شکستگی استخوان در کودکان

شکستگی استخوان در کودکان

چگونه می توانم تشخیص دهم که فرزند من دچار شکستگی استخوان شده است یا خیر؟

استخوان های کودکان نسبت به بزرگسالان انعطاف­ پذیری بیشتری دارند و نسبت به استخوانهای بزرگسالان ضربات را بهتر تحمل می­ کنند، بنابراین استخوان ­های کودکان به راحتی دچار شکستگی نمی­ شود، و لی با این حال اگر استخوان کودکی تحت فشار بیش از حدی قرار بگیرد، ممکن است دچار شکستگی شود. شاید تشخیص شکستگی استخوان فرزندان برای والدین دشوار باشد، لذا در این قسمت برخی از علائم مرتبط با شکستگی استخوان را شرح می ­دهیم که عبارتنداز:

• صدای ترک و شکستگی
• کبود
• تورم
• حساسیت نسبت به لمس
• درد شدید، به ویژه در یک ناحیه­ ی مشخص
• سفتی و خشکی
• افزایش درد با هر گونه حرکتی
• ناتوانی یا بی میلی برای استفاده از اندام­ های حرکتی (البته اگر فرزند شما بتواند اندام­ های حرکتی و یا انگشتان خودش را حرکت دهد، این امر لزوماً بدین معنا نیست که استخوان­ وی سالم و فاقد شکستگی است).
• یکی از اندام­ های حرکتی و یا مفاصل خمیده شده و یا خارج از وضعیت طبیعیش به نظر برسد.

اگر فرزندتان فقط کمی ورم داشته و هیچ یک از سایر علائم شکستگی استخوان نداشته باشد، شما می توانید آسیب­ دیدگی وی را با استفاده از یخ درمان نموده و صبر کنید تا ببینید که آیا جراحت وی بهبود می­ یابد یا نه. اگر ناحیه آسیب­ دیده بهبود نیافت و یا حتی بدتر شد، با دقت بیشتری به بررسی وجود سایر علائم بپردازید. البته، در صورتی که نتوانید با اطمینان در مورد جراحت فرزندتان اظهار نظر کنید، بهتر است جانب احتیاط را رعایت نموده و فرزندتان را برای انجام معاینات دقیق­ تر نزد پزشک ببرید.

شکستگی چیست؟

کلمه­ ی “شکستگی” برای توصیف اندازه­ های مختلفی از شکستگی بکار می­رود. در ادامه برخی از سایر اصطلاحاتی را که ممکن است به گوشتان بخورد، شرح خواهیم داد:

• شکستگی ترکه­ تری یا گرین استیک: در این نوع از شکستگی استخوان دچار خمیدگی و انحنا شده و فقط از یک جهت دچار شکستگی می­ شود. این حالت معمولاً در بخشهای میانی استخوان های بلند رخ می دهد، مثلاً در بازوها یا ساق پاها.
• شکستگی توروس: یک سمت استخوان در خود فرو رفته و چین برمی ­دارد، اما طرف دیگر دست نخورده و سالم باقی می ­ماند. در واقع در این حالت استخوان­ ها نمی ­شکنند، بلکه تضعیف می­ شوند (اکثر شکستگی­ های کودکان از نوع شکستگی های ترکه­ تری یا توروس می باشد).
• شکستگی کامل: استخوان به طور کامل و از تمام جهات می شکند.
• شکستگی بدون جابجاشدگی: در این نوع از شکستگی،  شکستگی در طول  استخوان رخ می­ د­هد، اما دو قطعه­ ی استخوان همچنان در موقعیت مناسب و در امتداد یکدیگر هستند.
• شکستگی همراه با جابجاشدگی یا شکستگی آواره: در این نوع از شکستگی،  انتهای استخوانها از یکدیگر جدا شده و دیگر در امتداد هم قرار ندارند.
• شکستگی ­های بسته: در این نوع از شکستگی،  پوست در طول استخوان شکسته سالم و صدمه­ ندیده باقی می­ ماند.
• شکستگی باز یا مرکب: در شکستگی باز یا مرکب استخوان شکسته از پوست بیرون می ­زند.
• شگستکی استرس (یا مویی): در این نوع از شکستگی، بدلیل وارد شدن نیرویی مداوم و مکرر بر استخوان، استخوان دچار شکاف می­ گردد.

آیا بهتر است در این مواقع با اورژانس تماس بگیریم؟

در صورتی که فکر می­ کنید احتمالا فرزندتان ار ناحیه گردن، پشت، لگن، و یا جمجمه دچار شکستگی شده باشد، پس در این صورت حتماً با اورژانس تماس بگیرید. در چنین شرایطی به هیچ وجه فرزندتان را حرکت ندهید.

