سیستوسکوپی

سیستوسکوپی تستی است که به پزشک این امکان را می دهد که به داخل مثانه و پیشاب با استفاده از ابزار روشن باریکی به نام سیستوسکوپ نگاه کند. سیستوسکوپ در مجرای پیشاب شما وارد می شود و به آرامی در مثانه شما پیش می رود. سیستوسکوپی به پزشک این امکان را می دهد که مثانه و پیشاب را بررسی کند و معمولا به خوبی توسط اشعه های ایکس نشان داده نمی شود. ابزارهای جراحی نازک می تواند از طریق سیستوسکوپ وارد شود  و به پزشک شما این امکان را می دهد که نمونه های بافت (بیوپسی) یا نمونه ادرار را بردارد.

سنگ های مثانه کوچک و بعضی موارد افزایش رشد کوچک می تواند طی سیستوسکوپی برداشته شود. این حالت ممکن است نیاز به جراحی گسترده داشته باشد.

چرا سیستوسکوپی انجام می شود

موارد انجام سیستوسکوپی:

• علائمی مثل خون در ادرار (هماتوریا، دفع دردناک ادرار (دیس اوریا)، بی اختیاری ادرار, فراوانی ادرار یا حساسیت, عدم توانایی دفع ادرار (نگهداری) یا نیاز ناگهانی و شدید برای ادرار کردن (اضطرار).
• مشکلات مجرای ادرار مثل عفونت مجرای ادرار مکرر یا عفونت های مجرای ادرار که به درمان پاسخ نمی دهد.
• به دنبال مشکلاتی در مجرای ادراری مثل انسداد در مجرای پیشاب بگردیم که با پروستات بزرگ شده, سنگ های کلیه یا تومورها ایجاد شده است.
• ارزیابی مشکلاتی که نمی تواند در اشعه ایکس دیده شود یا بررسی بیشتر مشکلات تعیین شده توسط اولتراسوند یا طی پیلوگرافی میان وریدی مثل سنگ های کلیه یا تومورها
• برداشتن نمونه های بافتی برای بیوپسی
• برداشتن اشیای خارجی
• قرار دادن کاتتر ها در مجرای پیشاب برای تست اشعه ایکس که پیلوگرافی رتروگرید نامیده می شود. یک رنگ که در تصویر اشعه ایکس نشان داده می شود از طریق کاتتر تزریق می شود تا حالب و داخل کلیه را پر کند و نشان دهد.

آمادگی

موارد زیر را به پزشک خود اطلاع دهید:

• به دارویی از جمله بی حس کننده ها حساسیت دارید.
• مشکلات خونریزی داشته اید یا داروی رقیق کننده خون مصرف می کنید مثل آسپرین یا وارفارین(کومادین)
• باردار هستید یا ممکن است باشید.

سیستوسکوپی می تواند با بی حسی موضعی، عمومی یا بی حسی نخاعی انجام شود. با پزشک خود بررسی کنید که کدام روش برای شما بهترین روش است و آیا شما باید درباره ماندن در طی شب در بیمارستان برنامه ریزی کنید یا خیر. اگر شما در بیمارستان نخواهید ماند، از کسی بخواهید که بعد از تست شما را به خانه برساند.

دستورات را دقیقا درباره زمان توقف خوردن و نوشیدن دنبال کنید در غیر این صورت جراحی شما ممکن است کنسل شود. اگر پزشک به شما دستور داده که داروها را در روز جراحی مصرف کنید، لطفا این کار را تنها با نوشیدن جرعه ای آب انجام دهید. شما باید مثانه خود را درست قبل از تست تخلیه کنید. ممکن است به شما دارویی داده شود تا از عفونت مجرای ادراری که ممکن است با این تست ایجاد شود پیشگیری شود.

از شما خواسته می شود که فرم توافق نامه ای را امضا کنید که بیان می کند که شما خطرات تست را درک کرده اید و با انجام آن موافق هستید.

