید، در جویا شدن نظر یک پزشک دیگر درنگ نکنید. اگر نگرانی تان درمورد تاخیر زبانی فرزندتان می باشد، در جستجوی یک فرد متخصص در مسائل رشد باشید یا با یک آسیب شناس گفتار مشورت نمایید. علاوه بر این، بیشتر جوامع دارای برنامه های مداخله زود هنگام هستند که ارزیابی و غربالگری های رشد رایگان برای کودکان واجد شرایط را فراهم می کنند.
ایده خوبی است که در هر کاری که تصمیم به انجام آن را می گیرید پزشک مراقبت های اولیه کودک خود را از ملاقات با سایر پزشکان و یافته های آنان مطلع کنید.
ترجمه شده از وبسایت: www.babycenter.com