اگر فرزندتان دچار حادثه­ ای شده که سبب نفوذ استخوان شکسته­ به سطح پوست وی شده است، با اورژانش تماس بگیرید و یا اینکه او را به نزدیکترین مرکز اورژانس برسانید. بدلیل وجود خطر خونریزی و عفونت، شکستگی ­های باز جزو خطرناکترین نوع شکستگی­ ها می ­باشند. بنابراین اگر فرزندتان دچار شکستگی باز شده است ، از لمس کردن ناحیه شکسته شده و یا دمیدن بر روی آن اجتناب نمایید. می­ توانید تا رساندن فرزندتان به مرکز اورژانس ناحیه زخمی را با استفاده از گاز استریل بپوشانید.

همچنین در صورتی که قفسه سینه فرزندتان قابل رویت شده و یا زخمهایی در ناحیه شکمی او ایجاد شده باشد، حتماً با اورژانس تماس بگیرید و یا او را به نزدیکترین مرکز اورژانس برسانید.

اگر متوجه وجود هر یک ازعلائم زیر در فرزندتان شدید، در این صورت نیز حتماً با اورژانس تماس گرفته و یا وی را به نزدیکترین مرکز اورژانس برسانید:

• نبض ضعیف، سریع، و یا نامنظم
• پوست سرد و مرطوب و یا مایل به آبی
• تنفس کم عمق و سریع
• گیجی و یا کاهش سطح هوشیاری
• سرفه یا استفراغ خونی

اگر فرزندتان دچار نوعی از شکستگی شده است که زیاد خطرناک نیست، در این صورت با پزشک متخصص اطفال خود تماس بگیرید. در این مواقع احتمالاً پزشک تقاضا می­ کند که فرزندتان را به مطب وی ببرید و یا اینکه برای انجام یک سری از معاینات شما را به مرکز اورژانس ارجاع خواهد داد (احتمالا عکس­برداری با اشعه x).

در این میان، فرزند خود را به بهترین وجه ممکن تسلی دهید. از صاف نمودن و یا تغییر موقعیت استخوان شکسته اجتناب نمایید. در صورتی که می­ توانید، استخوان شکسته را بیحرکت سازید تا از این طریق از آسیب دیدگی بیشتر استخوان شکسته فرزندتان پیشگیری نمایید (دستورالعمل های زیر توجه کنید.)

البته در صورتی که تلاش­ های شما برای بی حرکت ساختن ناحیه آسیب دیده باعث حرکت های بیشتر فرزندتان شد، در این مورد نگران نباشید – فقط هر چه سریعتر او را به نزدیکترین بخش اورژانس برسانید. قبل از رساند فرزندتان به اورژانس از خوردن و آشامیدن او جلوگیری کنید، زیرا در صورتی که فرزندتان به عمل جراحی نیاز داشته باشد، پزشکان ناچارند برای بیهوش ساختن وی، تا خالی شدن معده­ اش صبر کنند.

اگر به صورت سریع و فوری به کمکهای پزشکی دسترسی نداشته باشیم، در این صورت باید چه کار کنیم؟ به عنوان مثال، در گردش و سفر بوده و حدود یک ساعت با نزدیکترین بیمارستان فاصله داشته باشیم؟

در صورتی که جعبه کمکهای اولیه را همراه داشته باشید، استفاده از داروهای تسکسن دهنده ­ی درد کودکان مانند استامینوفن و ایبوپروفن، می توانند به کاهش درد کمک کنند. از سوی دیگر، می ­توانید از موارد مقابل نیز استفاده کنید: یخ، فشرده­ سازی، بالا نگه داشتن عضو آسیب دیده، استفاده از تکیه گاه برای استخوان شکسته. در این بخش نحوه تاثیر این موارد را شرح خواهیم داد:

• یخ : استفاده از یخ درد و تورم را کاهش می دهد. چنانچه کیسه یخی به همراه نداشته باشید، برخی از تکه های یخ را درون کیسه­ای پارچه­ ای و یا پلاستیکی قرار داده و آنها را با استفاده از چکش و یا با کوبیدن بر روی چیزی سخت – مثل یک سطح سیمانی و یا آجری، خرد کنید. کیسه­ ی یخ را به مدت ۲۰ دقیقه بر روی ناحیه آسیب دیده نگه دارید.
• فشرده سازی: فشرده سازی تورم را کاهش می یابد. بعد از اینکه یخ را روی ناحیه آسیب دیده قرار دادید، با استفاده از یک نوار بانداژ پلاستیکی و یا پارچه­ ای اندام صدمه دیده را ببندید. این بانداژ باید راحت بوده و زیاد تنگ نباشد. به طوری که بتوان یک انگشت را بین بانداژ و پوست داخل نمود. شدت تنگی بانداژ را مکرراً بررسی کنید – در صورتی که ناحیه آسیب دیده همچنان به تورم خود ادامه ­دهد ، در این صورت استفاده از بانداژ می­تواند سبب افزایش درد شود.
• بالاتر نگه داشتن عضو آسیب دیده: بالاتر نگه داشتن عضو آسیب دیده درد و تورم را کاهش می دهد. اگر فرزند شما در حالت خوابیده است، یک بالش زیر اندام آسیب دیده وی قرار دهید، به طوری که عضو آسیب دیده در حدود ۶ اینچ (هر اینچ معادل ۲.۵۴ سانتی متر است) بالاتر از قلب وی قرار بگیرد.
• استفاده از یک تکیه­ گاه:استفاده از تکیه­ گاه به ثابت و بی حرکت ساختن عضو آسیب دیده و کاهش درد کمک می­ کند. اگر واقعاً به اورژانس دسترسی ندارید، تنها کاری که باید انجام دهید این است که عضو آسیب دیده فرزندتان را بدون حرکت دادن وی آتل بندی کنید. وسیله­ ای را بیابید تا از آن به عنوان آتل استفاده کنید – مثلاً شیء سفت و صافی  را بیابید که به عنوان تکیه­ گاهی برای اندام آسیب دیده عمل نماید، مثلاً اجسامی مانند خط کش، رول دستمال کاغذی، مجله و یا کتاب. سعی کنید چیزی بیابید که از استخوان و مفصل آسیب دیده کمی طولانی تر باشد. از پوشاک بچه و یا پارچه نرمی برای محافظت از پوست بهره ببرید، سپس می­ توانید از یک نوار پارچه­ ای، بند کفش، نوار بانداژ و … برای محکم­تر کردن جسم مورد نظر استفاده کنید.

برخی از وسایل رایجی که به عنوان آتل مورد استفاده قرار می­ گیرند عبارتنداز :

برای آتل بندی پای آسیب دیده، تخت ه­ای را در خارج از پا، از سمت لگن به سوی پاشنه پا قرار دهید. همچنین تخته­ ی دیگری را در درون پا، از سمت ناحیه کشاله ران به سوی پاشنه پا قرار دهید. برای محافظت از پای فرزندتان تخته­ ها را با استفاده از یک پتو و یا بالش بپوشانید. سپس تخته­ ها را در ناحیه کشاله ران، ران، زانو، مچ پا و با استفاده از نوارهای پارچه­ ای ببندید. یا پتویی را رول نموده و آن را بین پاهای فرزندتان قرار دهید. سپس پاها را در ناحیه کشاله ران، ران، زانو و مچ پا با یکدیگر گره بزنید.

در صورت مشکوک بودن به شکستگی بازو، دنده و یا ترقوه، محل بازو را در سمت آسیب دیده و با استفاده از یک پارچه و یا پوشاک بچه ببندید، و آتل را در سمت شانه­ ی مقابل قرار دهید.

در مورد انگشتان، یک تکه پارچه و یا پنبه­ ای را میان انگشت آسیب دیده و یکی از انگشتان سالم قرار داده و دو انگشت را به همدیگر ببندید.

آیا استخوان­ های شکسته کودکان زودتر از بزرگسالان التیام می­ یابند؟

بله. در واقع، استخوانهای شکسته کودکان معمولاً با آتل و گچ­ بندی التیام می ­یابند، در حالی که استخوانهای بزرگسالان برای بهبود اغلب نیازمند عمل جراحی هستند.

البته این قضیه نیز درست است که استخوانهای شکسته شده در کودکی در صورتی که در حوالی صفحات رشدی اتفاق بیافتند ، یعنی جایی که در آن سلولهای استخوانی جدیدی در حال رشد می باشند، می ­تواند در درازمدت باعث مشکلات رشدی شود. به همین دلیل، ممکن است پزشک مربوطه از شما بخواهد تا به مدت یک سال یا حتی بیشتر فرزندتان را تحت نظر قرار دهد، تا اطمینان حاصل کند که بهبودی به طور کامل رخ داده است.

بهترین راه برای جلوگیری از شکستگی استخوان چیست؟

بهتر است اطمینان حاصل کنید که منزلتان مکان امنی برای فرزندتان است. همچنین اطمینان حاصل نمایید که اتومبیل تان صندل مناسبی برای فرزندتان دارد که به درستی برای وی نصب شده است. حین دوچرخه­ سواری، اسکی، یا سایر ورزشهای پرتحرک از ایمن بودن لباسها و تجهیزات تان اطمینان حاصل نمایید.