با پزشک خود درباره هر نگرانی که درباره نیاز برای تستخطرات آن، چگونگی انجام آن یا معنی نتایج دارید صحبت کنید.

روش انجام

سیستوسکوپی توسط اورولوژیست با یک یا چند دستیار انجام می شود. تست در اتاق تست ویژه در بیمارستان یا مطب پزشک انجام می شود.

شما باید تمام یا بیشتر لباس های خود را دربیاورید و به شما پارچه یا پوشش کاغذی برای استفاده در طی تست داده می شود.

حدود یک ساعت قبل از تست به شما آرامبخش داده می شود. یک راه  وریدی (IV) ممکن است در دست شما در بازو قرار داده شود تا به شما داروها و مایعات دیگری داده شود. شما روی کمر خود روی میز مخصوص در حالیکه زانوهایتان خم است، پاهایتان از هم دور است دراز می کشید و پا یا ران های شما ممکن است با رکاب هایی حمایت شود. ناحیه تناسلی شما با محلول ضدعفونی کننده تمیز می شود و شکم و ران های شما با پارچه استریل پوشانده می شود.

اگر بی حسی موضعی استفاده شود،  محلول بی حسی یا ژل بی حسی در مجرای پیشاب شما وارد می شود. اگر بی حسی عمومی استفاده شود، شما با داروی تزریق شده از طریق IV یا گازهای استنشاقی از طریق ماسک یا با هر دو روش به خواب می روید.

اگر بی حسی نخاعی استفاده شود, ناحیه ای در پشت جایی که سوزن وارد خواهد شد ابتدا با بی حسی موضعی بی حس می شود، سپس سوزن در کانال نخاعی هدایت می شود و ماده بی حسی تزریق می شود. یک بی حسی نخاعی ممکن است مانع از حرکت پاها تا زمان برطرف شدن بی حسی شود.

بعد از اینکه بی حسی شروع می شود، سیستوسکوپ چرب شده در مجرای پیشاب شما وارد می شود و به آرامی به مثانه شما می رود. اگر مجرای پیشاب نقطه ای داشته باشد که به حدی باریک باشد که به دستگاه اجازه عبور ندهد، دستگاه های کوچک تر دیگر ابتدا وارد می شود تا به تدریج مجرا را بزرگ کند.

بعد از اینکه سیستوسکوپ درون مثانه شما قرا گرفت، آب استریل یا سالین در دستگاه تزریق می شود تا به بسط مثانه شما و ایجاد نمای شفاف کمک کند. دارویی ممکن است از طریق دستگاه تزریق شود تا احتمال عفونت را کاهش دهد. ابزارهای کوچک ممکن است از طریق دستگاه وارد شود تا نمونه های بافتی برای بیوپسی جمع آوری شود. نمونه های بافتی سپس به آزمایشگاه برای آنالیز فرستاده می شود.

سیستوسکوپ معمولا تنها ۲ تا ۱۰ دقیقه در مثانه شما می ماند. اما کل تست ممکن است تا ۴۵ دقیقه یا بیشتر طول بکشد اگر تست های اشعه ایکس دیگر در زمان مشابه انجام شود. اگر بی حسی موضعی استفاده شود, شما قادر هستید بلافاصله بعد از تست بلند شوید. اگر بی حسی عمومی استفاده شود, شما در اتاق ریکاوری بعد از بیدار شدن خواهید ماند و قادر به راه رفتن خواهید بود (معمولا یک ساعت یا کمتر). شما می توانید به محض اینکه کاملا بیدار بودید، بخورید و بیاشامید و می توانید بدون احساس خفگی ببلعید. اگر بی حسی ستون فقرات استفاده شده باشد تا زمانی که حس و حرکت زیر سینه شما به دست آید در اتاق ریکاوری خواهید ماند(معمولا یک ساعت)

اگر بی حسی موضعی استفاده شود, زمانی که ابزار وارد می شود و برداشته می شود شما احساس سوزش یا تمایل به ادرار کردن خواهید داشت. همینطور زمانی که مثانه شما با آب استریل یا سالین شسته می شود ممکن است احساس خنکی، پر بودن ناراحت کننده مثانه و نیاز برای دفع ادرار داشته باشید.

سعی کنید که با کشیدن نفس های آرام و عمیق خود را آرام کنید. همینطور اگر تست طولانی باشد, دراز کشیدن روی میز می تواند خسته کننده و ناراحت کننده است.

خطرات

سیستوسکوپی معمولا تست بسیار سریعی است. اگر بی حسی عمومی استفاده شود، خطرات بی حسی عمومی وجود دارد. هیچ خطری برای از دست دادن عملکرد جنسی وجود ندارد.

متداول ترین اثر آن تورم موقتی مجرای پیشاب است که می تواند ادرار کردن را دشوار کند. کاتتر در مثانه شما وارد می شود که می تواند به تخلیه ادرار تا زمانی که تورم از بین می رود کمک کند. گاهی خونریزی اتفاق می افتد اما این مشکل معمولا به خودی خود متوقف می شود.

ممکن است عفونت خفیف در مجرای ادراری بعد از سیستوسکوپی داشته باشید. این حالت می تواند معمولا با استفاده از دارو قبل و بعد از تست پیشگیری یا درمان شود. در موارد نادر, عفونت می تواند میان بدن گسترش پیدا کند و در موارد بسیار نادر, معمولا در افراد شدیدا مریض, عفونت می تواند تهدید کننده حیات باشد.

مشکل نادر دیگر سوراخ شدن مجرای پیشاب یا مثانه با یکی از ابزارها است که نیاز به جراحی برای ترمیم دارد.

بعد از تست

بعد از تست، شما ممکن است نیاز به دفع ادرار داشته باشید و طی ادرار کردن و بعد از آن برای یک یا دو روز احساس سوزش داشته باشد. مقدار زیادی مایعات بنوشید تا به به حداقل رساندن سوزش و پیشگیری از عفونتت مجاری ادرار کمک کند.

رنگ صورتی برای ادرار برای چند روز بعد از سیستوسکوپی متداول است به خصوص اگر بیوپسی انجام شده باشد.

در موارد زیر باید بلافاصله با پزشک تماس بگیرید:

• نتوانسته اید برای ۸ ساعت بعد از تست ادرار کنید.
• تب, لرز یا درد شدید در شکم یا پهلوی خود دارید. این حالت ممکن است نشانه عفونت کلیه باشد.

علائم عفونت مجرای ادرار دارید. این علائم عبارتند از:

• درد یا سوزش موقع ادرار
• تمایل برای دفع مکرر ادرار اما معمولا تنها مقادیر کمی ادرار خارج می شود.
• چکه کردن یا نشت ادرار
• ادراری که قرمز یا صورتی، بد بو یا مات است.
• درد یا احساس سنگینی در پایین شکم

نتایج سیستوسکوپی

سیستوسکوپی طبیعی

• مجرای پیشاب, مثانه و حالب طبیعی است.
• هیچ پولیپ یا بافت غیر طبیعی دیگر, تورم, خونریزی, نواحی باریک(تنگی) یا ناهنجاری های ساختاری وجود ندارد.

سیستوسکوپی غیر طبیعی

• تورم یا باریک شدن مجرای پیشاب به خاطر عفونت های قبلی یا غده پروستات بزرگ شده.
• تومورهای مثانه (سرطانی یا خوشخیم), پولیپ، زخم ها, سنگ های ادراری یا تورم در دیواره های مثانه وجود دارد.
• ناهنجاری در ساختار مجرای ادراری از زمان تولد (مادرزادی) وجود دارد.

ترجمه شده از وبسایت: www.webmd.com